Erretiro beltza
Aiton-amonak gazte zirenean, erretiroa bizitza disfrutatzeko momentu bezala irudikatzen zen. Urteotan lan egindakoaren fruituak jasotzeko sasoia. A zer nolako satisfakzioa! Pena bat da gaur egungo gazteok horrelakorik inoiz sentitzeko gai ez izatea. Pesimista hutsa naizela pentsa daiteke, baina errealitatea guztiz kontrakoa da.
Lehen, gazteak goiz hasten ziren lan egiten, eta lanean bertan lortzen zuten esperientziari esker, enpresan gora egiteko aukera izaten zuten, zegozkien soldataren igoera barne. Horregatik, lanak iraunkorrak ziren eta kotizazioak nahikoak, jubilatzean pentsio duin bat jasotzeko modukoak.
Orain, ordea, gazteoi izugarri kostatzen zaigu lana aurkitzea, eta topatzen dugunean, lan-baldintzak eta soldatak ez dira egokiak. Askotan, legearen kontrakoak izaten dira. Gainera, urteak eta urteak ematen ditugu ikasten, beraz, lana aurkitzen dugunerako, 25-30 urte inguru ditugu. Halaber, egungo lanak ez dira batere iraunkorrak eta soldatak, maiz, barregarriak izaten dira.
Hori guztia lege berria aintzat hartu barik. Erreforma honekin, erretiroaren adin ofiziala progresiboki atzeratuko da, 2027. urtean 67 urte izan arte. Kotizatu beharreko urte kopuruan ere aldaketak ezarri dituzte erreforma berriarekin. Izan ere, 2027. urtean 38 urte eta erdi kotizatu behar izango ditugu.
Lan egindako azken 30 urteak hartuko dira kontuan pentsioen kalkulurako. Gainera, mesedea egingo digute eta gutxi kotizatutako 24 hilabete txarrenak kendu ahal izango ditugu kalkulutik. Ez dago kezkatzerik!
Erreforma honekin bakarrik lortuko dute pentsioak murriztea, eta lanera makuluarekin joatea, noski! Nor izango da gai urte horiek guztiak lan egiteko? Nork izango du lan iraunkor bat, soldata on batekin, modu egokian kotizatu ahal izateko? Nork egingo du lan etorkizunean gure pentsioak ordaintzeko?
Tamalez, galdera ororen erantzuna “inor ez” da. Kalera atera beharko ginateke eskatzeko nagusien eskubideak eta lan-baldintza duinak bermatzeko. Zahartzaro lasaia bizitzeko aukera izan behar dugu-eta.
Argi dago sistema, dagoen eta egongo den bezala, ez dela nahikoa. Ez du funtzionatzen. Europatik dagoeneko abisatu digute pentsioak planteatuta dauden modu hori jasangaitza dela epe luze batean.
Sistema denon artean berreraiki behar dugu, zahartzaroan bizi-kalitate duin eta jasangarriak izango diren politikak sustatuz. Izan ere, erretiro lasaia bizitzeko eskubidea daukagu. Egunen batean lortuko dugulakoan nago, itxaropena daukat!
Joana García, euskaltegiko ikaslea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Badira egun batzuk Instagrameko @denuncias_euskalherria kontuan argitalpen bat agertu zela. Bertan, ama batek adierazten zuen bere alaba Bernedoko euskal udalekuetan egon zela hamabost egunez eta talde mistoetan dutxarazten zituztela 13-15 urte bitarteko nerabeak, aukerarik eman... [+]
Aurrekoan idatzitako Irakasleon figura artikuluaren harira, kontu esanguratsu bat landu nahiko nuke. Artikulu horretan aipatu bezala, jende askoren ahotan dabil irakasleon lan karga baxua dela (gehienbat hezkuntza publikokoena), eta ditugun pribilegioak gehiegizkoak direla. Ez... [+]
Euskal Eskola Publikoaren alde borrokatzea STEILASen ikurra da. Ikasturte hasierarekin batera, gogoratu behar da aurreko ikasturtean hainbat kolektibotan akordio garrantzitsuak sinatzea lortu genuela, hezkuntza publikoan grebak eta mobilizazioak egin eta gero. Lan-akordio horiek... [+]
Jakina da poliziari esku sartzeak beti dakarrela arrisku nabaria. Bere garrantziagatik eta seriotasunagatik, kontuz aztertu beharra eta larria denez, terminologia-trabarik gabe, badaezpada.
Duela aste batzuk Ertzaintzak Azpeitian egindako esku hartzeak, bertako herritar askok... [+]
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
2024ko irailaren 11n, "Lortzear ote gaude?" izeneko artikulua argitaratu ziguten hainbat hedabidetan. Urtebete igaro da eta garbi esan dezakegu: EHUko gobernu aldaketak (Ferreira zen buru, Bengoetxea da orain) ez digu aurrerabiderik ekarri. Orduko zailtasunek zailtasun... [+]
Aurtengo ekainaren 25ean Eutanasiaren legeak laugarren urtemuga bete zuen. Nire iritziz, lege hori hainbat biztanleren lanari esker lortu da, eta, nolabait, pentsa dezakegu merezitako saria izan dela; izan ere, lege hori lortu bitartean pertsona askok erailketa salaketak,... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.
Izan... [+]
Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.
1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]
Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]
Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]