Abiadura Handiko Trenak bide-gaitza du Bidasoan
TAV eta LGV bi sigla eta erran-nahi bera: Abiadura Handiko Trena (AHT). Irun-Hendaia-Hondarribian, ataka gaitza dauka proiektuak. Trena Akitanian beheiti aise heldu da, Baionatik beheiti nekez, eta Bidasoan, artean gauzatu gabe. Obraren gauzapena motel garatzen ari da.
Frantziako Estatuak ez du interesik izan, eta Akitaniako Kontseiluak ez dio Abiadura Handiko Trenari lehentasuna eman, bereziki Akize eta Hendaia lotzeko. Ipar Euskal Herrian izandako erresistentziak ere gibelarazi du Hegoaldeko AHTrekin lotzeko proiektua.
Irun hiriaren berregituraketak eta plangintza berriak, ez dio AHTko proiektuari bidea erraztu. Hendaian (SCNF) eta Irunen (RENFE-ADIF) trenbideek okupatu izan duten lur-eremua oso zabala da. Azken hogei urteotan, erabiltzetik urrun, andeatze handia jasan dute tren azpiegiturek. Irunen etorkizuna hirigintzaren egitasmoak baldintzatuko du AHT, baita tren modalitateen arteko konfluentzia ere. AHT ezin da gauzatu, Irun berriaren gauzapena aintzat hartu gabe
Hexagonoko egitasmoak hego-mendebalerako halaxe aurreikusi dira: Bordele-Tolosa (Okzitania) eta Bordele-Hendaia trenbideen garapenak segitzen du indarrean, baina, 2019ko urteko urtarrilean, iritzi publikoari galdetu ostean, tokiko herritarrek, hots, Bordele, Akize, Baiona eta Hendaian bizi direnek ez diote lehentasunik ematen proiektuari.
Frantziako Estatuak Espainiarekin lotura baino, Italia, Suitza, Alemania eta Belgikarekin lotzen dituzte trenbideak lehenesten ditu. Europako tren azpiegiturak aitzina doaz, baina Espainiako Abiadura Handiko Trenaren lasterketan azken furgoia da.
Espainiak ere baditu eta izan ditu berezko interesak horrela izateko. 1992 urtean jada, Madril-Sevilla arteko bideari eman zion argi berdea. Gero, Bartzelona, ondoren Zaragoza, hots, mundu mailako Kirol eta Azoka ikuskizunen arabera garatu du trenbide berria. Hego Euskal Herriko pasabidea ez da inoiz lehentasunezkoa izan harentzat. Ligne à Grande Vitesse (LGV) webgune honetan ageri denez, Bordeletik eta Espaniaren arteko trenbidea ez da ageri.
Interesak interes, aitzakia erraza izan du egitasmoa gibelean uzteko: Euskal Herriko orografia malkartsua da, hiri eta herri asko tarteko, kostu handikoa. Hau da, egin ahala ohartu dira, azpiegitura garestia izateaz gain, ez duela tren horretako ezaugarriek eskaintzen dituzten abantailak bermatuko, eta herritarrek bizkarra emanen ote dioten hasi dira pentsatzen agintariak.
Urteak joan ahala, AHTren erabateko gauzapena atzeratzen doa. Bizkaia eta Gipuzkoako obrak amaituta izateko data berritu dute: 2023 urtea. Itxura batez, proiektuaren sustatzaileek ilusioa mantentzeko erakargarria. Urtea iritsiko da, eta berriz ere, zapuzgarria izan liteke ilusiozko iragarpenak. Haientzat bereziki, bistan da.
Izan ere, AHT proiektuak kontrako sektore zabalak izan ditu iraganean. Gaur egun, erresistentzia geratu bada ere, oro har, eta jendarteko sektoreren batek inoiz “ilusioa” izan bazuen proiektu honetan, esan dezakegu, balizko ilusioa hori ahituta dagoela hein handi batean. Bizkaian eta Gipuzkoan gai sozialak eta beharrizanak dira herritarren lehentasuna.
Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]
Klimaren aldeko mundu mailako martxak oldar handia hartzen ari ziren 2018tik 2020ra, mundu mailako osasun krisia piztu arte. Hasieran krisi horrek mundua hobera aldaraziko zuelakoan ziren asko, baina oraingoz hasierako itxaropen hari gailendu zaizkio mesfidantza, etsipena eta... [+]
Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa.
Halabeharrez, ugariak eta askotarikoak dira Euskal Herrian energia berriztagarrien neurrigabeko zabalpenaren aurka antolatutako mugimendu, plataforma eta elkarteak, gehien-gehienak lurraren defentsan diharduten kolektibo sozial eta politikoetatik sortuak. Urriagoak izanagatik,... [+]
Desinformazioak eta pentsamendu likidoak den-dena hartzen duten garaiak bizi ditugu; garai aproposak beren benetako izatearen disimuluaren arituentzat. Garai aproposak jendea engainatzeko eta Kodizia Jainkosa gurtzen jarraitzeko; jazartzen gaituen Solariaren garaia omen... [+]
EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.
Joan den igandean, ekainak 15, ugatzari buruzko artikulu interesgarria argitaratu zuen Rosa Canchok El Correo egunkarian. Azken urteotan hegazti sarraskijale adierazgarri honek Araban bizi duen itxaropen onaren egoeraz hitz egiten zen testuan. Arabako Foru Aldundiko Ingurumen... [+]
Hau idazten ari naizela, kanpaina bukatzear dugu. Datorren astelehenean jetzaldi batera pasako gara. Horrek esan nahi du hiru egunetik behin egingo dugula gazta, eta gaztek izango dituztela bospasei kilo. Uztailaren bigarren astean edo utzi egingo diogu gazta egiteari.
Loratu da. Kostata baina loratu da, bai, arkakaratsa (Rosa spp.). Lore arin, mehe, hegalari itxurakoa da, arrosa bat da eta lorea ere arrosakara eta zuriaren arteko kolorea du. Urtero loratzen da lurrin fina zabalduz. Lore horiek destilatu egiten dira, ia erabat kosmetikan eta... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
Duela egun batzuk Zeraingo mendietan nenbilela, gorpu bat topatu nuen bidearen erdian. Lehen aldia zen halakorik ikusten nuela, eta kosta zitzaidan identifikatzea. Bere tamaina txikia ikusita, kume bat izan behar zuela pentsatu nuen; baina oker nenbilen. Munduko ugaztun... [+]
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki