EUSKALDUN ZAHARREN PARADISU TXIKIA
- Euskara osasuntsu dago Azpeitian, baina, hala ere, oraindik jasaten du gaixotasunik. Horiek sendatzeko asmoz bi euskaltegi gogor ari dira lanean herrian. Udal Euskaltegia eta AEKren Mikelats euskaltegia dira. Aurrena 1984an jarri zen abian, eta bigarrena duela lau urte baino zertxobait gehiago. Denbora tarte honetan guztian, euskararen erabilera bultzatzea izan da euren helburua. Dena den, Azpeitia ez da euskara-ezagutzarekin larrien dabilen herrietakoa, gehiengo handia euskaldun zaharra baita.
1996ko datuen arabera, urte honetan 2 urtetik gorako 13.234 pertsona bizi ziren Azpeitian. Horietatik 11.565 euskaldunak ziren, hots, biztanleria osoaren %87a baino zertxobait gehiago. Erdaldunak ordea 616 ziren (%4,7). Urtetik urtera, gainera, bigarren talde honetan gero eta biztanle gutxiago aurkitzen da, eta euskaldunen kopurua bere horretan mantentzen den arren, ia euskaldunena haziz doa.
Datuok azpeitiarren ama-hizkuntza eta etxean erabiltzen duten hizkuntzaren ingurukoekin lotura zuzena dute. Izan ere, ama hizkuntza euskara dute 11.237 herritarrek, eta gaztelera 2.000 baino gutxiagok. Etxean erabiltzen duten hizkuntzari dagokionez kopuruak antzekoak diren arren, bada desberdintasun txiki bat. Ama-hizkuntza bai euskara eta bai gaztelania duten biztanleak 242 dira, eta etxean bi hizkuntzak erabiltzen dituztenak 972, hau da, laukoitza baino gehiago.
Azpeitian euskarak bizi duen egoeraren inguruko datuen antzekoak dira, ehunekoei dagokienez bederen, Urola bailarako beste herri batzuetakoak. Eustatek 1996an eginiko azterketaren arabera, bai Azpeitian eta baita Azkoitia, Beizama, Errezil eta Zestoan ere euskaldunzaharrak ziren nagusi urte hartan. Partzialki eta guztiz erdaldunduen eta erdaldun zaharren kopurua, ordea, nabarmen jaisten da, batez ere Zestoa, Errezil eta Beizaman. Azkoitian adibidez, zortzi biztanleetatik bat da erdaldun zaharra eta Azpeitian hamabostetik bat.
Zestoak dituen 3.114 biztanleetatik ordea, 245 dira erdaldun zaharrak, eta Errezilen bizi diren 611 biztanleetatik 5 bakarrik. Datuak are deigarriagoak dira Beizamari dagokionez. Orotara, 161 pertsona dira herrian eta hiru biztanle izan ezik beste guztiak euskaldun zaharrak dira.
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.
Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]
.JPG)
7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen.
Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]