"Gure estiloa lantzen duen beste talderik ez dago Euskal Herrian"

  • Doinu latinoak hainbat estilorekin nahasteak munduan barrena makina bat kontzertu eskaintzeko aukera eman dio Damba taldeari. Hautsi… Eta izan zaitez zu (Agorila, 2013) disko berriarekin haien lana Euskal Herrian ezagutaraztea dute erronka. Kristian Amorena bateria-jotzailearekin izan gara.

Estitxu Pinatxo (eskuinean) dugu Damba taldeko kide berriena. Ezkerrean, Aitziber Estanga.
Estitxu Pinatxo (eskuinean) dugu Damba taldeko kide berriena. Ezkerrean, Aitziber Estanga.
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Disko berriaren izenburuari erreparatuta, zer behar dugu hautsi?

Gehienbat mundu aldrebes hau hautsi nahi dugu. Azken urteotan gizarteak hartu duen bidea kolpetik geldiarazi, eta norabidea aldatu. Uste dugu badagoela gauzak bestela egiteko modurik. Egunero medioetan entzuten ditugun basakeria horien kontrako gure oihua da diskoa.

Zuen taldearen berezitasun bat, partaideen jatorri aniztasuna da. Nola ezagutu zenuten elkar eta proiektu honetara batu?

2009an hasi ginen zuzenekoak ematen, baina aurretik pare bat urtez lanean arituak ginen proiektuaren inguruan. Nire ibilbidean ezagututako pertsonekin proiektu bat eratzea nuen asmoa, musika mota jakin bat zabaltzeko. Lan horretan Amparanoiako Amparo Sánchezen laguntza izan nuen; harekin produzitu genuen lehen diskoa. Nire ibilbidean toki ugaritako jendea ezagutu dut, eta horregatik aniztasun hori. Hala ere, taldean hainbat aldaketa izan dira, eta orain ia denak euskaldunak gara. Taldekideetako bat kubatarra da, baina gainontzekoak Euskal Herriko hainbat bazterretakoak, Iparraldekoak zein Hegoaldekoak. Guztira hamar gara, zortzi musikari, teknikaria eta komunikazio arduraduna.

Eta horrek eragina du zuen estiloan ere. Iturri askotatik edaten duzuela igartzen da.

Gutako bakoitzak bere musika gustuak eta iturriak ditu, eta hortik abiatuta saiatzen gara zerbait bateratua osatzen. Ez da erraza egiten duguna definitzea: baditugu rock munduko eraginak, baina baita musika tradizionalekoak ere. Ukitu latinoa du diskoak, asko gustatzen zaiguna eta betidanik landu izan duguna, baina estilo asko nahasten ditugu: reggaea, punka, rumba… Oro har, festarako doinu biziak egitea izan da gure asmoa.

Lehenengo diskoa Amparo Sánchezekin ekoitzi zenutela eta, Amparanoia omen da zuen talde erreferenteetako bat.

Haien musikaren aberastasuna gustatzen zaigu, baina baita haien abesti eta letren zentzua ere. Bat egiten dugu espiritu horrekin, soiltasuna eta mezu zuzenak gozatzeko planean.

Eta Euskal Herrian, bada zuekin aldera litekeen talderik?

Ezetz esango nuke. Gure esparru musikala dugu, eta ez dugu uste Euskal Herrian bide musikal bera lantzen duen talderik dagoenik. Estilo aldetik ez dugu Esne Beltza edo Emonen gisako musika egiten, oso bestelakoa da. Esne Beltzarekin, esaterako, jo izan dugu, eta gure musika ez da errepikakorra egiten, osagarria baizik.

Heldutasunera iritsi zaretela aipatu duzue. Musikalki zein eboluzio izan da aurreko diskotik hona?

Estilo honetako musika ondo egiteak lan handia eskatzen du, are gehiago horrenbeste musikari batera ari garenean. Taldeko musikariak esperientzia handikoak dira, baina taldeak behar duen forma hartzeko, jo, jo eta jo egin behar da. Zati guztiak behar bezala batzeak denbora eskatzen du. Zentzu horretan hobekuntza handia nabaritu dugu. Azken bi urteotan zenbait aldaketa egin ditugu eta horrek ere lagundu egin digu. Estilo aldetik berriz, bide berari eutsi diogu. Zerbait aipatzekotan, egia da pixka bat gehiago landu dugula mundu elektronikoa, kantu fresko eta zuzenak egiteko asmoz.

Aldaketen artean, Estitxu Pinatxo, abeslari berria.

Duela urtebete baino lehenago hasi ginen berarekin lanean. Telecinco telebista-kateko La Voz lehiaketan ikusi zuen Aitziber Estangak [taldeko gitarra eta ahotsa] eta gustatu egin zitzaionez, harekin harremanetan jarri ginen, gure proiektua erakusteko. Gustatu zitzaizkion gure influentziak eta baita gure kanta eta asmoak ere. Indar handiko ahotsa du, eta bi abeslarien arteko kimikak oso ondo funtzionatzen du, zuzenekoetan batez ere.

Beste aldaketa bat hizkuntzarena da. Bigarren disko honetan abestiak euskaraz dira, lehenengoan ez bezala.

Euskaraz abesten dugu, gure musika Euskal Herrian ezagutarazi eta zabaldu nahi dugulako. Asko ibili gara Euskal Herritik kanpo, eta hemen gure lana erakusteko gogoa genuen disko berriarekin. Lehenengo diskoko abestiak gaztelaniaz ziren abeslaria madrildarra zelako, batez ere. Halere, duela bi urte hasi ginen jada letra hauek lantzen. Hasieran Elenarekin [aurreko abeslariarekin] saiatu ginen grabatzen, baina asko galtzen zuen espresio aldetik. Ez ginen nahi genuenera heltzen. Hark taldea utzi behar izan zuen azkenean, eta Pinatxorekin errazagoa izan da.

Miren Amurizak jarri dizkie hitzak zuen abestiei. Nahieran idatzi ditu ala gaiak eta gainerakoak aurretik adostu dituzue?

Guk aurretik bagenituen zenbait gauza prestatuta, eta neroni aritu naiz Amurizarekin hitz horiek lantzen. Bagenekien zer nahi genuen gutxi gorabehera. Halere, gure ideietatik abiatu arren, askatasun osoa izan du hitzak bere erara moldatzeko.

Diskoan emakumeak duen protagonismoa ere nabarmendu duzue.

Maleruski, Euskal Herrian ez dago talde askorik emakumea protagonista duenik. Gure abestiak bi emakumek abesten dituzte, eta hitzak ere emakume baten begiradatik daude idatzita. Uste dut aurrerantzean hori sustatzeko lan gehiago egin behar genukeela.

Munduan barrena kontzertuak emateko aukera izan duzue. Zer moduzko harrera duzue Euskal Herritik kanpo?

Egia erran oso harrera ona jaso dugu toki guztietan. Gure musikak duen alaitasuna oso erraz transmititzen da eta ikusleek primeran pasatzen dute. Budapesten jo dugu, Afrika iparraldean, Espainian, Frantzian, Belgikan, Britainia Handian… Berriki, Kubara hiru festibaletara joateko gonbita ere egin digute.

Eta Euskal Herrian, baduzue nahi beste kontzertu eskaintzeko aukera?

Kosta egiten da kontzertuak lotzea, are gehiago azken urteotan. Orain arte harrera ona izan dugu, dena den. Apiril eta maiatzerako hainbat kontzertu ari gara lotzen. Euskal Herrian taldea ezagutzera ematea falta dugu; disko honek datozen hilabeteetan falta zaigun bultzada emango digula espero dugu.


Azkenak
Javier Milei eta bere arreba eroskeria trama batekin erlazionatu dituzte filtraturiko audio batzuek

Argentinako hainbat hedabidek Desgaitasun Agentzia Nazionalaren buru den Diego Spagnuoloren audioak zabaldu dituzte. Argentinako Gobernuan eroskeria dagoela aitortu eta azaldu du horietan Spagnuolok, eta ustelkeria kasu horren buruetako bat Argentinako presidente Javier Mileiren... [+]


2025-08-28 | Gedar
Bere historian lehen aldiz, 110.000 milioi euroko kapitalizazioa gainditu du Iberdrolak

Europako energia-enpresarik handiena da jada, eta bi handienetako bat munduan.


Frantziako Gobernuaren aurka “guztia blokeatzeko” deia indartzen ari da

Irailaren 10a izanen dute protestarako lehen hitzordua. 2018 urteko Jaka Horien mugimenduaren segipen gisa ikusten dute anitzek deia, nahiz eta alderdi politikoak eta sindikatuak dinamikari lotu izanak ezberdintzen dituen biak. François Bayrouren austeritate politikaren... [+]


Udazken beroa Frantzian?

2025ean hazkunde ekonomiko txikia (%0,6) ez da gai izango langabezia-tasak %8ko muga gainditzea saihesteko; Zor Publikoak bi bilioi euro (BPGren %115) gainditzen ditu EK-k ezarritako %60aren oso gainetik, eta Gastu Publikoak estratosferan jarraitzen du.

Horri gehitu behar... [+]


Alemaniak derrigorrezko zerbitzu militarra “beharrezkoa” denean ezarriko lukeen lege proiektua onartu du

Europako azken urteetako joerari jarraiki, derrigorrezko zerbitzu militarraren harrabotsa Alemaniara heldu da: SDP Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata buru duen Defentsa Ministerioak borondatezko soldadutza ezarriko lukeen lege proiektua onartu du, "beharrezkoa" denean... [+]


Nafarroako lau pilotari ijitori omenaldia egin diete Mañuetako pilotalekuan

Flamenco On Fire jaialdian ospatu dute ijito komunitatearen, flamenkoaren eta pilotaren arteko harremana. Iruñeko Alde Zaharreko Mañueta pilotalekuan antolatu dute jaialdia, eta bertan omenaldia egin diete lau pilotari ijitori.


2025-08-28 | Jon Aleman Astitz
Supremazismo espainiarren “kontsentsu linguistikoa”

Eskubide linguistikoen ikuspegi integratzaile baten eskaintza dugu gaurkoa.

Espainiako supremazismo linguistikoa osasuntsu eta bizkor ageri zaigu, “hooligan” samalda anitz baten babesaz eta komunikabide indartsuez sustatua. Azken aurreko lagina Santi Martinezena... [+]


2025-08-28 | Iñaki Lasa Nuin
Gure jaiak

Euskal Herri osoan —beste herrialdeetan bezalatsu— jairik ez da falta. Negu giroan ere asko badira ospatzen direnak, uda-garaian ez da festa gabeko egunik. Egun-argi luzeak eta gau epelak jendea etxe zuloetatik kanpora, kalera ateratzeko aproposak dira eta jai giroan... [+]


2025-08-28 | LAB sindikatua
38 urteko garraiolari bat hil da Erriberrin

LABek jakin ahal izan duenez, Iruñeko garraiolari bat hil da asteazken goizaldean Erriberrin, lanerako zerabilen kamioia bidetik atera eta irauli ostean.


Polizia “talde zaurgarri”?

Azken asteetan bolo-bolo dabil Poliziaren eta, zehatzago esanda, Ertzaintzaren gaineko eztabaida. Tamalez, eztabaida piztearen arrazoia ez dira horiek Euskal Herri Langilearen kontra erabiltzen dituzten biolentzia eta jazarpen sistematikoa. Horren ordez, Ertzaintzaren eta bere... [+]


Hainbat ekintzailek bidea moztu diote Israel-Premier Tech txirrindularitza taldeari Espainiako Itzulian, Gazako genozidioarengatik

Hainbat lagun errepidera atera dira Palestinako banderak eta Gazako genozidioaren aurkako mezuak eskuan, eta Israelgo taldeko txirrindularien taldekako asteazkeneko erlojupekoa oztopatu dute. Etaparen ondoren argitaratutako ohar batean, taldeak manifestarien "ekintza... [+]


Martxoaren 15 eta 22an iraganen dira Ipar Euskal Herriko udal hauteskundeak

Bozketa arauei dagokionez hainbat aldaketa bideratu zituen maiatzaren 21ean bozkaturiko legediak. Bozkatzeko prozedura argiturik, abuztuaren 27an eman du hauteskundeen agendaren berri Frantziako Gobernuaren bozeramaileak.


Gabriel Aresti omentzen arteak bateratuz

LAIDA ikerketa taldeak Bermeoko Arrantzaleen museoan abuztuaren 28 eta 29 antolatutako ikastaroan egingo duen hitzaldiaren sintesia da Arestiren ekarpen artistikoa nabarmentzea.


Estefi Etxebeste
“Mentalki ongi prestatzea dirudiena baino garrantzitsuagoa da harri-jasotzean”

Abuztuaren 9an errekor berria ezarri zuen Estefi Etxebestek (Ituren, Nafarroa, 2002) Sunbillako Ramon Latasa pilotalekuan. 100 kiloko harria 59 aldiz goratu zuen, eta 2014an Idoia Etxeberriak ezarritako 56 altxaldiak gailendu.


2025-08-27 | Patxi Azparren
Askapen prozesu heterokroniko, poliedriko eta “kuantikoa”

Artikulu honek badu testuinguru bat lerroburuaren gainetik, Hernaniko Udalean Kontxita Beitiak aurkeztutako Euskal Euskal Errepublikaren aldeko mozioa onartu ez izana. Harira!

Prozesu heterokronikoa

Kultura judeokristau, musulmana eta platonismoaren ustez, denbora aurrera... [+]


Eguneraketa berriak daude