Aldo Moro


2008ko apirilaren 13an
1978ko martxoan Italiako gizarteak sekulako astinaldia jaso zuen: Brigate Rosse taldeak Aldo Moro, alderdi demokristauaren burua eta Errepublikako lehendakaria, bahitu zuen. Hainbat presoren askatasuna eskatzen zuten Mororen biziaren ordain. 55 eguneko bahiketa eta gero, ez zen konpontzeko modurik izan eta Brigateek hil egin zuten politikari demokristaua, izan ziren negoziazio guztiek huts egin eta gero. Morok aldezten omen zuen PCI demokristauekin batera gobernuan sartzea ("konpromiso historikoa" deitu zena). Hilketaren ondorioz, Cossiga barne ministroak dimisioa eman zuen. Gobernuburua zen Andreotti ere eszenatokitik desagertu zen. Sciascia idazleak arazoak eduki zituen, sektore batek Mororen hilketa nolabait eragiteaz akusatu baitzuen. Toni Negri, unibertsitateko irakaslea eta teoriko marxista, langileen autonomia-mugimenduen zale, espetxeratu zuten, akzioaren "egile intelektuala" izan zelakoan. Partido Radicalak bere hautes-zerrendetan sartu zuen handik urte gutxi batzuetara, eta aske atera zen. Inmunitatea kendu zioten, baina, eta Frantziara ihes egin zuen, "berunezko urteetan" parte eduki zuten beste milaka italiarrekin batera, borroka armatuaren aldekoak izan, ala besterik gabe langileen antolaketa autonomoaren aldekoak eta anti-sistema izan. Cossiga Errepublikako lehendakaria izatera iritsi zen, baina berriz eman zuen dimisioa, ustelkeria kasu eskandaluzkoak gertatu eta gero, zeinetan Andreotti bera eta Bettino Craxi Alderdi Sozialistako burua ere nahastuta ibili baitziren. Hogeita hamar urte geroago, Mororen alargunak salatzen du "estatu arrazoia" nagusitu izanak, benetan ezkutatzen duena dela Moro deserosoa zela, baita bere alderdiko kideentzako ere; CIAk hartu zuela parte zabaldu da, PCI gobernura irits zedin saihesteko; eta gero eta zabalduago dago Brigate direlakoak manipulatu egin zituztela batetik eta bestetik, estatu gizona bizirik atera ez zedin, bere garaian Sciasciak iradoki zuen bezala Il affaire Moro liburuan.

Azkenak
Konponbiderik gabeko desoreka?

Ordizian orekara eramango gaituen interbentzio plan berezi bat behar dugu; urteroko matrikulazio lehia eta arriskutik atera, egonkortasuna eman eta herriko ikasleak modu orekatuan batzeko aukera emango digun plana.


Hauteskunde kanpainan isildutako makroproiektuei buruzko eztabaidak

Igande honetan egingo dira hauteskundeak Katalunian, maiatzaren 12an. Procésaren ondorenak eta Carles Puigdemonten balizko itzulerak estali ditu zenbait mintzagai. Baina abian dira bi proiektu erraldoi eta esanguratsu, biak ala biak turismoari estuki lotuak: Hard Rock... [+]


2024-05-07 | Euskal Irratiak
"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

"Zenbat dugun kontatzeko!" mapa ilustratu bat sortu dute elkarlanean Ikas Bi, Biga Bai, Euskal Haziak, Seaska eta Euskal kultur Erakundeak.


Eguneraketa berriak daude