Euskaltzaindiak bere hiztegiko zenbait definizio alda ditzake, genero-berdintasuna hobeto islatzeko

  • Abenduaren 22ko osoko bilkuran Euskaltzaindiaren Hiztegian egin beharreko zenbait zuzenketa aurkeztu ziren, tartean, genero-berdintasunarekin zerikusia dutenak.


2018ko urtarrilaren 05an - 15:39
Euskaltzaindiaren Osoko Bilkura bat iaz, Nafarroako Parlamentuan (argazkia: Nafarroako Legebiltzarra).

Gizartea aldatuz doanez, forma batzuen definizioak ere aldatu egin direla adierazi du Euskaltzaindiak prentsa-ohar baten bidez. Adibidez, "aitaginarreba" hitza lehen "senarraren aita emaztearentzat, edo emaztearena senarrarentzat" definitzen zen eta oraingo proposamenean honela izango da: "Ezkontideetako baten aita beste ezkontidearentzat".

"Errain" hitzaren definizioan ere, lehen "semearen emaztea" irakur zitekeen eta orain "semearen edo alabaren emaztea" gisa jasotzea proposatu da, gizarte-ereduaren aldaketa hiztegira ekarrita.

Dinastia-kontuetan ere aldaketak

Halako hainbat egokitzapen egin dira familia-loturen aldetik. Horiekin batera, dinastia-kontuetan ere egin dira aldaketa-proposamenak. Esaterako, "infanta" hitza orain arte "erregearen alaba, erreginagaia ez dena" gisa zegoen jasota eta proposatu da "monarka baten alaba, erreginagaia ez dena" jartzea.

Aldaketa horiek aztertu eta oharreztatu ditu akademiaren batzorde ahaldunduak, eta osoko bilkuran aurkeztu dira. Orain, hilabeteko epea dute euskaltzain osoek zerrenda horiei oharrak egiteko, eta, kontrakorik ez bada, proposamenak ontzat eman eta hiztegian aldatuko dira.

Pertsona-izenei buruzko berririk ez

Oharrean, Euskaltzaindiak ez du argitu antzeko neurririk hartuko ote duen pertsonen izenei dagokienez. Akademiak 2001etik aurrera sexuaren araberako bereizketa finkatu zuen izenetan, ordu arteko anbiguotasunak ezabatuz.

Erabakiak zeresana eman du azken urteetan, pertsona-izen bakoitza genero bati lotuta uzten duelako, mutil bati Izaro edo neska bati Iraitz izena jartzea, adibidez, asko zailduz. Onintza Irureta Azkunek idatzitako "Gurasoen nahia Euskaltzaindiaren menpe" erreportajean aurkituko duzu gaiari buruzko informazio gehiago. 


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskaltzaindia
2023-07-12 | ARGIA
Mikromatxismo, egia berdadero, afariketan… Euskaltzaindiaren Hiztegiak 646 forma berri jaso ditu

Euskaltzaindiak Hiztegia sarean eguneratu du: 646 forma berri jaso ditu azken sei hilabeteotan, eta 1.130 forma moldatu edo findu. Lehendik dagoena txukuntzeari ere garrantzia eman diote. “Adibideak ere berrikusi ditugu, batez ere berdintasunari dagozkionak: emakumeen... [+]


Elena Martínez de Madina. Egiazko izenen bila
"Toponimia aberastasun ikaragarria dugu Araban eta zer gutxi errespetatzen den!"

Bizialdia darama Gasteizko toponimia ikertzen. Bateko eta besteko toki izenak jasotzen, forma zuzena eskaintzen... Eta toponimiaz galdezka hasi, eta bizi-historia kontatu digu, Gasteiz eta Nuarbe (Azpeitia) loturik, Alizia ahizparen eta Anjel Otaegiren ama Maríaren... [+]


2023-06-09 | Eta Kitto
Manu Ertzilla eta Oskar Arantzabal
"Federico Krutwig Mendebaldeko kulturaren pertsona osoa zen"

Nabarralde Fundazioak Federico Krutwig Sagredoren bizitza, pentsaera eta lanak jasotzen dituen liburua argitaratu du. Krutwigen Lagunak elkarte edo kolektiboko 13 lagunek idatzi dute bertan, tartean Manu Ertzillak eta Oskar Arantzabal eibartarrak. Hain zuzen ere, bi hauek egongo... [+]


Giza katea egingo dute Errenteriatik Donostiara, euskara batuari gorazarre egiteko

Martxoaren 24an izango da, eta 8.000 pertsonak emango diote eskua elkarri. Ikastolen Elkarteak eta Euskaltzaindiak antolatu dute ekimena. "Euskara batuak gure herriaren garapenean izan duen balioa" azpimarratu nahi dute, eta euskara batuaren sorrera bultzatu... [+]


Eguneraketa berriak daude