Oraindik orain gertatu da Gipuzkoako udal bateko aholku batzorde batean. EH Bilduko bozeramailea euskaraz hasi zen bere taldearen iritzia agertzen –gaztelaniaz errepikatu ohi du euskaraz esandakoa–, eta erdaldun elebakar lotsagabe batek brastakoan lau hitz iraingarri horiekin eten zion hitza: “Gogait eragiten didazu ezin ulertuak egiten zaizkidan hitz horiekin, nori eta niri, PSEko zinegotzi naizenez, euskaraz jakin gabe eskubide guztien jabe naizen honi”.
Hitz egizu Espainiako 1978ko Konstituzioak denok jakitera eta erabiltzera derrigortzen gaituen hizkuntzan, hitz egizu kalean bezala udaletan ere nagusi den hizkuntzan, jakitera beharturik ez gauden hizkuntza lander eta zail hori bazterturik.
EAJko batzordeburuak kargu hartu omen zion iraintzaileari esanez berak ere ahalegina egin behar duela erdaraz egiteko, eta elkarrekiko begirunearen izenean, iraintzaileak berak ere egin behar lukeela ulertzeko esfortzua. Ez da, baina, hedabideetara iritsi, eta iritzi publikoan ez du aztoramenik sortu.
Jainkoak ez diola ezer agintzen erantzun omen zion irainduak iraintzaileari; Jainkoak ez, baina Espainia politiko eta soziologikoak bai, eta gu barru-barruan gauzkan euskal gizarte aski espainiartu honek ere bai
Udaletan euskaraz ere funtzionatzeak karga erantsia du; lehenbizi, euskaraz, maiz, laburrago, sakrifikatzea hain gogaikarria izan ez dadin; gero, erdaraz, benetan balio duen hizkuntzan, elebakarrak hizkuntza bakarrean patxada ederrean bizi direlarik.
Benetako egoera irmotu horrek ondorio kaltegarri larriak ditu: politikari elebidun gehienak ez daude euskaraz erdaraz bezain trebatuak, bereziki idatziz, eta euskara ez da administrazioan normalizatzen; neke gehigarria du euskaraz lan egiteak, eta denok dakigu zer gertatzen den neke gehiago eskatzen duen zernahirekin: alde batera uzten dela asko baino lehen. Iraun dezakegu honela?
Itzultzaile sarea zabaltzeak onurak ekar ditzake hein mugatu batean, baina benetako irtenbidea hautetsi izateko elebidun izan beharra ezartzea da. Gaztelaniaren inposizio (azken ehun urte eta gehiagoan) tematiari euskararen inposizio guztiz bidezkoarekin erantzunez baino ezin zaio arazoari duen tamainaren araberako aterabidea eskaini, eta horretarako lehentasunen artean sartu beharra dago afera hau.
Jainkoak ez diola ezer agintzen erantzun omen zion irainduak iraintzaileari; Jainkoak ez, baina Espainia politiko eta soziologikoak bai, esango nuke nik, eta gu barru-barruan gauzkan euskal gizarte aski espainiartu honek ere bai. Neurririk hartuko al da berriro horrelakorik gerta ez dadin? Berriki onartutako Udal Legeak ez dio aterabiderik eskaintzen. Noiz helduko zaio hautetsi izateko elebidun izan beharraren eskakizunari?
Bistakoa da, erdaldun elebakarren morroi eta neskame izaten jarraitzen dugula 2016ko urtean. n
Zer da umorea? Galdera inuzentea dirudiena korapilatu daiteke nahi bezainbeste. Zergatik egiten dugu barre gauza batzuen inguruan eta besteez ez? Natural ateratzen zaigu irria, ala zer eta noren gainean barre egin irakatsi egin digute?
Umoreak ia beti egiten baitu boterearen alde, goitik behera maiz. Nor den subjektua eta nor objektua. Nork nori. Horra gakoetako bat. Generoa, arraza, identitatea, naziotasuna… umoreak ditu hierarkiak markatzen. Naziotasun-identitateari heldu diogu... [+]
Utopikoa nintzelako, selektibitatearen aurka nengoen 1982. urtean azterketa hura egitea egokitu zitzaidanean. Orduan ere Unibertsitatera joateko ezinbesteko baldintza zela uste dut, baina ez dut ondo gogoratzen zertarako. Izan ere, garai hartan numerus clausus zer zen ere ez nekien –edo ez nuen jakin–, eta kazetaritza ikastera ehunka sartu ginen lehenengo mailan, bostehun edo. Horietatik hamabost “euskal taldea” deitzen genuen separata batean: ikasgai batzuetan... [+]
Ez naiz psikologian aditua, baina badakit bidegabekeriak eta biolentzia normalizatzea norbanakoaren babes mekanismo bat dela. Ezkertiarrak eta konprometituak izan gaitezke, hala ere, indarkeriaren bat normalizatzeko “beharra” izango dugu. Gaza, Nikaragua, ez ahaztu Siria. Altsasuko gazteak, Valtonic, La Manada, Helena Maleno, Proactiva Open Arms, Mame Mbaye, Huelvan marrubiak biltzen dituzten langileak. María del Sol Cruz Jarquín argazkilaria hil dute Mexikon... [+]
Orain bizpahiru urte Kilian Jorneten biografia irakurtzen ari nintzela, memento batean bere gorputza muga eta muturreraino eraman zuen proba batean, amore ematear zegoela, bere barne-pentsamenduak azaltzen zituen: “Amaitu behar dut, nire familiagatik” –helmugan zain zeuden–. Nire lehen hausnarketa: “Baina familiak zer eskatu dizu ba? Norena da behar hori? Zer da zehazki demostratu behar dena?”. Zer pentsarazi eman zidaten hitz haiek. Norbere kirol lorpenetan... [+]
Notre-Dame-des-Landesko ZADen, jendarmeen eta ekintzaileen arteko istiluetan, gazte batek eskua galdu zuen. Anputatua, guztiz, poliziak legalki erabiltzen duen granada batek lehertua. Burura etorri zitzaidan zeinen zaila izan daiteken erantzukizuna bere tokian kokatu eta mantentzea: zer egiten nuen nik istilu haietan, jakin behar nuen non sartzen nintzen, ez nuen arriskua ondo neurtu.
Iruñeko istiluetan iaz atxilotutako Oreretako gazteek gauza bera pentsa dezakete. Are zamatsuagoa... [+]
Itsaskirria nabarmendu da politikaren eremuan ekaineko lehen hamaika egunetan, ohikoa baino aldakorrago jo duten haize boladen eraginez, baina ur sakonetan murgildurik, zaila eta nekosoa da politikagintzaren ur abisaletan gertatzen ari diren mugimenduak ezagutzea eta neurtzea. Nekosoa bezain beharrezkoa.
Ekainaren hasierarekin batera gertatu zen lehen ustekabea: garaile atera zen zentsura mozioa, eta ondorioz, Mariano Rajoy eta PP Espainiako Gobernutik egotziak izan ziren, azkenean. Inork ez... [+]
Kaleko mobilizazioak zerbaiten termometro badira, UPNren tenperaturak baxu xamar egon behar du, berri txarrak jasotzen ari baita azkenaldian: asteburuan milaka lagun elkartu dira Iruñean Altsasuko gazteen aurkako sententzia arbuiatzeko eta muntaia polizial-mediatiko-judiziala salatzeko. Beste sententzia batek, 2016ko Sanferminetako talde bortxaketaren kasukoak, milaka lagun atera zituen Iruñeko kaleetara aurtengo apirilean eta haserrea metropoli foraletik askoz harago sumatu zen.
Behin, badu jada builta bat, ahatzerik düt noiz ote xüxen, urteak hain zalhe beitoatza, Donapaleuko klinikan nor gure aldiaren haidürü ginaudelarik barber baten bortan, ene adintsüko jente batekin elerran nüan. Gaztaroan denbora batez Amerikako Estatü Batüetan egonik zen. Laster, ez dakit zer gisaz, etorkinen aipatzera jin ginen, eta haiez gaizki erraiten hasi zeitan.
Azken hilabete honetan jakin dugu Donostiako Udalak Uliako Viveros-eko eremuan etxebizitzak eraikitzeari uko egin diola eta bizilagunen elkarteak hiri-parkea bezala sailkatua izan dadin eskatzen duela. Uliako herritarrak zoriondu besterik ezin dugu egin aipatu eremua babestea lortu dutelako. Eta guk inork baino hobeto dakigu zein zaila den hori, azken batean Altzan 18 urte daramatzagulako Auditz-Akular eremuan parkea egin dadin eskatzen eta oraindik ez dugu lortu.
