Antartikaren urtzeak ozeano-korronteak arriskuan jarriko ditu 2050erako
Antartikako izotzaren urtze azkarrak aurrera jarraitzen du, eta horrek ondorio larriak izan ditzake hainbat alorretan, besteak beste ozeanoetako ur sakoneko korronteak izugarri moteltzean. Horrek ondorio larriak eragingo lituzke ekosistemetan eta kliman, Nature aldizkariak martxoaren amaieran argitaratutako ikerketa baten arabera.
Gertaera hori aspalditik ezagutzen da, baina Australiako ikerlari talde batek egindako ikerketaren arabera, berretsi egiten da fenomenoa azkartzen ari dela . Antartikan urtero itsasoko milaka milioi litro ur hotz azaletik itsas-sakonerantz ondoratzen da, horrek korronte bat sortzen du eta hark zeresan handia du gure planetaren kliman eta beste alor batzuetan.
Ur hori oso gazia da eta oxigenoan aberatsa, eta Ozeano Barerantz, Indiakorantz eta Atlantikorantz abiatzen da, sakoneko itsas-korronte erraldoiak sortuta. Mugimendu honek beroa, karbonoa, oxigenoa eta mantenugaiak ozeanoetan zehar zirkulatzen laguntzen du.
Baina ur korronte hori egoera txarrean dago gaur egun. Izotzaren urtzeak Antartikako uren gazitasuna gutxitu du. Urak gatz gutxiago du, eta, beraz, dentsitate txikiagoa, ura zailago murgiltzen da itsas amildegietara... Horrek korronte sakonaren abiadura moteltzen du.
Korrontearen 'kolapsoa'
Berotegi gasen isuriek gaur egun arte bezala jarraituko balute, hogeita hamar urteko epean %40 moteldu liteke korronte hori, ikertzaileen kalkuluen arabera. Beraz, korrontearen ibilbideak "kolapsorantz" egin dezake, Matthew England, Hegoaldeko Gales Berriko Unibertsitateko klimatologia irakasleak The Guardian egunkariari adierazitakoaren arabera. Horrek aldaketa handiak eragin ditzake Lurraren kliman datozen mendeetarako.
Itsasoan bertan, 4.000 metroko sakoneratik behera, ozeanoko korronte hori moteltzen hasiko litzateke, eta igotzeari utziko lioke. Horrek, besteak beste, mantenugaiak ozeano sakonean gelditzea eragingo luke, itsas azaletik gertu bizi diren ekosistemak kaltetuz, espezie asko desagertzeraino. Hau da, itsasoko ekosistema asko gosez hil daiteke. Ozeanoak, halaber, bero eta karbono gutxiago gorde ditzake, eta horrek berotze globala azkartu dezake.
Nature aldizkariak argitaratu du Englandek eta bere taldeak egindako ikerketa, eta horren arabera, 2050erako biziki nozituko da moteltzearen eragina, berotegiko gas isuriak nabarmen moteltzen ez badira behinik behin.
Ekosistema askok itzulera gabeko puntuak dituzte, hau da, estresa maila berezi bat pairatuz gero –izan klima aldaketa, kutsadura edo kalte fisiko zuzenarengatik– desagertzen ahal dira, eta ekosistemak haien artean konektatuak izanez gero hurrenez hurren elkar... [+]
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
Suitza zigortu du Estrasburgok, estatu horrek bideraturiko klima politikak adindunen eta oro har herritarren osasun eskubidea zangopilatzen duelakoan. Ebazpena txalotu dute talde eta norbanako ekologistek eta diotenaz, ondorioak izanen ditu gainontzeko estatuengan ere, besteak... [+]
Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.
Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]