Alternatibarik onena onddoek eragindako pinu landaketen heriotza masiboaren aurrean
Dagoeneko badakigu Kalifornian jatorria duen Pinus radiata landaketa intentsiboek kolapsoa eragin dutela Bizkaiko paisaian. Aurreikuspenen arabera, bost urteren buruan pinu landaketa ia guztiak (70.000 ha baino gehiago Bizkaian) pinuen osasuna erabat kaltetzen duten honako hiru onddoek jota egongo dira: Banda gorria, Banda marroia eta Fusarium.
Bizkaiko ekialdean nabarmenagoak dira eragindako kalteak eta mendebalderantz hedatzen ari dira bizkortasunez. Gainera, arraseko mozketek eragiten duten lurzoruaren galerak, etorkizuneko landaketen hazkuntza moteltzea, ahultasuna eta errentagarritasuna txikiagotzea dakartza.
Egoera dramatiko honen aurrean, Kolore Guztietako Basoak plataforma eskertuta dago radiata pinuaren errentagarritasunak emandako zerbitzu ekonomikoengatik. Hala ere, premiazkoa da baserritar eta jabedun pribatu ugariren kezkei erantzutea eta Bizkaiko basogintzari irtenbide berritzaile bat aurkitzea. Ezinbestekoa da eukaliptoaren monolaborantza ez lehenestea; izan ere, dagoeneko jakinak dira Galizia eta Portugalen sortutako arazoak: suteak izateko arrisku handiagoa, bizitza galtzea, landa-eremuak bertan behera uztea, euriteek eragindako higadura, eukaliptoen gaixotasun berriak, aniztasun genetiko txikia, uraren baliabideak agortzea, jabeen mendekotasun ekonomiko handia paper-pasta erosten duten enpresekiko…
Nahitaezkoa da gizarte osoak, baita Bizkaiko Foru Aldundiak, udalek, baserritarrek, baso jabedunek, unibertsitateek, sektoreko enpresek, sindikatuek, tokian tokiko elkarteek eta ekologistek naturatik hurbileko basogintzaren aldeko apustu irmoa egitea.
Neurriko inbertsioa eskatzen duen basogintza horrek 100 urte baino gehiagoko historia du Europan, eta bertoko basoaren errentagarritasun ekonomiko jasangarrian oinarrituta dago: kalitate handiko zura, onddoak, fruituak, arraseko mozketara jo gabe, higadura saihestuz eta basoaren dinamika aprobetxatuz.
Naturatik hurbileko basogintza oso ondo garatu da duela mende erdi baino gehiagoz Suitza, Alemania, Frantzia eta Eslovenian. Baita Bizkaiak baino errekurtso ekonomiko gutxiago dituen Burgoseko iparraldean ere. Premiazkoa eta beharrezkoa da onenetatik ikastea eta porrot egin duten Galizia, Portugal edo Txileko ereduak baztertzea.
Behar-berrezkoa da baso-laguntzak birmoldatzea eta inbertsio berriak egitea basogintza mota horretan hasi nahi duten jabedun pribatuei laguntzeko. Gainera, Administrazioak kudeatutako jabedun txikiz osatutako kooperatibak izan daitezke Bizkaiko radiata pinuaren kolapsoari aurre egiteko irtenbidea. Kolore Guztietako Basoak plataforman denbora luzea daramagu Bizkaiko baso eta basogintza indartu nahian.
Ziur gaude denon artean aldatu egingo dugula Bizkaiko baso eta basogitzaren norabidea, ingurumenarekiko errespetu handiagoz jardungo den eta diruz errentagarriagoa den eredu baterantz.
Kolore guztietako basoak, bertoko basoen alde!!
Gaiaz gehiago jakiteko:
Orain da unea eta ez dugu denbora askorik. Baina, zer egin? Nondik hasi? Nora jo? Badugu gaitasun teknikoa, bide-orri argi bat falta zaigu, adostasun zabal bat. Oinak lurrean eta lokatzari aurre egiteko prest, berandu baino lehen ekin beharreko bideaz aritu gara Marta... [+]
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]
Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Abuztuaren amaieran azaltzen da, baina iraila du gogokoen. Udazkena hemen dela berritzen digu urtero. Udazkenari kolore bidea erakusten dio. Guri, ahoko zeruak jasota duen lurrinen bilduma erraldoiaren miaketa azkarra egin eta urteroko uztaldi nagusiaren dasta bitxienetakoa... [+]
Iruñeko Hirugarren Zigor Auzitegiak 5.850 eta 9.450 euro arteko zigorrak ezarri dizkie Baztango Aroztegiko zazpi auzipetuei, derrigortze edo bortxa delituagatik. Baztertu egin du, ordea, talde kriminala osatzen zutela.
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Dei batek dena alda dezake. Eguna bai, bederen. Hurrengo orduetako martxa, sikiera. Ourensen dagoen lagunak jasotzen du Noainen dagoen Lugoko lagunaren deia. Dei bakar batek ekarri zituen Galizako elkarte bateko zortzi artzain eta ahuntzain bat etxera. Zoragarria izan zen... [+]
Sugea ikusi orduko: “Sugegorria!”. Telesforo Aranzadi zenak esaten baitzuen, begiek ez dutela ezagutzen dutena baino ikusten. Eta sugegorria ezagutu, ezagutzen dugunez (entzunaz, sikiera), hori bera izaten da joera: ikusten dugun suge oro sugegorria dela iruditzen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Bada Garde. Urrutira gabe hor dago, urrutieneko mugaren guardan. Umetan ezagutu nuen Garde, ez dut gogoan zenbat urte nituen, baina landatuta geratu zitzaidan han ikusi nuena.-
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Vichamako (Peru) aztarnategian, arkeologoek 3.800 urte inguruko estatuatxo berezi bat aurkitu berri dute. Caral zibilizazioaren azken arokoa da, eta bi apo irudikatzen ditu.
Aztarnategi bereko hainbat hormairuditan gosetea, lehortea eta, finean, ingurumen krisiari lotutako... [+]