Beroak adinekoen heriotza hirukoiztuko du Europan 2100. urterako

  • Hori da ikerketa berri batek ondorioztatu duena, baldin eta betetzen badira gaur egun berotzearen handitzeari buruz dauden aurreikuspenak. Eta NBEren arabera, mende amaierarako tenperaturak 3 graduko igoera izango du XX. mende hasierarekin konparatuta.

Argazkia: Vitalastur

2024ko abuztuaren 22an - 11:36
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Gaur egun hotzak beroak baino zortzi aldiz pertsona gehiago hiltzen ditu Europan, batez ere adinekoak. 2100erako aurreikusitako 3 graduko tenperatuta igoera ematen bada, etorkizunean hotzagatik jende gutxiago hilko da, baina beroagatik askoz gehiago. Batez ere 85 urtetik gorakoei eragingo die heriotzen igoera horrek, eta Europako biztanleria zahartzea kontuan hartuta, garai horretarako adin talde hori asko haziko da.

Europako Batzordeko Ikerketa Zentro Bateratuak egin du lan hau eta asteazken honetan eman zuen haren berri The Lancet Public Health aldizkari ezagunak. Europako 30 herrialdetako 1.368 eskualdetako datuak erabili dituzte gaur egungo datuak erkatzeko, eta horien arabera, gaur egungo tenperatura gorabeherek 407.538 pertsonaren heriotza eragiten dute Europan urtero, horietatik 363.809 hotzarekin daude lotuta, eta 43.729 beroarekin.

Aurreikuspenen arabera, aldiz, hotzak eragindako heriotzak apur bat gutxituko dira 2100erako, baina beroak eragindakoak hirukoiztu egingo dira Europan guztian, baina bereziki Europako hegoaldeko herrialdeetan, hala nola Espainian, Italian, Grezian eta Frantzian. Proiekzio hori egiteko 50.000 biztanle baino gehiago dituzten 854 hirietako datu epidemiologiko eta soziologikoak erabili dira.

Ikerketaren mugak

Erabiltzen diren datu kopuruak eta lanketagatik kalitate handiko ikerketatzat jotzen da honakoa, baina egileek beraiek muga batzuk ere aitortzen dituzte. Haiek heriotza tasak aztertu dituzte eta horietan beroak eta hotzak duten eragina, baina ez dute aintzat hartu beroa eta hotzaren ondorioak apaltzeko baliabideak ere hobetu egin direla, eta hobetuko direla, eta horrek heriotza asko saihestuko dituela. Hobekuntza horien artean daude azpiegituren aldaketa eta osasun arreta. Hori bai, hobekuntza horiek ez dituzten populazio sektoreak, zaurgarriagoak izango dira.

Berotzeak aurrera jarraitzen du

Aldaketa klimatikoa ematen ari dela zalantza gutxi dago komunitate zientifikoan. Eta gainera, hori guztia gizakiaren eraginaren ondorioz gertatzen ari dela ere argi dago. Horren adierazle ugari dago, eta esanguratsuenak IPCCren –aldaketa klimatikoa aztertzen duen nazioarteko taldea– datuak dira, Alabaina, aldaketa klimatikoaren negazionismoa ere handia da gaur egun, eta nazioarteko herrialdeen komunitatean aldaketa klimatikoa oso onartuta badago ere, ez da berori geldiarazteko nahiko neurri hartzen.

Ondorioz, tenperatuek igotzen jarraitzen dute eta aditu askok uste dute 2024rako 1,5 graduko muga gaindi daitekeela, bereziki El Niño fenomenoa aurten asko areagotzen bada. Adibidez, hori uste du aldaketa klimatikoaren aita pontekotzat hartzen den James Hansen ikerlariak, zeinaren lantaldeak hamarkada honetarako iragarri zuen igoera hori. 1,5 graduko hori da 2030erako saihestu nahiko litzatekeen muga eta 2 graduren igoera saihestu nahi da 2050erako.

Aditu askoren ustez, ordea, bi muga horiek betetzea dagoeneko ezinezkotzat jotzen da, eta horrek oso ondorio larriak ekarriko ei ditu planetako bizidunentzat. Datu asko daude horren adierazle, klima aldaketaren gailurretan behin eta berriz frogatzen denez, baina akaso esanguratsuenetakoa energia fosilarekin lanean jarraitzen dutenenen jarduna da: 2023an sektoreko banku, konpainia eta gobernuen artean bilioi bat euro ari ziren biltzen lur azpitik energia fosila ateratzeko, Euronewsek 2022ko abenduko albiste honetan jakinarazi zuen moduan.

The Lancet aldizkariak dakar albistearen berri, eta El Diario-k ere argitaratu du haren laburpen bat. Agerkari honek, halaber, Espainiako Estatuko lurraldeetan 1980tik gaurdaino eman den tenperaturaren bilakaera ere agertzen du –beroaren mapa–, eta hor ikus daiteke azken 30 urteetan lurralde ia guztietan dagoela tenperaturen igoera.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Iluntasunean argi, argi etorkizunean

Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]


2025-05-23 | Elhuyar
Ipar globaleko konpainia gutxi batzuk dira baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazken arduradun nagusiak

Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]


2025-05-21 | Nicolas Goñi
Banku handiek klima aldaketan inbertitzen dute, baina ez da konponbidea sustatzeko

Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri  honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]


2025-05-16 | Elhuyar
Europako hiriak huts egiten ari dira klima-aldaketarako egokitzapenetan

Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]


2025-05-14 | Jesús Rodríguez
Kolapsoaren entsegu bat

Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]


Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”

Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]


2025-04-30 | Nicolas Goñi
India erdialdean, idortze globalari aurre egiteko laborarien eta ikertzaileen elkarlana

Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]


Eskola inguruetako aire kutsadurarik handiena Donostiako hiru ikastetxetan eta Bilboko bitan atzeman dute

Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]


Munduko batez bestekoa baino bi aldiz azkarrago berotu da Europa 2024an

Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan. 


2025-04-09
Bikote perfektua

Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]


2025-04-02 | Nicolas Goñi
Angolan lehorteak 2,3 milioi pertsona mehatxatzen ditu, baina nori axola zaio?

Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]


Eguneraketa berriak daude