Nola esan Rodrigo Cuevas euskaraz
Harri herri hau
Amorante
Forbbiden Colours, 2023
---------------------------------------------
Nola esaten da Rodrigo Cuevas euskaraz? Beharrezkoa zela inork ez du zalantzan jartzen, eta iritsi da, azkenean, gure sustraiei begirada garaikidez so egiten dien ahotsa. Rodrigo Amarante brasildarra eta Enrique Morente kantari flamenkoa eredu dituen Amoranteren eskutik bada, zer esanik ez.
Folktronika deitzen zaion olatuak eman ditu lore bikainak munduan zehar eta, hamarkada honetan, Espainiako Estatuan dauden herrialdeetan: Baiuca eta crnds Galizian, Asturiasen Llevolu’l Sumiciu eta Rodrigo Cuevas, Katalunian Maria Arnal i Marcel Bages, Andaluzian Califato 3/4 eta Rocio Marquez & Bronco... Bestelako begirada batez, Rosaliak eta C. Tanganak ere edan dute hortik, eta berriki Ralphie Chook ere bai.
Gurean, esango nuke, hurbilketak ez direla heldu oraindik fusio interesgarrienera. Abangoardia eta tradiziotik ditugu Lurpekariak eta Habia; pop mainstream-etik Zetak eta Neomak, esaterako. Lehen biak tradizioaren interesgarriena hartu dute, eta muturrera eramaten saiatu, baina soinu garaikideetara iritsi gabe. Azken biek, azala hartu dute, mamia gehiegi zukutu gabe. Gaia ukitu du Chill Mafiak, berrinterpretaziorik egin gabe, ordea. Salbuespena Verde Pratok, Hairak eta Mairük eman dute, akaso.
Sintesi hegeldarra behar genuen, eta hona hemen Iban Urizar, tradizioaren airea bere eginda, gai dena hizkuntza horretan hitz egiteko, eta esaera berriak eskaintzeko. Kantaera itsas lanbroan sartu du Urizarrek, birtuosismo eta epopeiarik gabe, tonu grisekin paleta ezin interesgarriagoa egin duelako lanaren zortzi piezatan.
Aipatu ereduak ez dira, ordea, estilo bat; begirada da gakoa. Iturri amaigabearen kontua ondo ulertzea da gakoa. Iturria, zaharrik zaharrena izanda, berririk berriena ere badela. Tradizioa ez dela argazki bat, ez dela kontserbatu behar. Berrasmatu behar dela, nork beretik gehituta.
Harri herri hau ulertzen saiatzea oparia da. 27 zapata-ri entzun nion pena sentitzen zuela euskal herritar elebakarrez, ezin zutelako ulertu, adibidez, Amets Arzallusen bertsorik. Berdina sentitzen dut Amoranterekin. Euskaldunentzako altxorra dela, eta belarriak irekitzen dituenak soilik duela gozatzeko aukera errepikaezina.
Dokan prehistozenoan Amorantek esan zuen esaldi bat nirekin daramat urteetan: “Gozatu duenari bejondeiola, meritua berea da-eta”. Artistak egin dezakeelako bere kantua, baina barnetik sortzea entzuleari dagokio. Sekretu hori dakien artista da soilik artista.
Norabide bakarrean
721-Gogor Gabiltza
Autoekoizpena, 2025
---------------------------------------------------------
Askotan, guraso garenon kezka bat da ea seme-alabek gure aholku edo "txapak" aintzat hartuko dituzten, jakitun izanda, era berean, guri kontra... [+]
Miruenea
Mirua
Oso polita, 2025
--------------------------------------------------------------
Bi urtez egon dira lanean Miruakoak “inoiz egin duten proiektu garrantzitsuena” aurkezteko: Miruenea. Eta, egia da, gaur egun artista guztiek dioten arren... [+]
Dirudienez
Karma
Autoekoizpena, 2025
--------------------------------------------------------
Mugatzat ez badugu ere, muga da askotan Bidasoa; kulturala, informazioarena… Eta beste aldekoa urrun gelditzen zaigu. Bada, gogoa eta laguntasuna dira muga apurtzaile... [+]
XAK
Xak
Mukuru, 2025
---------------------------------------------------------------
Entzun baduzu eta ez bazaizu sobera sartu, esango nizuke: entzun berriro. Nire urteko disko kutunena izango dena egin berri du Paxkal Irigoyen baxenabartarrak, oraingo honetan, XAK... [+]
It's on
JOHN DEALER & COCONUTS
Ghost Highway, 2025
------------------------------------------------------
Adin batetik aurrera kontzertuak, diskoak eta kantuak bizkarrean eta burmuinean pilatuta, eta musika entzuteko denbora murritzagoa bilakatuta, taldeak bilatu... [+]
Esperoan
Hiuzz
Autoekoizpena (egun motelak kolektiboa), 2024
Ohartu gabe igarotzen diren taldeen multzoa gero eta handiagoa da, edo inoiz baino handiagoa, behintzat. Hiuzz taldearen Esperoan lanak hilabete batzuk... [+]
Obducción de la Amenaza / Zirt Zart (Split-ep)
2024
---------------------------------------------------
Musika panorama erraldoia da, helduezina. Horien artean badira foku guztiak bereganatzen dituzten talde handi gutxi batzuk; horren nahian diharduten beste asko,... [+]
Poliorkêtês
Kerobia
Autoekoiztua, 2025
--------------------------------------------------------
Azken aldian, lerrootan asko nabil hausnartzen musikak izan beharko lukeen “misio historikoaz” eta abarrez. Eta, nolabait, zer egin beharko lukeen... [+]
Antifa hardcore
Lee-Kore + Hoben
Autoekoizpena
---------------------------------------------------------
Tamalez ez da ohikoa Arrasaten hardcore kontzertuak egitea, bestelako musika eszenak nagusitzen direlako. Hala bada, joan den larunbatean herriko gazte batzuen... [+]
Bizitza eztia
Verde Prato
Plan B Records, 2024
--------------------------------------------------------------
Ousmane Sembène zinemagile senegaldar ospetsuari galdetu zioten ea bere pelikulak Europan ulertzen ote ziren. Erantzuna, epikoa: “Izan gaitezen... [+]
Bidea da helmuga
Kokein
Balaunka, 2024
--------------------------------------------------
Eibarko rock talde beterano hau familia oso desberdinetako lagunek osatu zuten aspaldi eta ia fisurarik gabe hamarkadatan eutsi dio. Izan ditu atsedenak, gorputzak hala eskatu... [+]
Zuloa
Merina gris
Sonido Muchacho, 2025
-------------------------------------------------------
Euskal Herrian ez da orain arte horrelako musika elektronikorik egin. Esango nuke Merina Grisek historian euskaraz egin den elektronika eta hyperpop diskorik landuena egin... [+]
Bidai on bat
Braulio
Autoekoizpena, 2024
-----------------------------------------------------
Nik ez nioke talde bati Braulio izena jarriko; eta seguruenik inork gutxik hasiko luke lan bat sei minutuko iraupena duen kanta batekin. Baina hauei parra die eta horri esker... [+]
Ultra
La Furia
Baga Biga, 2024
---------------------------------------------------------
Cascanteko La Furia-k bosgarren diskoa plazara atera du. Mimoz eta erraietatik, berarentzat funtsezkoak diren osagai horiekin, prestatu du honako pozima, pozoitsua eta aldi berean... [+]
Zerrautsa
Olaia Inziarte
Panda, 2024
-------------------------------------------
Depresio garaian idatzitako hamalau kanta. Halaxe aurkeztu zuen Olaia Inziartek orain aipatu ezin den euskarazko lehenengo late night-ean. Diskoa irekitzen du Zerrautsa pieza bru-ta-lak... [+]