Bolognaren itzala

  • Zientzialari famatu batek esan zuen, orain dela urte asko, okerra dela pentsatzea egia, ezinbestean, erdibidean egon behar dela eta ez, beraz, muturreko jarreretan. Beste era batera esanda, ez da pentsatu behar norbera objektiboagoa denik muturretatik ihes egiten duelako. Beti iruditu zait irakaspen ona dakarrela uste horrek, oso erraz deskalifikatzen baitugu edozein jokaera erradikala edo muturrekoa delakoan, besterik gabe. Baina, hara non, europar unibertsitateen arteko homologazio prozesua gure artean abian jarri denetik, aldetik kendu ezinik nabil sentipen hau: horretaz esaten dena, sarritan, gehiegikeria dela eta egia, nolabait esatearren, erdibide batean kokatu beharko litzatekeela.
Txoli Mateos
Iñigo Azkona
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Hala, prozesuari ongi-etorri sutsua ematen diotenek unibertsitatearen baitako iraultza balekar bezala aurkezten digute hura. Bat-batean badirudi ikaslea bihurtuko dela unibertsitate-irakaskuntzaren erabateko protagonista, irakasle moderno eta gaituen eskutik. Akabo, beraz, irakasle zaharkituen diktaduraren garaia: campus virtuala dela medio, besteak beste, ez da egongo harreman pedagogiko hierarkikorik. Aspaldi frogatuta dago, ordea, irakasle eta ikaslearen arteko harremana haren autoritatean oinarrituta dagoela. Irakaskuntzaren berezko ezaugarria da, metodoak erabat aldatu arren. Europan eta mundu osoan.

Eta zer esan prozesua gaitzesten dutenei buruz? Gehiegikeria hemen ere harrigarria da: Bologna hiltzaile zioen pankarta bat ikusi nuen lehengo egunean. Prozesuaren ezaugarriez ezer gutxi jakinda, harekin zerikusia duen guztia deabrutu egiten da eta hondamendi guztien erantzukizuna leporatzen zaio: unibertsitatea erdaldunagoa izango da –zergatik?–; merkatuaren eragina jasoko du –dagoeneko badu!–; zailagoa izango da euskal unibertsitate baten sorrera –tituluak homologatuta egongo direlako?–… Sinplekeria galanta iruditzen zait kanpotik datorren guztiari, ezinbestean, euskaldunentzat kaltegarri iriztea, jakin badakidan arren ez dugula tresna eraginkor asko aldaketak gure aldera ekartzeko.

Behin eta berriz neurriz kanpo ikusten ditut Bologna goresten dutenak zein gogor kritikatzen dutenak. Izan baditu kontu honek bere argi-itzalak, nola ez. Gauza pozgarrien artean, adibidez, kokatu beharko litzateke ehunka irakasle ikustea haien irakasgaiaz gogoeta eginez, zeren eta, ezin ahaztu dezakegu unibertsitatean, urte askoan, hutsaren hurrengoa izan dela ikertzaile askori irakaskuntzak merezi izan dien arreta. Ni neu sinetsita nago prozesu honek emaitza onuragarriak ekarriko dituela, unibertsitateak astinaldi ederra behar zuen-eta arlo horretan. Eta ikasleen mesedean etorriko direla, etorri ere. Baina hori gauza bat da, eta beste bat da Bolognaren kontura saldu nahi diguten unibertsitatearen ikuspegi idilikoa. Eta are txarragoa da, beste batzuetan, aurkezten zaigun unibertsitate-bizitzaren irudi teknokrata amorratua. Dena da zenbaki hutsa eta eraginkortasunaren neurketa kuantitatiboa. Leku txikia betetzen du, aldiz, irakaskuntzari buruzko gogoeta filosofikoak. Eta horixe da falta duguna!

Bolognako prozesua izeneko hori europar konbergentziaren alde bat besterik ez da, eta atzeraezina da. Europako Batasuneko kide ez diren hainbat herrialdek ere harekiko konpromisoa adierazi dute dagoeneko. Zergatik ez baliatu aukera unibertsitate aurrerakoiago eta euskaldunago baten alde lan egiteko?

Azkenak
2025-08-18 | Elhuyar
Munduko hegazti guztien zerrenda bateratua argitaratu dute: AviList

Ornitologia-arloko mundu mailako bost erakunde nagusiak elkartuta, eta zazpi urteko lanaren ondotik, munduko hegaztien lehenengo zerrenda orokor eta bateratuta argitaratu dute, taxonomia, sistematika eta nomenklatura bateratuarekin: AviList. Prozesua gardena eta irekia izan da,... [+]


Dozenaka mila lagun Tel Aviveko kaleetan “gerra amaitu eta bahituak askatzeko”, eta Netanyahuk “Hamas indartzea” leporatu die

Gaza Hiria osorik okupatzeko onartu berri duten planaz kezkatuta, milaka israeldarrek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari exijitu die Hamasekin akordio batera iristeko "gerra amaitu" eta zerrendan dituzten bahituak aske uzteko. Herrialdeko lehen... [+]


Hainbat pertsona atxilotu dituzte eraso sexistak leporatuta Bilboko Aste Nagusiko lehenengo bi egunetan

Bilboko Aste Nagusian hainbat pertsona atxilotu ditu Poliziak eraso sexistak leporatuta. Egoera horren aurrean, Juan Mari Aburto Bilboko alkateak esan du Polizia "eraginkorra" dela eta Bilbon "inoiz baino polizia gehiago dagoela".


2025-08-18 | Dabid Martinez
Metaren eta adimen artifizialaren kolonialismo digitala

Drop Site News hedabideak (botere-abusuak mundu mailan agerian jartzeagatik ezaguna) argitaratutako ikerketak interneten bilakaeran kezka sortu beharko lukeen joera baten adierazle den albistea argitaratu du. Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den Meta multinazionalak [+]


2025-08-18 | Sustatu
ZelaiHandi, euskarazko testuen korpus handi eta (ia) libre bat

Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.


Denon lepotik barre egin dute beste behin ere Donostiako Piratek

Eta, honekin bai, honekin amaitu da Donostiako Aste Nagusia! Piratei aste bete motz geratzen zaiela eta, egun bat gehitzen diote Aste Nagusiari. Aurten hogeigarren urtez jarraian egin dute Irrikitaldia. 


Sozialismorako Mugimenduak Bolivian agintzeari utziko dio 20 urteren ostean, eskuinari lekua utzita

Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]


2025-08-18 | Behe Banda
Autosalaketa

Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]


Urkulluk gogorarazi du Txikik eta Otaegik errespetua merezi dutela biktima aitortuak direlako

Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.


2025-08-18 | Leire Artola Arin
Salpress berri agentzia
El Salvadorko gerrillaren arma ezkutua

Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]


11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Eguneraketa berriak daude