Hau da, oker ez bagaude, Toti Martínez de Lezeak nobela historikotik at idatzitako lehen haur liburua. Gazteentzat eginiko zenbait lan historikoren ondoren Nur neskatoaren istorio hau aurkezten digu idazle gasteiztarrak.

Hasiera-hasieratik badira liburu honen nondik norakoa ezagutzeko baliagarriak zaizkigun kontu batzuk, lehen esaldietan ikus daitekeen bezala:

“Nur dut izena. Ez Noor, ezta Nour ere. Nur, soil-soilik.

Nire herriaren izena zail samarra da esaten. Larrabetzu.

Amarekin eta Babarekin bizi naiz; aita esan nahi du arabieraz.

Hirurok bakarrik.”

Hots, lehen pertsonan narraturik dagoen istorioa dugu, aita arabiarra eta ama euskalduna dituen neskato batek kontatua... baina, era berean, oso bitxia gertatzen zait euskal irakurle bati Larrabetzu izena zaila egiten zaiola pentsatzea (ala erdal irakurleak daude idazlearen buruan?), eta letra etzanetan liburuan –euskarazko bertsioan– ageri diren akats ugarietako lehena aurki dezakegu.

Nur eta irlandar gnomoa oso istorio sinplea da, erraz irakurtzen dena, Nur neskatoak aitona-amonen etxean aurkitzen den gnomo batekin duen harremanari buruzko istorioa. Irakurlea Nurrekin identifikatu eta poliki-poliki Finn gnomoaren egoeraz eta geroaz kezkatuko da, bai eta neskaren ateraldi eta burutapenekin gozatu ere. Alde horretatik liburuak badu intriga edo tentsio puntu txiki bat. Zer gertatuko zaio Finni? Itzuli ahal izango da bere herrira? Aurkituko ote du helduren batek?

Toti Martínez de Lezeak aspaldi erakutsi zigun istorioak kontatzeko duen abilezia, liburu honetan trebetasun hori haur literaturan erabiltzen du, eta badu Bostak edo lagun taldea protagonista duten sail horien antza; izan ere, Nur hiruki batzuekin (Noelia, Ainara eta Unai) eta Kuka zakurrarekin ibiltzen baita jolasean. Denen artean bilatuko diote irtenbide zoriontsua aitona eta amonaren etxeko zaborretan dagoen gnomo irlandarrari.

Erraz eta arin irakurtzen den istorioa dugu liburu honetakoa; ederki eginak diren koloretako irudi ugariz lagundurik eta formatu nahiko zainduan (nabarmena da argitaletxearen apustua alde horretatik), hala ere, nire ustez argumentu oso laua eta edizioa –itzulpena ez oso zaindua, testuan ageri diren akatsak, aurkibide eza...– hobetu beharko lirateke hurrengoetarako, ziur baikaude irlandar gnomo honen istorioaren ostean Nurrek beste batzuk biziko dituela, eta guk ere bai.