Uda irekia
Armairu baten maneran irudikatzen dut neure gorputza, kaxoi ezberdinez osatua. Kaxoi batzuk altuak eta zabalak dira, beste batzuk txikiak eta kurbatsuak, denetarik badago nire gorputz honetan. Batean, nire desioak gorde ditut. Beste batean nire gezur txikiak eta nire azken zigarroak. Azken kaxoi batean urtean zehar amestutako muxu guztiak ditut pilatuta, laztan sotil batzuekin batera.
Azken urtean agenda eta erlojuaren orratzen arabera bizi izan naiz, arnasa hartzeko tarte gutxi gordeta. Eta urte osoko martxaren ondoren astun sentitu dut gorputza, enbor zahar baten modura. Kaxoietatik tiraka aritu naiz, baina alferrik. Ez etxean eta ez kalean, indarrik ez dut bildu ahal izan deus ere irekitzeko.
Eta orduan oporrak iritsi dira, eta karabana baten modura gurpilak jarri dizkiot nire armairu zaharkituari. Paseatzera eraman dut armairua bizilagunaren herrira, Xiberoko mendi punta batera, hain zuzen ere. Eta han non isilunea zinez isilunea den, zinez eijerra, zinez geldia, han non distantziak ez diren nabari, ez baitago inongo presarik inora iristeko, han aspaldi itxitako kaxoiak mugitzen hasi zaizkit.
Ohartu gabe, goiz batean, usainen kaxoia ireki zait. Belarrak, beroak eta behien gorotzak nire barruko hainbat ate ireki dizkit, eta errekan ikusi dut neure burua, haurra bezala, harri batetik bestera saltoka. Xiberoko hitz goxoak nire belarrietara ailegatu dira ondoren, eta aspaldian blindatutako barnebideak zabaldu dizkidate. Azkenik, nire amaren adina izango zuen andre baten eskutik pasodobleak dantzatu ditut Mauleko taberna zahar batean, eta hor bai, pelbisean blokeatutako azken kaxoiak ere askatu zaizkit.
Uda irekia eman dut Xiberoan, eta jende anitz eta askotarikoa ezagutzeko aukera eijerki baliatu dut gorputza aire freskoaz bustitzeko. Xiberoan ez da jende asko ikusten kalean, baina bizitza bertan da, edozein etxearen atzeko atarian. Bizimodu propioa bilatzen eta eraikitzen ari den jendea ezagutu dut, eta begirada bakoitzarekin kaxoietan gordetako ilusioa eta sentsualitatea piztu zait. Xiberoan jendea barreiatuta bizi da, ni mendi punta honetan, zu beste hartan, baina plan irekiak egiten dira, jendeak elkar gonbidatzen du, eta gaualdi horietan beti bada sorpresarik. Han non hiririk ez den, han sentitu ditut gertuen besteen ametsak. Ez da autobiarik behar bizitzaren abiadura sentitzeko. Irekia da mundua, mugimenduan dagoen jendea dagoen bitartean.
Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]
Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.
Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]
Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.
Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]
WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.
Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]
Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.
Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]