«Orain politikari lotu behar gatzaizkio, baldintzak aldatzen ari dira eta»


1992ko maiatzaren 17an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Koxe Larre, Garaziko hautagai abertzaleari elkarrizketa
Koxe Larre, hautagai abertzalea Garazin martxoko hauteskundeetan
«Orain politikari lotu behar gatzaizkio, baldintzak aldatzen ari dira eta»
Koxe Larre medikua, joan den martxoko kantonamenduetako hauteskundeetan abertzaleen hautagaia izan zen Garazin. Zenbait aste lehenago, frantses poliziak atxilotu zuen euskal errefuxiatu bat zaintzeagatik. Hala eta guztiz ere, aske geratu bezain laster lanean jarraitu zuen, eta hauteskundeetan herrialde horretako % 30ek bere alde bozkatu zuen, abertzaleak bigarren postuan jarriz.
ARGIA. Zer interpretazio egiten duzu iragan diren kantonamenduetako hauteskundez, bereziki zure euskualdeari dagokionean?
KOXE LARRE. Lehen itzulian harridura nagusi zen. Gure helburua bigarren izatea zen, eskuindarren gibelean. Baina Intxausperen postua astindu genuela eta bigarren itzuli bat egongo zela ikusi genuelarik, harritu egin ginen. Hemen, Intxauspek 30 urte daramatza bere lekuan. Eta aurten eraman duen kanpaina oso azkarra izan da, here emaitzak emendatu nahi bait zituen. Bere helburua botoen % 70 baino gehiagoko emaitza bat lortzea zen, bere burua Departamenduko Kontseiluaren lehendakari gisa aurkezteko.
Bi itzulien artean, igandetik ostegunera, Intxauspe desagertu egin zen. Ostegunean irratiko emankizuna genuen "Irulegi Irratia"n. Bakoitzak ordu laurden bat genuen hitz egiteko. Bagenekien Maitia sozialistak bortizkeriaren aldekoa, EMAkoa nintzela erranez erasotuko ninduela. Ez genuen deus espero Intxausperen aldetik. Guk zuzen jarraitzea erabaki genuen. Lehen itzuliko emaitzak gorde nahi genituen, eta horretarako jendea lasaitu nahi genuen.
A. Ba ote da elementu berezirik emaitza horiek adieraz ditzakeenik?
K.L. Bai, baina lehenik garaipen bikoitza izan dela ulertu behar da. Bi jauntxo desberdinen kontrako apostua zen. Alde batetik Intxauspe zegoen, eta bestetik sozialisten hautagaia eta bere alderdiko arduraduna den Maitia.
Gero, erran dezakegu gauzak aldatzen ari direla hemen. Laborariak kezka txarrean dira. Hemen gehienak artzainak dira. Axuriaren prezioa eta ardi esnearen prezioa direla eta une biziki gogorrak bizi dituzte. ELB sindikatuko arduradun nagusiak hemengoak dira: Frantxoi Irigoien, Iralur edo Berrokoirigoin. Aldiz, ez dugu talde politiko indartsurik, abertzaleak hartuak dira bai ELBn, bai "Irulegi Irratia"n eta politikan ez gara antolatuak.
Hauteskunde garaian iratzartzen gara eta horrelako emaitzak lortzen ditugu. Orain dela 7-8 urte abertzaleak oso gaizki ikusiak ginen hemen Garazin. Ez zen goxo guretzat UDITen garaian. Baina ELBk eta "Irulegi Irratia"k izugarrizko lana egin dute. Bestalde, hemengo merkatariak ohartzen dira gure beharra dutela urte osoan bizitzeko, turismoak ez duela dena egiten.
A. Uste duzu bortizkeriari buruzko jarrera aldatu egin dela jandearengan?
K.L. Gaur egun jendeak denetarik entzuten du bai irratian, bai telebistan. Eta ezagutzen gaituzte. Pantxoa Garat preso sartzen dutela ikusten dutelarik, Grazi Etxebehere ere, ez dute sinesten gu terroristak garenik. Bestalde, gero eta jende gehiago dagoela hunkitua konturatzen dira. Mundu txikia da barnekaldea. Elkar ezagutzen dugu denok. Hemengo jendearentzat garbi dago, nere ustez pertsona horiek preso sartu dituztela ideia politikoengatik, ez gaizkileak direlako.
A. Zer lan mota egitea pentsatzen duzue hemendik goiti?
K.L. Orain, hemen politikari lotu behar gatzaizkio. Baldintzak aldatzen ari dira abertzaleentzat? eta gerta daiteke, heldu diren urteetan, eta behar bada laster, hauteskunde batzuetan irabazle ateratzea. Prest ote gara ardura horiek gure gain hartzeko? Hemen jendea ez da prest alderdi batean sartzeko. Aseak dira telebistan ikusten duten politikaz. Nahiago lukete, nere iduriko, bakoitzak bere sailean lan egitea. Laborariak laborantzako arazoez arduratu eta abar. Hori da hemen gehien garatu behar dugun lana.
Guk hauteskundeak prestatu ditugularik ez dugu alderdirik aipatu. Biltzar bat antolatu dugu, jende guztia gonbidatu, eta bi proposamenen artean nerea hautatua izan da. Ondoren jende guztiak lan egin du gure kanpainaren alde.
A. Hauteskundeen garaian tendentzia guziak bildu behar ote dira?
K.L. EZ dakit batzuk baztertzeko garaian gauden. Kazetarien gerla da hori. Ez dakit eskuindar asko dagoen abertzale munduan, bereziki hemen Garazin. Jakes Aurnagues presentatu zelarik, bozkak alderdi sozialistari kendu zizkion. Neretzat bakoitzak bere lekuan egin behar du lana. Nik Ager errezibitzen dut. Ez naiz ados baina ene ustez ez dira frantsesak, eta gauza anitzetan laguntzen gaituzte. Nik ikusten dut Ximun Haranek zer laguntza ekarri duen Xalbado ikastegira, Munoarendako nortzuk ziren eman zutenak. Hori ere borroka bat da, isilean eramaten dena.
A. Politikan jarraitzeko gogoa duzu?
K.L. Ez nuke sobera luzaz segitu nahi, zure burua galtzeko arriskua duzula ohartzen zara. Denen iritzia entzun behar da. Erraten den gauza bakoitzari kasu egin behar zaio. Gazteei utzi beharko zaie lekua behar
Ixabel Etxeberria
8-9

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrBozketakHauteskunUdal
PertsonaiazLARRE2
EgileezETXEBERRI14Politika

Azkenak
Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-11 | ARGIA
Editoriala
Hartu edo utzi

Okindegiko ilaran, bi emakume. Itxuraz erdi-ezagunak, hitz egiteko duten moduagatik. Pareko egunkaria hartzeko keinua egin du bietan zaharrena dirudienak, eta zera esan dio besteari: “Dauden albisteekin, agian gaur nahiago izango dut animalien dokumental bat ipini”... [+]


“Gaza militarki okupatzeko plana berehala gelditu behar du Netanyahuk”, esan du nazioarteak

Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.


Pazienteek 25 egun itxaron behar dituzte, batez beste, Osasun Mentaleko Zentruetan arta jasotzeko

25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude. 


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Oñatiko egoitza batera mugituko dituzte Donostian kale egoeran bizi ziren migratzaile maliarrak

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.


“Intentsitate altuko” bi sexu eraso salatu ditu Gasteizko Mugimendu Feministak ostegun gauean

Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak. 


Gaza Hiria okupatzeko plana onartu du Israelgo Segurtasun Kontseiluak

Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


2025-08-08 | ARGIA
GOMENDIOAK | Sei liburu uda honetarako

Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde

Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]


Eguneraketa berriak daude