ZAMUDIO: NOLA SORTZEN DA EUSKARA TALDE BAT?
- eskualdean. Biztanleen erdia baino gehiago euskalduna den arren, euskararen erabilpena urria da. Hala, iragan astean herriari dei egin zioten euskara taldearen lehen biltzarrerako.
amudion euskararen egoeraz kezkaturik bazagoz, zer edo zer egin zeinkeala uste badozu, erdu: otsailaren 9an (martitzena) iluntzeko 8,30etan Zamudio dorretxean egingo dogun batzarrera».
Taldearen sortze lan zailetan euren esperientzien berriez lagundu asmoz Durangoko Berbaro elkarteko Gorka Barruetabeña eta euskara elkarteen Topaguneko Xabier Sarasua ere lehen biltzar honetara hurbildu ziren.
Bai Euskarari kanpainak bultzada handi samarra eman dio zenbait euskara talderi. Politika arloan banatuak diren pertsonak biltzen jakin izan zuen heinean, giro politiko orokor berriaz batera, aurrerapauso handia eman zen orduan euskara normalizatzeko ahaleginean.
Dagoeneko lau hilabete pasa dira urriaren 3an Bai Euskarari kanpainaren aurkezpen ofiziala Zamudio Parke Teknologikoan egin zenetik. Horren ostean, Euskal Herriko beste hainbat herritan legez, Zamudion ere batzorde bat sortu zen kanpaina hari bultzada emateko. Batzorde honen beharrak amaitu eta gero, herritarrek oso balorazio ona egin zuten kanpainaren gainean: batzarretan nahikoa talde handia biltzen zen, herrian egin zen azkeneko ekitaldira jenderik asko joan zen eta San Mameseko ekitaldira ere jendea erruz joan zen. Baina oroz gain egunero izaten diren ezberdintasunen gainetik herriko hainbat eta hainbat jende elkartu eta denen indarrak batu ziren euskararen alde. Herriko kultur eta kirol taldeak bertan egon ziren, baita alderdi politiko desberdinetako jendea ere.
Txorierri eskualdeak berezko euskara dauka. Baserriz inguratutako herria izaki, gaur egun Zamudioko populazioaren % 48 euskalduna da, eta beste %15 ia-euskalduna. Hala ere euskararen erabilpena urria da kalean, eta honek bertako euskaldunen kezka sortu du. Lezamako bizilagunek berriki sortu dute euskara taldea, eta orain Zamudiokoen txanda da.
Gorka Barruetabeñak euskara taldeen herri mugimendu izaera azpimarratu zuen bere gogoeten azalpenaren hasieran, herriz-herriko eredu berezitasunak beharrezko direla aipatuz. Jarraian euskara taldeen lan arloez jardun zuen: hizkuntzaren beharra sortzea, hizkeraren babesa eta inkontzienteko zenbait araurekin haustea (gaztelania edozertarako hobea dela dioten horiek, kasu) aipatu zituen.
Euskara talde baten xedeak laburbilduz honakoak lirateke: euskaldunak euskaldunago izatea eta dena euskaraz egitea; erdaldunak erakartzea; eta besteak, azkenik, behintzat kontra ez egotea. Horretarako funtsezko deritzo Barruetabeñak gune euskaldunak sortzeari, dela lekuen bidez (taberna, txoko, aldizkari, eta abar), dela ekintzen bidez (udalekuak eta abar). Zaharren euskara eta haur eta gazteenaren arteko transmisioa, edota bizitzako funtzioak (lan harremanak, etxekoak, kirola, poteoa...) berreskuratzea ere aipatu zituen.
Hizkuntz komunitatea batzea euskara taldeen zeregin nagusia da, inguruan erreferentzia bilakatuko den dinamika bat sortuz. Berbaroko kidearen ustez «
oso garrantzitsua da taldea sortzea, erreferentzia modura, nahiz eta gero gauza handirik egingo ez badu ere. Garrantzitsua da Zamudioko jendeak jakitea herriko batzuk batu egin direla euskara arloan inplikazioa beharrezkoa dela azpimarratzeko
Xabier Sarasuak, halaber, Topagunearen helburuetako bat euskara talde hasberriei laguntza eta babesa eskaintzea dela gogoratu zien Zamudio dorretxean zeuden 25 biltzarkideei.
Informazio guztia jaso ondoren, hausnarketak egiteko astebeteko epea hartu dute zamudiotarrek, eta asteartea 16an berriro batzartuko dira toki berean taldeari izena jarri eta zereginak definitzen hasteko. Ideia batzuk badaude: euskararen egoeraren azterketa bat egitea premia handienak non dauden jakiteko, Zamudioko toponimiari edo euskarari buruzko azterketak, denda edo tabernetan euskararen erabilera bultzatzeko bideak eta abar. Baina horiek geroko lanak dira. Zamudioko euskara taldea
Zer-Zertarako-Zelakua
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
UEMAk antolatuta egin dituzte kontzentrazioak larunbat eguerdian, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboaren aurka eta euskararen alde. Euskara “benetan” babesteko “adostasun sendoak” eskatu ditu UEMAk, “euskarak eta euskaldunok... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]
Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.
Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.