Pako Aristi:"Irene Nobelan Hamarretik Zortzi Gauza Errealak Dira"


1987ko ekainaren 14an
Pako Aristiren "Irene" nobela
"Kcappo"k Hasitako Trilogiak Bigarren Liburua Dauka Honez Kalean: "Irene. Tempo Di Adaggio"
Pako Aristi:"Irene Nobelan Hamarretik Zortzi Gauza Errealak Dira"
Hogeitahiru urteko urrestildar idazle honek bigarren nobela kaleratua digu berriki. Lehenengatik 6.000 ale saldu omen ziren, eta zifra horrek suposatu zuen arrakastak eman zigun bigarrenaz mintzatzeko parada.
ARGIA. "Irene. Tempo di adaggio" trilogia baten bigarren liburua diagu. Nola ikusten duk trilogia hori bigarren liburukia amaitu ondoren?
PAKO ARISTI.–Lehenengo badakik "Kcappo" izan zela, eta hura azkar idatzitako nobela izan huen, erreflexio literario handirik gabekoa. Ordurarte nituen gusto eta irakurketetan oinarritutakoa. Istorio bat aurkitu nian liluratu ninduena, eta piska bat presaka bezala egin nian. Nolabait neure burua konfirmatzeko bezala egin nian, inseguritatea kentzeko. Bigarren honetan, lehenengoarekin konparatuz, askoz lan handiagoa egon duk, dokumentazio aldetik edo idazterakoan, bi bertsio desberdin egon dituk, eta erdian dena aldatu nian. Gero, honetan erreflexio literario gehiago dago, eta azken bi urte hauetan irakurri ditudan liburuak propio irakurri dizkiat nozio literario batzu hartzeko, teknika aldetik egon diren intentoak eta horrela. Hobea edo txarragoa jendeak esango dik, baina niretzat landuagoa behintzat izan duk bigarren hau.
A.–Trilogiaren ideiak zutik segitzen dik, beraz.
P.A.–Bai, trilogiaren hirugarren nobela iadanik bueltaka zebilkiat, folio batzu idatziak dizkiat. Mendea hiru zatitan banatu diat, eta hiru epoka desberdinetako bakoitzean nobela bana kokatu diat. Orduan, hirugarren nobela gaur egunean kokatua izango duk, gaur eguago krimen batzu klabe moduan jarriak, etabar. Niretzat oso inportantea izan duk bigarren hau ere nolabait konfirmatzeko modua izan duk, ea kapaz nintzen hirugarren nobela bat idazteko. Koldo Izagirrek esaten dik nobela zailena bigarrena izaten dela, eta kantari askok ere esaten ditek zailena bigarren diskoa izaten dela. Areago, lehenengo nobelaren arrakastarekin listoia bazegoen, eta nire desafioa zen listoi hori gainetik pasatzea, azpitik pasaz gero tongoa izango litzateke eta.
A.–Trilogia horren barruan lehenengoa idatzi huenetik azkena idatzi arte dezente denbora pasako duk, eta gainerako hire idazle formazioa aski urte inportanteak. Horrek ez al dik arriskurik trilogiaren osotasuna galtzeko?
P.A.–Dudarik ez. Nobela batetatik bestera aldaketa eta salto asko ikusiko dituk. Badik arrisku hori, baina ebitatzeko ezinezkoa duk. Egongo den saltoa mejoratzeko izango dela espero diat. Pertsonak aldatzen joaten gaituk bizitzan zehar eta liburutan ere hori nabaritzen dut erabat.
A.-"Irene" idazteko orduan inbestigazioa aipatu duk. Izan ere, gertaera erreal batzutan oinarritutakoa duk nobela hau, ezta?
P.A.–Bi gertaera zeudek. Krimen bat, Beizamakoa, eta gero Ama Birjinaren agerpena, Ezkion izan zena. Urtetan nahiko hurbil izan hituen, 1926an eta 1931n, eta batu egin dizkiat biak. Alde horretatik, inbestigazio lana handia izan duk, funtsezkoa ikusten bait nuen historiari oinarri erreal bat emateko. Mila detaile zaindu behar nizkian, eta horiek zehazten pasa diat denbora asko eta asko. Hemerotekan ibili izan nauk asko, eta Ezkioko Ama Birjinari buruz ingelesetik itzuli behar izan diat liburu bat. Informazio guzti hori nobelan sartzen joan nauk dosi txikietan. Esan dezagun nobelan hamarretik zortzi errealak dira.
A.–Erreflexio literarioa aipatu duk gorago. Nola isladatzen duk hori nobela honetan?
P.A.–Batez ere egituraren aldetik. Lehenengo nobelari buruz jendeak esaten zidan gauzak gehiegi kontatzen nituela, irakurleari gauzak bandejan ematen nizkiola. Garbi ikusi nian literaturan gehiago sujeritu egin behar zela, plano diferentetan sujeritu, irakurlea motibatzeko eta. Hori izan duk lortu nahi izan dudana.
JOSU LANDA

Jenero beltzaren bertsio ruralean murgildu zaigu Pako Aristi "Irene"rekin.
49

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaNarratiba
PertsonaiazARISTI1
EgileezLANDA2Kultura

Azkenak
Inteligentzia Artifiziala
264 milioi euroren truke, Musken Grok adimen artifiziala Telegrameko erabiltzaileetan instalatuko da

Urtebetean Grok-ek Telegramen ibiltzeko aukera izango du, mezularitza enpresaren 1.000 milioi erabiltzailetan sartuko da eta horren truke 264 milioi dolar jasoko du. Pável Dúrov Telegrameko sortzaile eta jabeak baietsi du operazioa bere kanal ofizialean.


Tortura zantzuak izan arren, Raul Fuentesen kasua ez duela ikertu gogorarazi diote NBEtik Espainiari

1991n atxilotua izan zenean Espainiako Poliziak Bilboko Komisarian torturatu egin zuela salatu zuen Raul Fuentesek. Espainiako auzitegiek ez zuten salaketa aintzat hartu, besteak beste delitua preskribituta zegoelako. Orain, Nazio Batuen Erakundeko Torturaren Aurkako Batzordeak... [+]


2025-05-30 | Sustatu
Euskaraldiak Artazu herritik dakarkigun harribitxia

Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]


Jaurlaritzari “kezka” sortu dio EHUko Medikuntza Fakultateko euskarazko plaza berrien kopurua %60 murrizteak

EHUk, aldiz, azaldu du ezinezkoa dela hitz emandako 40 plaza berriak eskaintzea, ez baitute horretarako baliabiderik. Plaza berrien kopurua pixkanaka areagotzeko asmoa erakutsi du EHUk.


Donostiako Guardetxearen aldeko osoko bilkurako protestan gazte bat atxilotu du Udaltzaingoak

Tentsio uneak bizi ahal izan dira ostegun eguerdian Donostiako Udaletxeko udal batzar aretoan.


AEBek proposatutako su-eten akordioa “aztertzen” ari da Hamas

Proposamenak “hilketek eta goseteak” bere horretan jarraitzea bermatuko duela salatu du Hamasek, baina gehitu du zer erantzun aztertzen ari dela. Israelek proposamena onartu duela jakinarazi dute AEBek.


2025-05-30 | ARGIA
Gizon batek 13 urteko alaba hil du eta bere buruaz beste egin du ondoren, Bilbon

Bilbon, Larraskitu auzoan, familiaren etxean gertatu da. Eztabaida bortitz baten ondoren emakumeak etxetik ihes egin du eta Udaltzaingoari deitu dio. Udaltzainek alabaren eta aitaren gorpuak aurkitu dituzte etxean. Emakumea ospitalera eraman dute zaurien ondorioz.


Herrietako farmaziak despopulatzearen kontrako tresna izan daitezkeela uste du COFNAk

Nafarroako Farmazialarien Elkargo Ofizialak (COFNA) eta Nafarroako Gobernuko Lurralde Kohesiorako Sailak programa bat abiatu dute landa eremuko jendeak behar bezala hartzeko medikazioa.


Bunkerretik ihes egiteko manifestua

Heriotzak Eduardo du izena

  • Egilea: Formol konpainia (eta Ander Lipusen manifestua)
  • Non: Modelo Aretoan, Zarautzen, Literaturia jaialdia
  • Noiz: Maiatzaren 23an.

-------------------------------------------------------------

Bunker batean garatzen da antzezlana... [+]


2025-05-30 | ARGIA
Kerik gabeko eremu gehiago ezarri nahi ditu Espainiako Gobernuak: markesinak, campusak, terrazak...

Espainiako Osasun Ministerioa kerik gabeko eremu berriak ezarriko lituzkeen lege aurreproiektua eratzen ari da eta Hego Euskal Herriko lau lurraldeetan izango luke eragina. Eremu berri horien artean, tabernetako terrazak, unibertsitateetako campusak edo autobus-markesinak ageri... [+]


Bizkaiko Aldundiak Jaurlaritzaren ardurapean utzi du Bilboko itsasadarraren azpiko metroaren lotura egiteko aukera

Bilboko itsasadarraren ertz biak lotzeko ibilgailuentzako tunelaren proiektuagaz batera, Areeta eta Sestao lotuko zituen anezka-tren bat ere iragarri zuen Bizkaiko Foru Aldundiak 2022an. Orain, proiektua gauzatzeko ardura Eusko Jaurlaritzaren mendeko Euskal Trenbide Sareari... [+]


Atxondon hildako langilea “diru-gosearen” biktima izan dela salatu du AHT Gelditu!-k

AHT Gelditu elkartearen esanetan, AHTren obretan asteartean izandako heriotza bezalakoen atzean "esklabotza-baldintzak" eta "tratu arrazista umiliagarri eta iraingarriak" baino ez daude. Atxondoko Udalak gertatutakoa ikertu eta argitzeko eskatu du. AHTko obretan... [+]


2025-05-29 | ARGIA
Segregazioa hezkuntza
Ikastolen Elkartea: “Matrikulazioren kudeaketak ez du segregazioa bukatzeko balio”

Euskal hezkuntza sisteman haur zaurgarriak ondo integratzeko dekretua egin zuen Eusko Jaurlaritza Hezkuntza Sailak 2023ko maiatzean eta gaur haren balorazio oso kritikoa egiten du Ikastolen elkarteak: hark ez du balio izan segregazioa amaitzeko. Hainbat proposamen ere egin... [+]


CAF Palestinan eraikitzen ari den trenbidearen bigarren fasea hasi izana salatu dute

Okupatutako Jerusalemgo Ekintza Nazional eta Zibileko batzordeak jakinarazi du trenaren bigarren fasearen hasiera, eta gaitzetsi egin du kokalekuen arteko komunikazioa indartzea duelako helburu. Zisjordanian 22 kokaleku berri ezarriko dituela adierazi du Israelek.  


Eguneraketa berriak daude