Urtero bezala bertsoak kantatzera aterako gara otsailaren 4an Agate Deunaren historia gogoratzeko. 1.800 urte baino gehiago pasa dira gizon batek emakume italiar gazte hau, bularrak moztu ondoren, hil zuenetik; ezetza onartzen jakin ez zuelako. Pentsa daiteke ordutik aurrerapausoak egin behar izan ditugula, baina egoera benetan aldatu da ala antzera gabiltza?

Batzuek diote indarkeria matxista feministon asmakizuna dela, gizonek istorio honetan pertsonaia gaiztoaren papera har dezaten. Hala ere, datuak ez datoz bat ideia zaharkitu horrekin: telebista edo irratia piztu besterik ez da egin behar, edota Interneten sartu eta sare-sozialetan begiratu bat eman. Arazoa begi-bistan dago, eta ez dela existitzen esatea zentzugabekeria hutsa da.

Gaur egun, arazoa agerikoagoa da emakumeok egoera txar horiek salatzen ausartzen garelako. Baina zeren truke? Denok memorian daukagu sanferminetan gertatutakoa duela urte batzuk. Neska horrek jazarpena ez ezik, zenbait komunikabideren erasoa ere pairatu behar izan zuen bere datu pertsonalak argitaratu zirenean. Onartezina benetan!

Tamalez, ez da beharrezkoa fokua iraganean jartzea; horrelakoak gertatzen dira egunero. Orain diskoteka batean emakume bati gertatutakoaz eztabaidatzen ari gara. Badirudi futbolari ospetsu batek lokalaren komunean neska eraso zuela. Segurtasun kamerek neska grabatu zuten komunetik irtetean, lur jota eta negarrez. Medikuen txostena dauka bere testigantza indartzeko. Hala ere, kalte-ordaina jasotzeari uko egin dio, jendeak gertakaria asmatu duela ez pentsatzeko.

Behintzat emakume horiek oraindik bizirik daude. Guztiek ez daukate “zorte” hori, ordea. Zenbat emakume hiltzen dituzte urtero? Eta hilabetero? Eta egunero? Zifrak beldurtzeko modukoak dira.

Halako datuekin, botere politikoek etengabe lan egin beharko lukete arazo larri honi konponbideren bat aurkitzeko ahalik eta lasterren. Iaz, “bakarrik bai da bai” legea martxan jarri zuten, eta lege horrek hautsak harrotu ditu. Izan ere, kartzelan zeuden gizon askoren kondenak murriztu dira lege honen ondorioz.

Argi dago gobernuek egoera hau geldiarazteko egiten dutenak ez duela balio. Legeak indartzea ez da nahikoa; gu, gizarte moduan, eraldatzea ere beharrezkoa da etorkizunean horrelakorik ez gertatzeko, egunen batean Agate Deuna gehiagorik ez egoteko.

Joana Garcia Lera