Arreta katalanez eskaintzen ez duten komertzioak zigortuko dituzte Andorran
6.000 eurotik 10.000 eurorainokoak izango dira zigorrak. Katalana da Andorrako hizkuntza ofizial bakarra, nahiz eta biztanleen erdiaren ama hizkuntza gaztelania den.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Andorrako Kultura ministroak "esfortzu minimoa" eskatu die herritar guztiei, katalana zaindu eta tokiko hizkuntzan hitz egiteko. Are gehiago: "Bezeroek hizkuntzaz aldatzen badute ere, katalanez hitz egingo dio saltzaileak".
Orain arte ere hori sustatzen zuen Andorrako Gobernuak, baina ez denez konplitzen, urtarriletik aurrera zigorrak ezarriko dizkie legea betetzen ez dutenei. Ez dira kastigu makalak izanen: 6.000 eurotik 10.000 eurorainokoak izan daitezke.
Katalana, Andorrako hizkuntza ofizial bakarra
Euskal Herriko administrazioetan euskararekin gertatzen ez den bezala, Andorrako Printzerrian katalana da hizkuntza ofizial bakarra. Gaztelaniaren presentzia nabaria da Andorran, baina katalanak baino pisu apalagoa du erabileran.
Andorrako Gobernuak emandako datuen arabera, Andorran bizi direnen %44aren ama hizkuntza katalana da –2018an, %35 ziren–, eta %40arena da gaztelania. Etxeko hizkuntza bezalaxe, katalanaren erabilera ere igo egin da: 2018an %55ak erabiltzen zuen hizkuntza nagusia zen, eta 2022an %63,7ak.
Datu horiek katalanaren alde indartu nahi ditu Andorrako Gobernuak. "Norabide egokian" doazela uste du Kultura ministroak, baina "gehiago" egin behar dela iritzi dio. "Integraziorako tresna izan behar du hizkuntzak", adierazi du, bertara emigratzen dutenei buruz mintzatzean. Horregatik, Andorrara heldu orduko "diptiko informatibo bat" emango zaie katalanaren erabilerari loturiko eskubide eta betekizunen inguruan.
Katalanaren aldeko erakundeen iritziz, Kataluniako Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiak zuzenean eraso die murgiltze ereduari eta kohesio sozialari. 2024ko dekretuaren zati handi bat baliogabetu du sententziak, eta hala, katalanak hezkuntza sisteman ohiko hizkuntza, komunikazio-... [+]
IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]
Europar Batasuneko estatu kideen gehiengoak atzera bota du euskara, katalana eta galiziera EBn hizkuntza ofizialak izateko eskaera. Finantzazio eta arlo legalean hainbat "zalantza" dituztela plazaratu dute.
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Milatik gora lagun bildu ziren larunbatean Ipar Kataluniako Perpinya herrian La Bressola ikastetxeak defendatzeko. Murgiltze eredua katalanez eskaintzen duten ikastetxe horiek arrazoi ekonomikoengatik larrialdian daudela adierazi dute eta erakunde publikoei eskatu diete babes... [+]
Lagun asko sumatu dut kezkatuta euskaldun gero eta gutxiagok ahoskatzen duelako elle-a. Haur eta gazte gehienek bezala, heldu askok ere galdu du hots hori ahoskatzeko gaitasuna, idatzian ere nahasteraino. Paretan itsatsitako kartel batean irakurri berri dugu: altxorraren biya... [+]
“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]
570.000 familiak euren haurren ikasgeletako hizkuntza nagusia zein izango den bozkatzeko aukera dute martxoaren 4ra arte: gaztelera edo katalana. Garikoitz Knörr filologoaren eta euskara irakaslearen arabera, kontsultak "ezbaian" jartzen du katalanaren zilegitasuna... [+]
Gai tabu gisa marrazten da Euskal Herrian, baina munduan barna ez da horrela. Hizkuntz politikak ezin dira merkatu librearen logikan ipini, baizik eta kuotak edo kupoak ezarri behar dira. Beharrezkoak dira. Eta beharrezkoak dira daudenak betetzea, ez baititu inork betearazten.
Joan M. Serra soziolinguistikak hizkuntza katalanaren etorkizun posibleei buruzko liburua kaleratu du: L'ús parlat del català: En un tombant decisiu (Katalanaren ahozko erabilera: bidegurutze erabakigarrian). Kike Amonarrizek irakurri du eta "kezkagarria... [+]
Googleren bilaketa emaitzetan katalanak eta euskarak 2022-2023 tartean izan zuten beherakada dokumentatu genuen webgune honetan. Nolabaiteko konponketa izan zuen gauza hark. Oraintsu, Kataluniatik iritsi zaizkigun azterketa batzuetatik, hizkuntza hauek bilaketetan gutxiago... [+]
Soziolinguistika Klusterrak antolatuta 2024ko Euskal Soziolinguistika Jardunaldia egin berri da Gasteizen apirilaren 23an. Azken urteetan euskararen eta katalanaren alde eta aurka agertu diren diskurtsoak izan ziren ardatz. Onintza Legorburu, Xan Aire eta Mikel Peruarena aritu... [+]
Júlia Ojeda literatura-kritikariaren ahotsa garrantzitsua da gaur egungo Kataluniako hedabideetan, eta prozesu independentistaren osteko Katalunia birpentsatzen ari den ardatz ugarietako batera hurbiltzen laguntzen digu. Matriotes-eko kide ere bada, “feminista eta... [+]
Carme Junyent hizkuntzalari katalana hil zen pasa den irailean. Hizkuntza-politikari buruz esaten zituenak arretaz segitu ditugu hemen, haren proposamen batzuk noizbait gurean aplikatzera ausartuko ginelako itxaropenez-edo, beharbada. Aho-bizarrik gabe jarduten zuen. Aldizkari... [+]
Manuel Albares Atzerri Ministroak erabilitako arrazoiak dira, besteak beste, katalana lehenesteak prozesua arinduko duela eta katalanak beste bi hizkuntzek baino hiztun gehiago dituela.
