Zu bai, zu ez

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Berriak hain azkar pasatzen dira gure aurretik, non laster zaharkituta geratzen diren. Txioak hain bizkor ari dira alde batetik bestera sarean, ezen azken orduko albisteak galtzen ditugun gure begiek kliska egiten dutenean. Bata bestearen atzetik bizitzen ari garen krisialdiek gure hurbileko egunerokotasunetik begirada altxatzea ekiditen dute, eta haratago so egitea ere. Egun, den-dena hain iragankorra da, non inguratzen gaituenari perspektiba jartzea ezinbesteko ariketa den, baita osasuntsua eta premiazkoa ere.

Egun, 65 gerra edo gatazka armatu aktibo daude munduan, eta lekualdatzeak eragiten dituzte. Hala ere, paradoxikoki, asiloa, aterpea eta babesa lortzeko mugak irekitzeko desberdintasunak larriak dira. Errusiak Ukraina inbaditu ondorengo asilo-politiken oraintsuko kudeaketak islatu duen moduan, elkartasuna eta justizia soziala posible dira, baina ez giza eskubide unibertsalen ikuspuntutik. Hori ondorioztatzen dugu kulturalki hurbil ditugun gatazka armatuek mugak malgutzen dituztelako, baina beste batzuk, tamalez, urrun geratzen zaizkigu oraindik, eta muga horietan bazterkeria, indarkeria eta heriotza gertatzen dira.

Egoera horrek zenbait galdera deseroso egitera bultzatu behar gaitu. Zein da gure jarrera Europan urrunago gertatzen diren beste gatazka batzuekiko? Berdin abegitzen ditugu indarkeriatik ihes egiten duten beste leku batzuetako pertsona guztiak? Eta arreta berdina eskaintzen diegu? Azken finean, pertsona batzuen bizitzek gehiago balio al dute beste batzuenak baino gure kontinente zaharrarentzat?

Jazarpenetik eta indarkeriatik ihes egiten duten pertsonak berdintasun egoeran babesten dituzten asilo-politikak behar ditugu. Ongizate kolektiboa defendatzen duten eta pertsona guztien giza eskubideak bermatzeko prestatuta dauden politika publikoak aldarrikatzen ditugu. Beste alde batera ez begiratzea eskatzen dugu, bakearen alde mobilizatzen garen bitartean, Euskadin borroken lehen lerroetan dauden armak ekoizten ditugu-eta. Gainera, bakearen kultura sustatzea ezinbestekoa dela uste dugu, pertsonak eta herriak elkarrekin modu baketsuan bizi daitezen. Azkenik, gure aburuz, garapenerako lankidetza-politika irtenbidearen parte da gizarte justuagoak eta bidezkoagoak eraikitzeko.

Bizi garen sisteman, kapitalaren metaketa eta erabaki indibidualak elkartasunaren, enpatiaren eta bizitzaren gainetik daude. Jakitun gara sistema kapitalista heteropatriarkal horren ardura direla, besteak beste, desberdinkerien egiturazko kausak, pobrezia, ingurumenaren degradazioa eta behartutako migrazioak. Hain zuzen ere, urtero, milioika pertsonak ihes egin behar izaten dute beren herrialdeetatik jazarpena jasaten dutelako hainbat arrazoirengatik: arraza, erlijioa, nazionalitatea, iritzi politikoak, hondamendi ekologikoak, talde sozial jakin batekoak izatea edo beren orientazio afektibo-sexuala. Bai eta beren herrialdeetan gertatzen diren gatazka armatuak ere.

Donostiako Zero Pobrezia Plataforma hiriko 16 erakunde eta gizarte mugimenduk osatzen dute, eta badakigu desparekotasun horien kausak askotarikoak direla, faktore askok eragiten dituztela, eta erabaki politiko eta ekonomikoen ondorio direla. Baita oinarrian dituzten agendak giza eskubideen defentsatik eta justizia sozialaren aldeko migrazio politiketatik oso urrun daudela ere. Hori dela eta, uste dugu pobrezia eta desberdintasunak, haien edozein adierazpenetan, ekidin daitezkela. Borondate politikoarekin irauli dezakegu egungo eredu ekonomiko eta politiko mundiala, desberdinkerien sorreraren eta bizi garen ekonomia-, osasun- eta migrazio-krisialdien arduraduna da-eta.

Erakundeek erantzun ausartak, premiazkoak, solidarioak eta bidezkoak eman behar dituzte egungo egoera eta horren ondoriozko krisi ugariak arintzeko. Premiazkoa da bizitza erdigunean, ingurumenarekiko errespetuan, genero-ekitatean eta, azken batean, pertsona guztientzako bizitza duinean jarriko duten bizi-eredu berrietarantz aurrera egitea.

Herritarrek ere horretan lagun dezakete salaketaren, mobilizazioaren, gizartearen parte-hartzearen, edo egunerokotasunaren bidez. Hori dela eta, Zu bai, zu ez: asilo-eskubide pertsona guztientzat lelopean, herritarrak gonbidatzen ditugu urriaren 17a Pobreziaren eta Bazterkeriaren aurkako Nazioarteko Egunaren kariaz antolatu ditugun ekimenetara, zehazki, igande honetan (hilak 23an) prestatu dugun aldarrikapen-bizi martxara. 12:00etan abiatuko da Haizearen Orrazitik Donostiako Boulevarderaino.

 

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Irakurleen gutunak
Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


Eguneraketa berriak daude