Dolomitetako glaziarraren urtzea, larrialdi klimatikoaren beste adierazle bat
Italiar Alpeetan, Punta Rocca tontorrera igotzeko bidean gertatu da elur-jausia. Marmoladako glaziarraren zatia apurtu eta hainbat mendizale harrapatu ditu igandean. Zortzi lagun hil dira gutxienez –hamar eta hamabost artean desagertuta daude–, eta beste bederatzi zauritu. Erreskate taldeak biktima gehiagoren bila dabiltzanean, adituek azaldu dute ziur asko tenperatura altuengatik jausi direla elur, izotz eta harri pusketak.
Azken egunotan, 3.300 metrotik goragoko mendietan ere 10 graduko tenperaturak hartu dira. CNR ikerketa zerbitzuko kide Renato Colucci zientzialariaren hitzetan, ziurrenik muturreko beroagatik izotz kopuru handia urtu eta ur hori pilatuko zen glaziarraren oinean, hura apurtu eta jautsiaraziz. Hain justu, ezbeharrak berotze globalaren gain jarri du berriro arreta. IPCC aditu-taldearen arabera, izotz eta elurraren urtzea da berotze globalak eragindako mehatxu nagusietakoa, zeinak "aztoratuko" dituen ekosistemak, eta hainbat azpiegitura mehatxatu. Adibide gisa, Laponiako sami herriaren bizimoduan eragina du jada fenomenoak, baita Kanada eta Errusiako zonalde batzuetan ere, permafrost geruzaren urtzeagatik.
Marmolada, 25-30 urtean desagertuta
Reinhold Messner-ek, zortzimilako guztiak igo zituen lehenbiziko mendizaleak, ildo beretik jo du. "Izotza geroz eta finagoa da, eta erortzen denean, etxe-orratzen tamainako zatiak jausten dira. Betidanik gertatu dira elur jausiak, baina 1960ko hamarkadan arriskua askoz ere txikiagoa zen. Zoritxarrez, mendiak ere sufritzen du hiri handietako kutsadura".
Marmolada da Dolomitetako glaziarrik handiena. 25-30 urtean desgertu litekeela ohartarazi du CNR erakundeak, baita arinago ere tenperaturek gorantz egiten jarraitzen badute. Alpeetan, Seracco Whymper, Gran Croux eta bereziki Mont Blanc mendiko Planpincieux glaziarren egoeraz ere ohartarazi dute adituek.
Venetoko salbamendu taldeak zabaldutako bideoa:
3LUG #Marmolada Video di @cnsas_official La colata di neve, ghiaccio e roccia ha coinvolto anche il percorso della via normale, mentre vi si trovavano diverse cordate. Sul posto gli elicotteri di Pieve di Cadore, Cortina, Trento, PC Veneto. E' in corso la "bonifica" della zona pic.twitter.com/DkKJwEl6Wa
— SUEM Veneto (@SUEM_Veneto) July 3, 2022
Desagertuak bizirik ateratzeko itxaropen urria
Salbamendu taldeek adierazi dute desagertutako hamar-hamabost mendizaleak bizirik ateratzeko aukerak izugarri urriak direla. Zortzi hildako baieztatu dituzte oraingoz: hiru italiar, txekiar bat eta oraindik identifikatu ez dituzten beste lau. Autoritateek jakinarazi dutenez, mendiaren magaleko aparkalekuetan dauden hamasei autoren jabeak ez dira oraindik agertu.
Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]
Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]
Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]
Copernikusek eta Munduko Meteorologia Erakundeak urte hasierako ikerketak berretsi dituzte: Europak bero errekorra hautsi du. Gutxienez 413.000 kaltetu eta 335 hildako izan ziren iaz ekaitz eta uholdeengatik, Europan.
Egungo Venezia 118 uhartez osaturiko artxipelago baten gainean eraikita dago. Uharte horiek 455 zubik elkar lotzen dituzte. Lura baino lokatza du oinarri hiriak. Inguruetako milioika zuhaitz mozteari ekin zioten IX. mendetik aurrera, piloteak eraiki eta hiria zimendatzeko... [+]
Munduan gutien aipaturiko krisi humanitarioa da Angola hego-mendebaldean 2019az geroztik irauten duena. Klima aldaketak indarturiko lehorte luze baten ondorioz milioika pertsona janari eskasean edo desegokitasunean bizi dira eta ura bilatzeko ahalegin handiak egin beharrean... [+]
Lurrak guri zuhaitzak eman, eta guk lurrari egurra. Egungo bizimoldea bideraezina dela ikusita, Suitzako Alderdi Berdearen gazte adarrak galdeketara deitu ditu herritarrak, “garapen” ekonomikoa planetaren mugen gainetik jarri ala ez erabakitzeko. Izan ere, mundu... [+]
Eskola inguruko natur guneak aztertu dituzte Hernaniko Lehen Hezkuntzako bost ikastetxeetako ikasleek. Helburua, bikoitza: klima larrialdiari aurre egiteko eremu horiek identifikatu eta kontserbatzea batetik, eta hezkuntzarako erabiltzea, bestetik. Eskola bakoitzak natur eremu... [+]
Agintari gutxik aitortzen dute publikoki, disimulurik eta konplexurik gabe, multinazional kutsatzaileen alde daudela. Nahiago izaten dute enpresa horien aurpegi berdea babestu, “planetaren alde” lan egiten ari direla harro azpimarratu, eta kutsadura eta marroiz... [+]