Ukrainak hainbeste iragarritako “kontraerasoa”ri lotutako mugimendua dela baieztatu dute nazioarteko hainbat hedabidek. Azken asteetan eskalada izan du Ukrainako gerrak, eta erasoak gogortzen ari dira. Zenbait analistak jakinarazi duenez, ziurrenik Errusiak espero zuen Ukrainaren erasoa Dnieperreko deltatik –Erresuma Batuko marinako entrenamendua jasotzen aritu dira Ukrainako tropa batzuk–, eta hori lortuko balute eskuragarriago izango lukete Krimea, Donetsk edota Zaporizhiari eraso egitea. Horren arabera, Errusiak aurre hartu du.

Astelehen gauerdiko erasoa bereziki esanguratsua izan da, izan ere, Kherson hiritik 30 kilometrora dagoen Kakhovkako presak 18 kilometro kubiko ur biltzen ditu, eta ezinbestekoa da ingurua hornitzeko. Dnieper ibai zabaleko urak jasotzen ditu, eta 30 metroko sakonera du. Krimeara, Errusiara 2014an anexionatutako penintsulara, hortik bideratzen da ura, Zaporizhiako zentral nuklearrerako ezinbestekoa da, eta Kakhovkako presako zentral hidroelektrikorako ere bai, besteren artean.

Egiturari eraso egin diotenez, eztanda egin du eta ingurua urpetzen ari da. Kherson eskualdeko gobernadore Oleksandr Prokudin-ek ohartarazi du gutxienez 16.000 pertsona daudela “eremu larrienean”, Ukrainak kontrolatzen duen ibaiaren aldean. Jada 300 etxebizitza ebakuatu dituztela ziurtatu du, eta 80 udalerriri eta 20.000 biztanleri eragingo diela, lehen kalkuluen arabera. Kakhovka Berriko alkate Vladimir Leontieven esanetan, espero da 72 ordutan uraren maila ohiko bolumenera jaistea –bost metro igo da–.

Presa estrategikoa

Ez da lehen aldia Kakhovkako presaren bueltan gatazka dagoena Ukrainako gerran. Azaroan Ukrainako presidente Volodimir Zelenskik ohartarazi zuen Errusia planeatzen ari zela egitura suntsitzea, eta horrek “hondamendi izugarria” eragingo lukeela ibai alboan bizi direnengan. Inteligentzia Militarreko ordezkariek arriskuak mahai gainean jarri zituzten: Errusiak okupatutako eremuetako herritarrei eragingo lieke, ekozidioa izango litzake, eta Ukrainiatik harago, Itsaso Beltzeraino iritsiko litzatekeen hondamendi ekologikoa izango litzake, The Guardianek gogorarazten duenez.

Ukrainak Errusiari leporatu dio presa eztandaraztea “helburu argi batekin”: “Gainditu ezinezko trabak jarri nahi ditu bidean, [Ukrainako Armadaren] aitzinamendua eta gerraren amaiera justua geldiarazteko”.

Errusiak ezeztatu egin du halakorik. Hasiera batean Kakhvoka Berriko Errusiako autoritateek ukatu egin dute presari ezer gertatu zaionik, eta gero hondamendia egotzi diote presaren egituraren egoerari, esanez ahula zela eta uraren presioarekin hautsi dela.

Zelenskik larrialdiko bilkurara deitu du segurtasun kontseilua asteartean. Eraso terroristatzat jo du leherketa, eta azpimarratu du egitura zibilen aurka egindako erasoak gerra krimenak direla.