Kandela bat oheko koltxoira erori ostean etxe batek su hartu zuen Reusen. Bertan bizi zen 81 urteko emakume batek bizia galdu zuen. Alokairua eta argi-indarra ordaintzeko dirurik gabe, kandelen bitartez lortzen zuen argia. Etxegabetzearen zain zegoen pobrezia energetikoa jasaten zuen bitartean.
ACA Ingurumen Zientzien Erakundeak argitaraturiko datuen arabera, hau ez da kasu isolatua. Espainiako Estatuko etxebizitzen %21ak pobrezia energetikoarekin zerikusi zuzena duten arazoak ditu. Hego Euskal Herrian ere 242.000 –biztanleriaren %8,6– pertsonak errentaren %10 gastatzen du gutxienez energia ordaindu ahal izateko.
Etxeko tenperatura mantendu ezin dutenak %4,9 dira Hego Euskal Herrian –Espainiako Estatuan %11,1–. Espainiako Estatua Europar Batasuneko bataz bestekoaren gainetik kokaturik dago, %10,2. Hego Euskal Herrian, 121.000 pertsonak atzerapenekin ordaindu behar izan ditu argi-indarraren fakturak eta 348.200 lagunek etxean hezetasunak, itoginak edo usteldurak dituzte.
Pobrezia energetikoak osasunarekin lotura zuzena du eta ez Reusekoa bezalako ezbeharrengatik bakarrik. OMS Munduko Osasun Erakundearen arabera, neguan gertatzen diren heriotza goiztiarren %30 honekin zerikusia dute. Espainiako Estatuko zenbakiak kontuan izanik, 2014an izaniko 24.000 heriotza goiztiarretatik 7.000k lotura izango lukete pobrezia mota horrekin.
Krisi egoerak etxe askotan eragiten jarraitzen duen bitartean, elektrizitatearen prezioa %60 igo da 2008tik. Gastu mota horiei aurre egiteko laguntzen eskaerak gora egin du azken urteetan, %80 Bartzelonako probintzian adibidez. Halere, eginiko txostenaren arabera, energia edo ura ordaintzeko laguntza eskaerei uko egiten diete ahultasun egoeran dauden familien %80k, asko ez baitira zerbitzu sozialez fidatzen.
Protokolorik ez zen bete
Reusekoa bezalako kasurik gerta ez zedin, Kataluniako Parlamentuak bi lege atera zituen aurrera. Lehenengoa Konstituzio Auzitegiak atzera bota zuen, baina bigarrena indarrean dago. Legearen arabera, energia enpresek egingo dituzten horniketa mozketen berri eman behar diote administrazioari, hauek gertatu aurretik. Familia ahultasun egoeran dagoela egiaztatzen bada administrazioa gastuen kargu egin behar da. Reuseko kasuan, Gas Natural enpresak ez zuen mozketaren berririk eman eta administrazioa ez zen etxean bizi zuten egoera antzemateko gai izan.
Emakumeak bi hilabete zeramatzan argirik gabe. Horrez gain, hamar hilabetez alokairua ordaindu ezinda zebilen eta pisuaren jabearen etxegabetzeko salaketa bat zuen. Bestalde, ura ordaintzeko laguntza jasotzen zuen, beraz, bizitzen ari zen egoeraren berri izan beharko zukeen administrazioak. Izan ere, Kataluniako gobernuak funts berezia du udalek kasu hauetan esku har dezaten.
Udalak eta Kataluniako Generalitatak energia enpresari bota diote errua, bere ardura ez betetzeagatik. Hau ez da protokolo honek huts egiten duen lehen aldia. Enpresek abisurik ematen ez badute isunak jaso beharko lituzkete, baina oraingoz egin diren 195 salaketetatik hemeretzitan baino ez dira iritsi. Orain arteko kasuetan 10.000 eurora artekoak izan dira, baina oraingoan, heriotza bat tarteko, 100.000 eurokoa ere izan daitezke.
Gas Natural enpresak, berriz, Udalari egozten dio errua. Enpresak adierazi duenez emakumea ez zegoen Reuseko Udalak emaniko ahultasun egoeran dauden 88 pertsonen artean.
Bi kooperatibek euren arteko elkarlanean "urrats sendoagoak" emango dituztela iragarri dute, energia eta telekomunikazio sistema "erresiliente" bat sortzeko. Deia egin diete herritarrei Itzali sistema, piztu alternatibak manifestuarekin bat egin dezaten.
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]
Iberiar penintsulan apirilaren 28an gertatutako itzalaldiak, egungo energia sistemak dituen arrakala guztiak utzi zituen bistan. Enpresa elektriko handien diru gosea, berriztagarrien ezarpen masiboak dakartzan ajeak, eta herritarrok bizimodu hiper-elektrifikatuarekiko dugun... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Gero eta nabarmenagoa da Espainiako Estatuak ez duela planifikazio demokratikorik energiaren arloan. Duela gutxi jasan dugun itzalaldia adibide garbia da, baina ez da bakarra. Energia berriztagarrien kontrolik gabeko eta lurralde askotan gehiegizko hedapena da beste adibide... [+]
Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]
Red Eléctrica de Españak zibererasoaren aukera erabat baztertu du, eta bi instalazio fotovoltaikoetan jarri du begirada. “Operadore pribatuei erantzukizunak eskatuko dizkiegu eta berriro ez gertatzeko beharrezko neurriak aktibatuko ditugu”, adierazi du... [+]
Hedabideetan nahiko aipatu dira asteleheneko itzalaldiak gizartean eragin dituen ondorioak, baina nahikoa aipatu al da gertakari horrek agerian uzten duena? Besteak beste, bi auzi nagusi: bizirauteko energiarekiko dugun menpekotasuna eta azken urteetan gertatzen ari den zerbitzu... [+]
Egunak argitzerako itzuli da argindarra ia-ia leku guztietara. Euskal Herrian baino atzeratuago egin du Espainiako Estatuko lekurik gehienetan, baita Portugalen ere. Normaltasun itxura gaur Euskal Herrian, baina goizeko lehen orduan ez dira funtzionatzen ari aldirietako trenak... [+]
Gaueko 21:00etarako, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako %85era itzuli da hornidura energetikoa, eta Nafarroan, berriz, %50era. Egoera okerragoa bizi dute Espainian eta Portugalen: hurrenez hurren, argindarra lurraldearen %25era eta %10era iritsi da.
Sare elektrikoa erabat erori da... [+]
Energiaren Nazioarteko Agentziak (IEA) astelehenean argitaratutako txostenaren arabera, %2,2 igo da energia eskaria 2024an aurreko urtearekin alderatuta, besteak beste, egiturazko arrazoi hauengatik: beroari aurre egiteko argindar gehiago erabili beharra, industriaren kontsumoa... [+]