Ni-aren arropategian (I)
- aiatzaren hasieran Globalizazioaren inguruan Koldo Mitxelena Kulturunean antolatu ziren jardunaldietan Joseba Gabilondok oso ondo bereizi zituen euskal literaturan ematen diren joera moderno eta post-modernoak. Modernitateari dagozkion kontzeptuak gainditu eta globalizazioen kulturaniztasunera egokitzearen aldeko agertu zen gai guztietan. Aitzitik, bere gogoetak neure egitean euskal imajinarioaren zigilu handiekin egiten dut topo, behin eta berriz: Herria, tradizioaren ohiko irakurketa eta, ondorioz, gizon, emakume, abertzale edo euskaldun izateari lotutako irudiak eta baloreak.
Printzipioz ekarpen gisa ere har zitekeen kritika orok trintxeretara bultzatzen gaituela ematen du, esanez bezala, “bai, bai, arrazoi duzu, baina zu hor eta ni hemen, ez dadila mugi etxea”. Kritika “tribuari” egiten zaion erasotzat hartzen da, eta horrek guda jarrera elikatzen du, “atake-defentsa”, “bestea-ni”, “etsaia-gu”, “herria-hiria” bezalako dikotomiak geure azal eta mami bihurtuz, nahiz eta barru-barruko arimetan kategoria absolutu horien marrazkiak gero eta difuminatuago egon.
Susmoa daukat, bada, dikotomiatik sistemara doan pentsatzeko modu bat ari dela sortzen, baina ez diogula erabat gorpuzten uzten, beldur garelako zer galduko ote dugun bidean.
Iruditegi berri bat identitate(ar)entzat
Zerk marrazten du talde baten iruditegia edo “imajinarioa”? Hezkuntzak, kulturak, ohiturak, akzioak eta informazioak. Iruditegiak zerikusi zuzena dauka identitatearekin, eta euskal iruditegian pisu handia izan dute baserriak, auzoak eta herriak, euren balore, rol, irudi eta guzti. Baina, nolakoa da XXI. mendeari dagokiona? Nola sortzen da herritik hirirako identitate hori? Zer ezaugarrirekin?
Identitate orok beregain darama maitasun-afektu emozio konpartitu bat: “Ni ere bai, nik ere bai, horrekin, horrela”. Neurri handi batean, apropos sortua izaten da, helburu hirukoitzarekin: afinitate bereko kideak biltzea, kide ez denarengandik babestea eta premia balitz harengandik defenditzea.
Etenik gabe eraikitzen, saretzen, mugitzen, aldatzen eta eraldatzen ari den kultur –mundu, pentsamendu– sistema baten erdian gaude, ordea, non banakakoari gorazarre egiteko premia dagoen taldekide izateko beste eredu batzuk irudikatze aldera.
Beraz, kontua ez da baten euskalduntasuna, abertzaletasuna, gizontasuna edo emetasuna kinka larrian ikuskatzea, gauza da zer horietako bakar batekin soilik ez geratzea, –ez identifikatzea, ez kateatzea–, guztiekin batera bizitzen ikastea, eta zer horiek guztiok elikatzen dituen nor pertsona, kategoria gisa, sozialki baloratzea, birdefinitzea eta indartzea.
Alegia, jokatzen ditugun paper guztiek pertsona –nor– izan dezatela helburu, eta ez pertsonaia –zer–.
Edo beste era batera esanda: detaileak ez dezala ordezka osotasuna.
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
BRN + Auzoko eta Sain mendi + Odei + Monsieur le crepe eta Muxker
Zer: Uzta jaia.
Noiz: maiatzaren 2an.
Non: Bilborock aretoan.
---------------------------------------------------------
Ereindako haziek ura, argia eta denbora behar dute ernaltzeko. Naturak berezko ditu... [+]
Sei urteko etenaldiaren ostean, maiatzaren 18an, Sortzen jaia ospatuko dute Takoneran D ereduko eskola publikoen aldeko jaia. Ikuskizunak, haurrendako jolasak eta Gorka Urbizu edota Borla taldeen kontzertuak izango dira.
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Ebroko Konfederazio Hidrografikoko (CHE) lehendakariak egin du iragarpena aste hasieran: Esako urtegia handitzeko lanen laugarren moldaketari aurten ekingo diote eta urtegiaren eskuin magala egonkortzeko 47 milioi euro gastatuko dira.
Gasteizko Udalak esan du enpresa negoziatzera deitzen ari dela. Sindikatuek eskatu diote Gasteizko langileak defendatu ditzala Enviserren jabea den AEBetako inbertsio funtsaren aurrean.
Bilboko, Gasteizko eta Donostiako herri jaietako ordezkariek agerraldi bateratua egin dute maiatzaren 8 honetan, txosnei jarritako zailtasunak salatzeko eta jai eredu herrikoa "desagertzeko arriskuan" dagoela ohartarazteko.
Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
"Bake zubiak eraikitzeko laguntza" eskatu dio jendeari balkoitik egin duen lehen agerraldian.
“Proposamen oso eskasa egin du Hezkuntza Sailak, berme eta zehaztapenak txertatu barik”, kontatu dio ARGIAri STEILASeko bozeramaile Haizea Arbidek. Ostegun honetan bilera izan dute sindikatuek eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak, EAEko irakaskuntza publikoko... [+]
Epaiak dio 2001ean Sorzabalek egindako autoinkulpazioa "tratu txarren ondorioa" izan zela, eta beraz, "baliogabea" dela. 1995ean Irunen lehergailu bat jarri izanagatik atxilotu zuten 2001ean, eta bost egunez inkomunikatuta atxiki zuten, gogorki torturatuz.
Sorionekuak mugimenduak larunbaterako mobilizazioa deitu du. Goizean herriz herri Nafarroako zubietan elkartuko dira eta arratsaldean Iruñean manifestazioa abiatuko dute, Kostarapea parketik (Trinitarios-Tren parkea) abiatuta 17:30ean. Ireki ateak euskarari lelopean... [+]