«Artistak jenero desberdinak mugarik gabe uztartu behar ditu»

1993ko uztailaren 04an

Nekane Zaldua artistari elkarrizketa
«Artistak jenero desberdinak mugarik gabe uztartu behar ditu»
Nekane Zalduak Artista Berrien 35. Lehiaketa irabazi du
Artista Berrien 35. Lehiaketaren irabazle berria dugu Nekane Zaldua zubietarra. Kutxak antolatzen duen lehiaketa honetan beste bi artista berri ere saritu dituzte, hurrenez hurren, Gorka Eizagirre eta Maria Azucena Vieites, bigarren eta hirugarren postuan. Lerro hauetara irabazlearen iritziak ekarri ditugu, eta sariketaz, arteaz, norabide berriez, jenero bereizketaz eta artista berriek dituzten laguntzaz eta hainbat kontutaz ere galdetu diogu.
ARGIA. Benetakoa al da artean egiten den jeneroen arteko bereizketa?
NEKANE ZALDUA. Nik zer egiten dudan askotan galdetzen didate, eta pintura esaten dut; baina zalantza sortzen zait gero eta gehiagotan: ez al da eskultura nik egiten dudana? Nire ustez dagoeneko ez luke sailkapen horrek egon behar. Dena bat da, eta kasu batzuetan agian garbi egon daiteke. Baina, bestela, sistematikoki bereizketa hori eginez artea mugatzen ari garela uste dut.
A. Zein da orduan arteak hartu beharreko norabide berria?
N.Z. Guztiz librea. Artistak buruan daukana ateratzeko ez du inolako mugarik izan behar, sailkapen guztietatik kanpo egon behar du. Bide interdisziplinarra jorratu behar du eta jenero desberdinak mugarik gabe uztartu.
A. Hemengo artea aldaketa batera doala ikusten al duzu orduan?
N.Z. Nire inguruan ildo horretatik doa apurka. Bide tradizionaletik baino, artista gazteak gehiago ikertzera jotzen ari dira, ekarpen berriak bilatzera.
A. Artea adin kontua al da?
N.Z. Artea bizitzeko era bat da, ez du zerikusi zuzenik adinarekin. Hori bai, bakoitzak bere papera jokatzen du. Sorkuntza lanak ez du adinik, baina hori ahalbidetzeko baliabideak (ekonomikoak eta abar) izatea agian bai. Ikasketak bukatu eta gero artista gazteak oso zaila dauka horretara dedikatzea.
A. Artetik bizitzea utopia al da gure artean?
N.Z. Zaila da. Orain Artelekun nago, horretara dedikazio esklusiboaz, eta niretzat hori mauka da. Oraingoz behintzat, ahal dudan arte, horretaz bizi nahi dut, eta sari honen bidez eta bekekin, barruan daukadan guztia atera nahi nuke.
A. Sari honek, beraz, bultzada handia eman dizu.
N.Z. Zalantzarik gabe. Honelako sari gehiago izan beharko lirateke. Orain badirudi artista berriak bultzatzeko antolatuta dauden sariketa berri hauek desagertzekotan direla. Instituzioen politikak badirudi ziurrenera jo nahi duela; nire ustez, penagarria litzateke. Nik, berriz, artista berriak bultzatzeko honelako sariketa gehiagoren beharra ikusten dut, (diru sariak txikiagoak izanda ere) eta ez horrenbeste izena hartua dutenei begira leudekeenak.
A. Diruz ezezik, artistok baduzue beste laguntzaren premiarik?
N.Z. Arteleku bezalako zentro gehiago behar dira. Ez Euskal Herrian bakarrik, estatu osoan ere ez baitago horrelakorik!
A. Emakume izateak zure lanari zerbait berezia damaiola uste duzu?
N.Z. Ez derrigorez, baina uste dut emakumeari gehiago lagundu behar zaiola. Esate baterako, badirudi oraindik eskultoreak gizonezkoek izan behar dutela, emakume eskultoreak ikustea gauza harrigarria balitz bezala!
A. Zure artelanak zeri erantzuten dio oinarrian?
N.Z. Bilakaera oso baten ondorioa da. Ez da bat-batean sortutakoa. Argazkiak beste irudi askorekin erlazionatu ditut. Jolas bat bezala da. Orain saritu duten lan honetan, adibidez, hiru urte pasatu ditut. Momentu honetan, egiten ari naizen obrak ezpain txikiak dira eta forma horietan irudiak bilatzen ari naiz, era guztietakoak, eta alde guztietatik begira daitezkeenak gainera. Ikusleak ere obretan inplikatu behar dira. Ikusleari ez zaio bat-batean informazio guztia eman behar, informazio hori berak bilatu behar du.
A. Hezkuntza mundutik arte munduari eragin dakiokeela uste al duzu?
N.Z. Noski. Eskola orduz kanpoko ekintzetan batez ere, lan askoz handiagoa egin liteke. Baina, azken batean, eta guraso askok hala uste dute, arteak zertarako balio du? Hizkuntzak ikastea edota musika instrumentoak jotzeak sozialki beste balioa dauka, baina haurrek nola pintatzen duten, esate baterako, nori axola zaio?
Patxi Sarriegi
48-49

GaiezKulturaArteaPinturaPintoreakALDUA4
GaiezKulturaArteaPinturaLehiaketak
PertsonaiazALDUA4
EgileezSARRIEGI1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Pastoral bat Iruñearendako

Amets Aranguren Arrieta

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Israel ahulduta eta Iran boterea hartuta

Asier Blas Mendoza

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude