Piedra y camino


2008ko abenduaren 28an
Juanjo Olasagarre
Judit Fernandez
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Arrazoi du Urrek “tamalez, askotan behartuta aurkitzen gara gure nortasuna exhibitzera” dioenean. Lotura bikoitza deitzen dio Eve Kosofsky Sedgwickek horri homosexualitatearen kasuan: esaten baduzu nabarmentzeagatik ari zara, ez baduzu esaten, heterosexualtzat hartuko zaituzte.

Gainera, Foucaultek (barkatu, badirudi ez dudala besterik irakurtzen) frogatzen duen bezala “esate” hori konfesiotik sortu zen XVIII. mendean, boterearen kategoriei loturik. Konfesioaren egia aitortzetik barne-gogoaren arakatze sistematikora nola pasatzen den erakusten digu, arakatze horren ondorioz sortzen delarik homosexual hitza, lehen praktikak zirena izate bihurtuz. Beraz, boterearen adar batek, psikiatriak, sortuko du neroni askatzeko bidean paratuko nauen etiketa. Etsigarria edo argigarria, baina etiketa horretatik sortuko da boterearen mekanismoak salatzen saiatuko den kritika queerra.

ETAk, Mikel Laboaren dolua ostu digun honetan haren kanta bat ekarri nahi nuke hona kritika queerra (batzuk usteko dute burgeskeriez jositako kritika dela) egiteko. Hil zenean aparatuan sartu nuen Xoriak diskoko kanta batek (Piedra y Camino, Atahualpa Yupanqui) erosi nuenean sortutako amorrua berritu zidan. Hona letra (barkatu gazteleraz ez dakizuen euskaldunok itzulpen eza, karaktereek agintzen dute): Del cerro vengo bajando/Camino y piedra/Traigo enredada en el alma, vida/Una tristeza/Me acusas de no quererte/No digas eso/Tal vez no comprendas nunca, vida/Porque me alejo/Es mi destino/Piedra y camino/De un sueño lejano y bello, vida/Soy peregrino/Por mas que la dicha busco/Vivo penando/Y cuando debo quedarme, vida/Me voy andando/A veces soy como el rio/Llego cantando/Y sin que nadie lo sepa, vida/Me voy llorando/Es mi destino/Piedra y camino/De un sueño lejano y bello, vida/Soy peregrino.

Baina nora doa gizon hau, ze dudarik gabe gizona da!? Iraultza egitera doa andreari umea egin eta hark haz dezan utziz? Ala haren “patua” eta “amets urruna” zerbait metafisikoagoa direlako aitzakiarekin ezin du pausa hartu? Ala kultura latindarreko nazioetan ohikoa den legez, emakume batetik bestera dabilen txuloputa horietako bat da, buztan arinkeria urrun ametsez zurituz? Eta emakumeak zergatik agoantatzen du, zergatik ez du pikutara bidaltzen? Irakur daiteke kanta maitaleak bi gizon izanda? Eta bi emakume? Berdin portatuko lirateke? Imajinatu horrelako bikote batekin bizitzea.

Ez du horrenbeste egiten Ezker Abertzaleko buruzagi batek ama-emazteak euskal preso politikoendako porrupatatak garraiatzen irudikatu zituela, matxismo beltzenaren adierazle? Nahiz eta guk, euskal iraultzaileok, horrelako gauzak erabat gainditurik ditugulako ustearekin bizi. Ja!

Baina nik Katixak aipatu Beatriz Preciado eta bere iraultzaren kontzeptu transgenerikoari buruz hitz egin nahi nuen. Bere Testo Yonquin egiten duen gure gizartearen analisi zorrotza goraipatu nahi nuen, nahiz eta erabat bat ez etorri. Gizarte hau eraldatzeko bihurtu nahi gaituen halako terrorista transgeneroen teoria azaldu nahi nuen eta alde geopolitikoa bazter uzten duela (zer inporta zaio Etiopian gosez hiltzen ari den bati generoen eraikuntza) kritikatu. Azken boladan irakurri dudan libururik kitzikagarriena izan dela aitortu nahi nuen baina karaktereek agintzen dute.

Azkenak
Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Bilboko Udalak muntatu gabeko eszenatokia, mehatxuak eta kronika faltsu bat

Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.


Israelek Espainiako Vueltan parte hartzeko eskubidea daukala esan du txapelketaren zuzendariak

Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.


Jon Sarasua
“Ikusi behar dugu zenbateraino komeni zaigun sententzia judizialen akzio-erreakzio jokoan sartzea”

Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]


Komunikazioa errazteko eta mintzamenaren errehabilitazioa lantzeko IA-Speak tresna garatzen ari dira Nafarroan

Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.


Aste Nagusia manteroen erreparaziorako eta justiziarako aukera gisa

Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.


Sexu-indarkeria Antartikako ikerketa-base estatubatuarretan

AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.


Gasteizen kalean bizi diren maliarrak Oñati eta Tolosara mugituko ditu Jaurlaritzak

50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]


Feng Shui pianoan

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.

Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]


Eguneraketa berriak daude