Uda irekia

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Armairu baten maneran irudikatzen dut neure gorputza, kaxoi ezberdinez osatua. Kaxoi batzuk altuak eta zabalak dira, beste batzuk txikiak eta kurbatsuak, denetarik badago nire gorputz honetan. Batean, nire desioak gorde ditut. Beste batean nire gezur txikiak eta nire azken zigarroak. Azken kaxoi batean urtean zehar amestutako muxu guztiak ditut pilatuta, laztan sotil batzuekin batera.

Azken urtean agenda eta erlojuaren orratzen arabera bizi izan naiz, arnasa hartzeko tarte gutxi gordeta. Eta urte osoko martxaren ondoren astun sentitu dut gorputza, enbor zahar baten modura. Kaxoietatik tiraka aritu naiz, baina alferrik. Ez etxean eta ez kalean, indarrik ez dut bildu ahal izan deus ere irekitzeko.

Eta orduan oporrak iritsi dira, eta karabana baten modura gurpilak jarri dizkiot nire armairu zaharkituari. Paseatzera eraman dut armairua bizilagunaren herrira, Xiberoko mendi punta batera, hain zuzen ere. Eta han non isilunea zinez isilunea den, zinez eijerra, zinez geldia, han non distantziak ez diren nabari, ez baitago inongo presarik inora iristeko, han aspaldi itxitako kaxoiak mugitzen hasi zaizkit.

Ohartu gabe, goiz batean, usainen kaxoia ireki zait. Belarrak, beroak eta behien gorotzak nire barruko hainbat ate ireki dizkit, eta errekan ikusi dut neure burua, haurra bezala, harri batetik bestera saltoka. Xiberoko hitz goxoak nire belarrietara ailegatu dira ondoren, eta aspaldian blindatutako barnebideak zabaldu dizkidate. Azkenik, nire amaren adina izango zuen andre baten eskutik pasodobleak dantzatu ditut Mauleko taberna zahar batean, eta hor bai, pelbisean blokeatutako azken kaxoiak ere askatu zaizkit.

Uda irekia eman dut Xiberoan, eta jende anitz eta askotarikoa ezagutzeko aukera eijerki baliatu dut gorputza aire freskoaz bustitzeko. Xiberoan ez da jende asko ikusten kalean, baina bizitza bertan da, edozein etxearen atzeko atarian. Bizimodu propioa bilatzen eta eraikitzen ari den jendea ezagutu dut, eta begirada bakoitzarekin kaxoietan gordetako ilusioa eta sentsualitatea piztu zait. Xiberoan jendea barreiatuta bizi da, ni mendi punta honetan, zu beste hartan, baina plan irekiak egiten dira, jendeak elkar gonbidatzen du, eta gaualdi horietan beti bada sorpresarik. Han non hiririk ez den, han sentitu ditut gertuen besteen ametsak. Ez da autobiarik behar bizitzaren abiadura sentitzeko. Irekia da mundua, mugimenduan dagoen jendea dagoen bitartean.


Azkenak
Poliziarekin istiluak izan dira Baionan, “dena blokatzeko” egunean

Protesta eguna da gaur Ipar Euskal Herrian eta Frantzian, François Bayrou lehen ministro ohiak egindako aurrekontu proposamenen aurka altxatu dira gizarte eragileak. Goizean goizetik, Baionako sarrerako biribilgunea blokatzeari ekin diote. Jada hogei manifestari atxilotu... [+]


Frantziak lehen ministro berria du
Zein da Sébastien Lecornu? Antinuklearren etsaia, ehiztarien laguna, Macronen zale fidela

François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]


Zinemaldi Alternatiboak zinema sozialaren bidez ehunduko ditu Donostiako auzoak

17. edizio honetan hamar proiekzio antolatu ditu Donostiako Zinemaldi Alternatiboak, beste horrenbeste eragilerekin elkarlanean. Helburua, urterokoa: "Zinemaren bidez hausnarketa kritikoa sustatzea, hainbat gizarte-gai eta -gatazkari buruzko lanak proiektatuta eta... [+]


2025-09-10 | Axier Lopez
Ausardia

Osasuna futbol taldeak bat egin berri du AHTren aldeko enpresarien plataformarekin. Baina, "kirola eta politika ez dira nahastu behar" 'koinatuen' esaldirik gogokoena Bilbon gertatutakoaz besterik ez dugu entzun. 23 hilabetez jarraian estatu genozida batek... [+]


Teknologia
Teknologia bizigarriak?

Teknologien azken joerengatik galdezka aritu da mastodon.eus-eko erabiltzaile bat, ezagutzen zuenak ez baitzion zirrararik eragiten. Zer pentsatua eman digu zenbaiti, eta jaso dituen erantzunak oso ezberdinak izan dira.

Nik adierazi diot teknologiek gizakion arteko... [+]


2025-09-10 | Imanol Epelde
Berriketa gutxi
Euskal. Jai.

Aste honetan, etxeko lanak jarriko dizkizuet. Hori gertatzen zaigu urte luzetan irakaskuntzan aritu garenoi: dena bihurtzen dugu arbel, etxeko lan eta ikas-egoera. Demagun euskal jai bat antolatu behar dugula herrian. Zer egitarau proposatuko dugu? Nola ospatu, dantzatu eta... [+]


2025-09-10 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Udako postalak

Ikasturtearen hasiera, lankideekin, laneko deskantsuan, kafe baten inguruan, atzean utzitako hilabeteen oroimenak mahairatuz. Deskantsua paraje desberdinetan egin izanagatik ez ditugu alboratu gizarte gisa ibiltzen dugun garaia. Distantzia hartu eta geldiunean gaudenean gai gara... [+]


2025-09-10 | Nekane Txapartegi
Zenbat arantza Arantzak

Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]


2025-09-10 | Iñaki Barcena
Parte izan, parte hartu eta parte eman

Ez dira gauza bera. Sistema demokratiko bat, edozein eskalan, parte-hartzailea ez bada ez da demokratikoa. Demos batek ez badu lehentasunik erabakiak hartzerakoan, demokrazia eredu hori hutsala da. Israelgo Estatuan hauteskundeak egiten dira, baina ariketa politiko horrek ez dio... [+]


2025-09-10 | Tere Maldonado
Nire garuna ote naiz? (eta II)

Ez dut ikusi nahi gorputza arimaren kartzela gisa. Baina ezin dut saihestu gorputz atletikoak, gazteak, osasuntsuak, ulertzea luxuzko ibilgailuak balira bezala, jabeen eramaile arinak. Gazte (osasuntsu, atletiko) ez garenon gorputzek ere bere jabeok eramaten gaituzte, baina kasu... [+]


Desberdintasunen garrantzia nazioarteko politikan

Trumpen muga-zergen dantza da azken hilabeteetako berri nagusietako bat. Gerra komertziala eta ekonomikoa hedabideen eta analisten ahotan daude oraindik ere. Gehienetan, baina, herritarrei gauzak era oso sinplean azaltzen zaizkie, gutxi-asko esanez Etxe Zurian ero bat dagoela... [+]


Eguneraketa berriak daude