Generoa genitalek zehazten duten kondizio biologikotzat xedatzeko asmoa agertu du Trumpen Gobernuak
AEBtako Gobernuak generoaren definizioa gizon eta emakume terminoetara mugatu nahi du, eta genitalek zehaztutako kondizio biologiko gisa xedatu. Helburu horrekin aurkeztu du lege proposamen bat, New York-eko (AEB) hiriak jaiotza-ziurtagirientzat genero neutroa ezarri eta gutxira.
New York Times egunkariaren bidez publiko egindako lege proposamenarekin, jaioberriak genero arau bitarrak eskaintzen dituen bi aukeretako –emakumea ala gizona– batekin betiereko erregistratzea bilatzen du AEBetako Gobernuak. Proposamenak planteatzen duenaren arabera, genitalen arabera xedatuko litzake genero bat ala beste, eta behin hau egindakoan, ezingo litzateke beronen gaineko aldaketarik egin. Trumpen administrazioak genero identitate aniztasunaren aldeko ibilbidean pausu bat atzera eman nahi du, aurreko legealdian genero identitatea aukera indibidualtzat jo baitzen, jaiotza erregistroan jasotakoak zehazten ez duena.
Esanguratsua da lege proposamen hau New Yorkeko hiriak jaiotza-ziurtagirientzat genero neutroa sortu eta aste bete eskasera egin izana. California, Oregón, Washington eta Nueva York-eko estatuei batu zaie hiria, eta Gobernuek ematen dituen identitate dokumentuei dagokienez genero zehaztugabearen aukera ezarri. Badirudi Trumpen Gobernuaren proposamena genero arau bitarra hausten duen aukeraren hedapena oztopatzera datorrela.
Lege honek aurrera egingo balu, norbanako transgeneroak aintzatestea bilatzen duten politikak indargabetu egingo lirateke, alor horretan pauso bat atzera eginez. Atzerapauso horrek 1,4 milioi pertsona baino gehiagori eragingo lieke, Williams Institute-k 2016an egindako ikerketa baten arabera horrenbeste transgenero baitaude AEBetan, adin txikikoak kontutan hartu barik.
Egindako proposamenaren aurrean, kanpaina politikoan LGTBI komunitatea babesteaz esandakoaren gainean galdegin zaio Trumpi. “Denok babesten ari naiz. Gure herrialdea babestu nahi dut”, izan da eman duen erantzuna.
Genero arau bitarra indartzera datozen arauak gurean
Trumpen gobernuarengandik datorren lege proposamen atzerakoi eta transfoboa eskuak burura eramateko modukoa bada ere, itsasoz bestaldera salto egin beharrik barik, gurean ere baditugu genero arau bitarra indartzera datozen arauak. “Erregistro zibilari aholkuak” emateko helburua duen Euskaltzaindiaren izendegia kasu.
“Gurasoen nahia Euskaltzaindiaren menpe” erreportaian azaltzen denez, “Euskaltzaindiak euskararen normalkuntzarako arauak ematen ditu eta 2001etik aurrera sexuaren araberako bereizketa finkatu du izenetan, ordu arteko anbiguotasunak ezabatuz”. Hala bada, erregistroetan erakunde horren arauak aintzat hartzen dituztenez gero, izenak genitalek bezainbeste indar dauka genero identitatea mugatzeari dagokionez gurean. Idurre Eskisabel EHUko irakasleak argi dio aipatutako artikuluan: “Euskaltzaindiak hori guztia egin du gaur egun indarrean dagoen sexu genero sistema erreproduzitzeko, jendartearen gehiengoarekin bat datorrelako, azken batean, sexu genero ideologia hegemoniko horretan erabat sartzen delako”.
Erakundeak pertsonen hautu librea oinarrian jarri zezakeen arren, izendegi atzerakoi bat sortu du tradizioaren aitzakiaz baliatuz, “Euskaltzaindiak zakila arazo linguistiko bilakatu zuenekoa“ erreportaiak azaltzen duenez. “Ezerezetik arazoa sortu aurretik Euskaltzaindiak eskura zuen euskal izenetarako salbuespena aldarrikatzea. Erraz zuen, gainera. Euskara genero gramatikalik gabeko hizkuntza da, genero guztietarako erabilitako izen saldoa dago eta milaka dira izen horiek dituzten pertsonak. Bereizketa eta, beraz, debekua hobetsi du nagusiki gizonek osatuta dagoen Euskaltzaindiak eta, gure usterako, tradizioaren interpretazio atzerakoia baliatu du horretarako”, irakur daiteke bertan.
GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.
Burua altxa eta norberaren borroka zehatzetik harago joateko gaitasuna duen mugimendua da transmaribibolloena, hala erakutsi dute beste behin ere larunbatean, LGTBIQ+fobiaren Kontrako Nazioarteko Egunean. Palestinako genozidioa lehen lerrora ekarrita, zapalkuntza orori aurre... [+]
Bilboko LGTBIQ+ zinema eta arte eszenikoen Zinegoak jaialdiak 2025eko edizioko sariak iragarri ditu. Between Goodbyes eta Alma del desierto dokumentalak izan dira palmaresaren irabazle nagusiak.
Zinema eta arte eszenikoen LGTBIQ+ jaialdia Bilbon ospatuko dute ekainaren 23tik 30era,50 jarduera baino gehiagorekin.
Neska transexual baten ama, haurtzaroan bere genero identitateagatik bullyinga jasan zuen gizona edota LGTBI kolektiboko nikaraguar erbesteratua ezagutu eta horietakoren batekin bizipenak partekatu eta solastatu nahi duenak aukera izango du datozen egunetan Nafarroako sei... [+]
Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.
Maiatzaren 17an LGTBIQ+fobiaren Kontrako Eguna dela-eta, “bizi dugun oldarraldi atzerakoia” , “transfobiak hartu duen indarra” eta “instituzioen utzikeria” nabarmendu dituzte kolektiboaren bueltako elkarteek. Zenbait instituzioren kapitalismo... [+]
Bekat’uros LGBTQIA+ euskal besta hirugarren urtekoz iraganen da Atharratzen. Apirilaren 12an egun osoko egitaraua antolatu du Prefosta elkarteak, usaiako karrika inguruarekin, kontzertuekin eta ikusgarriekin.
Ikaslez lepo zegoen Leioako Hezkuntza Fakultatea pasa den asteazkenean, Samantha Hudson zetorrelako. 1999an jaiotako Mallorcako artista, abeslari eta influencer transgeneroa da. Kantatzen Duen Herria topaketetako izarrak ilara amaigabea zuen selfie eta autografoak emateko, eta... [+]
Larretxeatarren oinordea da, aizkolari, harri-jasotzaile, txinga-eramale eta, oro har, herri-kirolari handien ondokoa. Patxi du aita; Donato, berriz, osaba. Hasier Larretxea, aldiz, da gizarte langile, da idazle, da homosexual. Harro beharko genuke denok.
1984an ‘Bizitza Nola Badoan’ lehen poema liburua (Maiatz) argitaratu zuenetik hainbat poema-liburu, narrazio eta eleberri argitaratu ditu Itxaro Borda idazleak. 2024an argitaratu zuen azken lana, ‘Itzalen tektonika’ (SUSA), eta egunero zutabea idazten du... [+]
Manifestazio jendetsuak egin dituztean larunbatean Argentinako hainbat hiritan. Javier Milei presidenteak "pedofilo" deitu ditu LGBTIQ+ pertsonak Davoseko Munduko Ekonomia Foroan.
XV. mende bukaeran edo XVI. mende hastapenean Belauntzako Katalina atxilotu, preso sartu, torturatu, guziaz desjabetu eta erbesteratu egin zuten, Oiartzungo Maritxurekin “haragizko harremanak” ukateagatik. 500 urtez isilean eta artxiboetan galdurik egondako... [+]
Larunbatean Makean izanen da Hamza Abuhamdia, Parisen bizi den palestinar queer-a, Palestinaren aldeko topaketaren kari. Israelek bideraturiko pinkwashing-ari buruzko tailerra eskainiko du –bat-bateko euskarazko itzulpenarekin– arratsaldeko 15:30ean. LGBT pertsonen... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.