«Ikerlariok ez dugu gauza berririk asmatzen, dagoena merkatu baizik»
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Gipuzkoa, Araba eta Nafarroako Industri Injineruen Elkargoak urtero omentzen du bere elkargokideren bat euskararen aldeko lana egiteagatik. Anbrosi Zatarain, Txillardegi, Joan Mari Irigoien, Ibon Sarasola eta Andoni Sagarna izan dira orain arte omendutakoak. Aurten, azaroaren 20an, Rodriguez Ibabe doktorea omenduko dute. Ingeniaritza Eskolako irakaslea, CEITeko (Gipuzkoako Estudio eta Ikerketa Teknikoen Zentroa) ikertzailea, nazioarteko aldizkari askotan argitaratu ditu bere lanak.
Duela 20-15 urtetik hona batzuek egindako lanei esker posible dut nik edo, besteren batek, euskaraz idaztea.
Nire lan teknikoa euskararen ikuspegitik planteatzea erabaki nuen. Poliki poliki etorri ziren gauzok, eta konturatu naiz CEITen euskaraz dihardudala lanean, eta Ingeniaritza Eskolan euskarazko ikasgai bakarra nik ematen dudala. Hizkuntza garrantzi handiko kontua da niretzat, baina ez nuen pentsatzen hori lanarekin lotzea posible zenik, eta hori da aldatu dena nire buruan. Orain posible baino gehiago, beharrezkoa deritzot lotura horri. Gizarte hau euskaldundu nahi bada, hurrengo eta azken pausoa industria euskalduntzea da.
Ikertzailea banaiz, egiten dudan lanaren ondorioa askoz ere hobeagoa izango da nire klaseei begira. Gutxienez, hemen sortzen dena hemen erabiliko dugu.
Baina Euskal Herrian arazo hori ez dago, inoiz ez baitugu ikerkuntzarako dirurik izan. Eta dagoenean, oso gutxi izaten da.
Ikerkuntza teknologikoa Euskal Herrian _ikerkuntza zientifikoa ere badago, oinarrizkoa, unibertsitatean egiten dena, eta gurea aplikazioari begira egiten da_ oso desberdina da. Adibidez, orain, edarien latak altzairuz nola egin ikertzen ari gara. Aluminioa baino askoz ere ugariagoa da hemen eta birziklaerrazagoa ere bada. Altzairuaren arazoa bere gogortasuna da, eta gure proiektuetako bat aleazio biguinago bat lortzea da. Txorakeriatzat har dezakete batzuek, baina izugarrizko merkatua dago. Aluminioa beti hegazkin militarrekin lotzen da, baina munduko ekoizpenaren ia erdia latetan doa.
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]
3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".
Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".
Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.
Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]
Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute.
Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]
Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]
Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]
Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.
Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]
Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]