Sanferminak baino gehiago
- Sanferminak. Horixe da euskal herritar askori Lesaka aditu eta burura etorriko zaion lehen hitza. Txarangak karrikak alaitzen dituen bitartean, festa lehertu eta sekulako giroa sortzen da herrian. Lesaka, ordea, hori baino gehiago da. Sanferminetaz harago, alde zaharraren xarmak eta inguruko hamabi auzoen nortasunak Lesaka urte osoan zehar bizirik dagoela erakusten dute.
Plazan dago udaletxea edo herriko etxea. Ihesi goazela, Zabaleta dorrearekin egingo dugu topo Arretxea kalean barrena abiatzen bagara. XV. mendean eraiki zuten betebehar militarretarako; aspaldi ahaztutako funtzioa. Barnetik hutsik dago, kanpotik begiratuta tente ageri da, hondasun arkitektonikoaren erakusgarri bihurtuta. Dorretik gertu, Etxezaharrea aurkituko dugu. 1541az geroztik zutik dirauen etxebizitza, egun jendearen joan-etorri handia duen taberna bilakatu da. Minyurienea eta Bordienea dira herrigunean bisitatu ditzakegun beste bi eraikin zahar. XIV. mendekoa da lehena, XVIII.ekoa bestea. Eta ezin aipatu gabe utzi Tours-eko San Martinen parrokia-eliza, aldapa baten gainean, herriari diosala eginez ari balitz bezala hartu baitu tokia herrigunearen ekialdean. Bere kokapen eta altuerari esker, Lesakaren ikuspegi orokorraz gozatzeko aukera eskaintzen du. XVIII. mendeko erretaula eta Luis Salvador eta Carmonaren eskulturak ikus ditzakegu bertan.
Koloreen xarma
Artea hain gogoko ez duenak ere goza dezake Lesakako kaleetan. Karrika estu eta motzek, kolore bizidun leihoek, Onin ibaiaren gaineko zubiek… postal ederrak osatzen dituzte. Lesakak badu horrelako xarma berezia, kostaldeko herrietan askotan aurkitzen duguna. Kalean gora eta behera erosketa poltsekin topatuko ditugu batzuk, erropa zintzilikatzen beste batzuk, etxe bateko paretan esku pilotan jokatzen gaztetxoenak. Euskarazko jarioa da ohikoena Lesakan, hamar biztanletik zortzi baitira euskaldunak. Bertako euskalkiak sendo eusten dio, gainera.
Heldu nahiz gazte, taberna batean sartu eta irribarrez hartuko zaituzte. Lesakarrak alaiak eta zabalak dira. Herri guztiek dute beren xarma, bakoitzak berea, berezia eta bakarra. Lesakaren berezitasuna herritarren izaeran, etxeen arkitektura berezian eta kolore festan dagoela esan genezake. Ezin ahaztu, ordea, Lesakatik abiatuta inguruan aurkituko ditugun auzoek duten paisaia berde, aldapatsu eta zoragarria.
Auzoetan barna
Alkaiaga, Auzoberri, Biurrana, Endara, Endarlatsa, Frain, Izotzaldea, Katazpegi, Nabaz, Otsango, Zala eta Zalain. Horra herrigunetik at sakabanatutako lesakar auzoak. Mendi, zelai eta baserriz jositako paraje ederra osatzen dute. Bianditz gailurra da lur horietako gunerik garaiena: 840 metro.
Lur horietan daude Endara-San Anton eta Domiko urtegiak, ikusmira zoragarria dutela. Aipatzekoa, halaber, Aita Donostiaren omenez egindako eskultura, Agiña mendian, Zalatik gertu. Hamaika ibilaldi egiteko aukera eskaintzen du inguru osoak, distantzia motz nahiz luzekoak, desnibel altu nahiz baxukoak, oinez, bizikletaz, nahiz autoz egitekoak.
Jaiak
Uztailaren 6tik 10era Sanferminak ospatzen dira, jakina denez, baina herriko patroia San Martin da. Jaietako ekitaldirik ospetsuena, zalantza gabe, Zubigaineko dantza da, ibai ertzeko petrilen gainean egiten dena.
Udazkenean Bortzirietako Azienda Feria egiten da. 1499tik irauten duen ospakizun horrek data aldakorra du: azaroko bigarren hamabostaldiko asteazken eta ostegun batez izaten da. Eta abenduaren 24an, Olentzero. Lesakan omen dago ospakizun horren jatorria.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]