“Un bordo do outono, querido, deume bos días pola nosa xanela”. Así o di Gorka Urbizu no seu novo traballo Hasi bat kantuan. “A miña nai díxome que imos comer no salón para pór dous pratos”. De feito, Urbizu confésalle ao xornalista Uxue Rei que escribiu nesa canción por algún sitio que non escribiu até agora, nunha entrevista en Berria, na que lle pregunta por onde escribiu as letras. Destaca esa canción: “Creo que o meu estilo antigo nótase moito. En cambio, vexo unha Casa, e aí si que vexo outra cousa”. Cálido, cálido, sinxelo, pero especial describe Urbizu o que ocorre nesa casa. Tamén pode suceder en calquera outro fogar, si hai casa, claro.

Como mostra o último traballo de Gorka Urbizu, Etxe bat forma parte de Hasi bat. Tanto no disco como na vida. É un medio imprescindible para o desenvolvemento do proxecto vital. Pero non pode empezar si máis da metade do salario destínase a pagar o aluguer ou a hipoteca. Ou si vostede está condenado a abandonar o seu país polos fondos de voitre por casas de luxo ou pola masificación de casas turísticas. En definitiva, tal e como dixo o alcalde de San Sebastián, “o esquí” é hoxe querer vivir no seu barrio (San Sebastián é a cidade máis cara do Estado, costa 5.326 euros o metro cadrado, é un 3,6% máis cara que o ano pasado). A media do resto de países de Hego Euskal Herria tamén é alarmante, e a situación de Ipar Euskal Herria tampouco é menor. A fotografía é similar en aluguer. Están a construírnos voitre niños pensando que están a construír vivendas, e quizais nos está quedando unha Euskal Herria bonita para postais, pero para os vascos non hai postais habitables. Cada vez son máis os “esquís” aquí: a vivenda, os alimentos, a electricidade... A ecuación é algo así: os cidadáns somos máis pobres, máis “esquisitos” e os ricos somos máis ricos.

Os programas subvencionales como Gaztelagun ou Emanzipa achegan, fan, pero se por realizar a achega non se toman medidas para solucionar o problema, a achega é pouco válida. Hai que reverter a lóxica do mercado libre e investir en vivendas públicas, establecer políticas públicas valentes si queremos traballar e vivir en Euskal Herria (polo menos traballar dignamente e vivir dignamente). E así, quizais “unha casa” sexa a afirmación de que se inicie un principio, antes que a pregunta sen resposta.