Raymond Lévesque hil da, Quebeceko kantari aparta
92 urterekin hil da Raymond Lévesque Quebeceko kantari mitikoa, COVID-19aren atzaparretan. Poeta, narratzaile eta antzergile oparoa izan da, baina batik bat kantagile eta kantari bezala izan da txit estimatua bere sorterrian. Quebeceko kultura eta naziotasunaren defendatzaile aritu da bere artegintzan.
Montrealen (Quebec) sortu zen 1928an eta Montrealen hil da 92 urterekin Raymond Lévesque, bidean utzi dituelarik bostehun kanta, bost antzerki, 50 umorezko pieza, zazpi poema liburu eta beste hainbat argitalpen. Guztien artean popularitate handiena kantek eman zioten hasieratik Lévesqueri, eta batik bat oraindik quebectar askok buruz dakiten Quand les hommes vivront d'amour (Jendeak maitasunez biziko direnean), diotenez 1956an Algerian frantsesek zeramaten gerrak piztu zizkion sentimenduek eraginda sortu zuena:
Quebectarren maiteen duten kantatzat aipatu izan den abesti bikain horren bertsioak egin dituzte pare bat dozena baino gehiago artistak eta Euskal Herrian zenbait euskaldunek ezagutu dugu Joseba Tapiak egindako Quebec diskotik, Koldo Izagirre eta Itxaro Bordaren itzulpenekin eta Pascal Gaigneren moldakuntzekin. Maitasuna helduko da darama titulutzat aipatu Quand les hommes vivront d'amour kantak, edozein gerratan gudari aritzea egokitu zaionak bezala har lezakena beretzat edonolako militantzian gogoz saiatu denak:
Gaztetan musika ikasketak eginda irratian eta Montrealeko kabaretetan kantari jardun ondoren, 1954tik 1959ra bitartean Parisen ibili zen; garai horretakoa da aipatu kanta. Berriro Quebecera itzulita, segitu zuen telebistako programak egiten eta kantak sortzen, gehienetan beste kantariek abestu zitzaten. 1980an entzumena galdurik, kantatzeari utzi zion baina literatura egiten jarraitu zuen urte luzez.
1960eko hamarkadan berotu zelarik Quebecen burujabetzaren aldeko mugimendu berria, Lévesquek sutsu hartu zuen parte bertan, independentzia aldarrikatuz. Garai hartan mugimendu armatu bat ere izan zen, Quebeceko Askapenerako Frontea (Front de Liberation du Quebec, FLQ) eta hain zuzen talde hartako kide presondegiratu baten istorioa kontatuz egin zuen "Bozo les culottes" abestia, euskaraz Tapiak "Bozo galtzaundi" eman zuena:
2005ean Kanadako Gobernadore Nagusiak (Commonweath komunitateko kide izanik, subirano nagusitzat aitortzen duten Ingalaterrako erreginaren ordezkaria denak) sari nagusia eman nahi izan zion, baina uko egin zion Lévesquek, beti Quebecen independentzia aldarrikatu duela erantzunda.
Bere sorterria burujabe ikusi gabe hil da Raymond Lévesque eta, ziur, zahar gehienak bezala gaztetako garai berreskuratu ezin haien oroiminez, "Paulin" kanta bikain honekin egin zuen bezala:
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.
Zuzeneko musika gustatuz gero, ziur azken hamarkadan Eider Iturriagak egindako argazkiren bat ikusi duzula. Bere bi grinak uztartu ditu bermeotarrak: musika eta argazkilaritza. Eszenatoki batean hain azkar pasatzen den une hori harrapatzeko abilezia du, ikuslearen begietan... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.
---------------------------
Oraingo... [+]
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]
Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa.
Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak
Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.
Data: abuztuaren 8a.
-------------------------
Biarritz Piano Festival... [+]
Zer: Euskadiko Orkestra
Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza
Zuzendaria: Gorka Miranda
Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]
Goizegi Hiltzeko
Ødei
Autoekoizpena, 2025
53 min.
Ulertzen nauten herrian ez da musika hau entzuten. Rap musikak akaso urte okerragoak izan ditu Euskal Herrian, baina oraindik ez da beste batzuen altuerara heldua. Denentzat ditu koplak Odei Barroso... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]
Zer: Orquestra de la Comunitat Valenciana
Zuzendaria: Mark Elder
Bakarlaria: Nelson Goerner (pianoa)
Egitaraua: Txaikovsky eta Xostakovitxen lanak
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren 3a.
-------------------------
Orquestra de la Comunitat Valenciana... [+]
Zer: “Requiem (s)”. Ballet Preljocaj.
Koreografia: Angelin Preljocaj.
Eszenografia: Adrien Chalgard.
Argiztapena: Éric Soyer.
Jantziak: Eleonora Peronetti.
Bideoak: Nicolas Clauss.
Lekua: Kursaal Auditorioa, Donostia.
Data: abuztuaren... [+]
Zatitxu 7
Zikin
Mendeku diskak, 2025
-------------------------------------------------------------
Aurten ere, udarekin batera dator Zikinen lan berria, esanez bezala: berdin zait oporrek hartzen bazaituzte Elantxoben, Belaguan edo Copacabanan. Eguraldi onak ez du egoera... [+]