Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa
Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako arazorik 200 metro dituzten eoliko erraldoiak euren herritik kanpo jartzeko, paisaia naturalak birrinduz. Petrolio gehien saltzen duten herrietako bat izanik, beste batzuek baino oztopo gutxiago ere badute horretarako. Norvegiako “ongizateak” badu, beraz, alde iluna, oso iluna.
Estatu eskandinaviar horren jokaera hizpide genuelarik, ezustean, Zedarriak izeneko enpresarien aholkularitza taldeak sekulakoa bota zuen lau haizetara, batere lotsarik gabe: “Defentsa-industria aukera paregabea izan daiteke euskal enpresentzat”.
Ahoa bete hortz geratu ginen. Berehala pasatu ginen, ordea, harriduratik sumindura. Zer nolako maila etikoa dute enpresari horiek, mundu zabalera hedatu den gerra egoeraz baliatzea proposatzeko? Eta are okerragoa: zertan ari ziren ekitaldi horretan euskal erakundeen ordezkariak, enpresaburu horien ekitaldiari babesa ematen?
Higuingarria da “interesgarritzat” jotzea Europako aurrekontu militarraren eta militarismoaren gorakadari eta gerrari berari probetxua ateratzeko aukera. Ez al dugu ezer ikasi Ukrainako hiru urteko gerratik? Ez al du euskal gizarteak ardurarik, hainbeste sufrimendu pairatu ondoren, bake politikan aitzindari izateko?
Higuingarria da euskal enpresentzat "interesgarritzat" jotzea Europako aurrekontu militarraren eta militarismoaren gorakadari eta gerrari berari probetxua ateratzeko aukera
Distentsioa eta elkarrizketa sustatu ordez, soldaduen, armen, munizioen eta abarren kopurua handitzea erabaki zen; horren ondorioz, gatazkak bere horretan jarraitzen du, eta areagotu egin dira hildakoak eta suntsiketa. Eta horrek, era berean, inpaktu negatiboak izan ditu ekonomian, eta bizimodua garestitzea eta jendartea pobretzea eragin du. Horrez gain, Afrika suntsitzen duten liskarrek eta Gazako genozidioak ere argi erakusten digute zein mugetaraino irits daitekeen gerra-ekoizpenaren erabilera. Inertzia hori elikatzen jarraitu nahi dugu?
Guk bestelako eztabaida bati ekitea proposatzen dugu, herritar gehienek nahi duten aldaketaren norabidean doala uste baitugu: nola egin eraldaketa ekosoziala, eta, aztergai dugun gaiarekin lotuta, nola jarri martxan prozesuak, gaur egungo industria militarra erabilgarritasun sozialeko ekoizpen bihurtzeko. Zehatzago esateko, xedetzat hartzea Euskal Herria armarik ekoizten ez duen herrialdea bilakatzea, suntsiketekin eta sarraskiekin kolaboratzen ez duen herrialdea, alegia.
Horregatik, euskal herritarrei ohartarazten diegu ez ditzatela ontzat jo “defentsa” eta “seguritate” militarizatuari buruzko diskurtsoak eta praktikak, mundua suntsitzen ari diren injustiziekin ez dezagun kolaboratu. Aitzitik, gizarteko desparekotasunak konponbidean jartzeko irtenbide berritzaileak sustatzera deitzen ditugu.
Zedarriak-en txostenak dioenez, “defentsan eta segurtasunean inbertsiorik ez egiteak eta migrazio nahiz asilo politiketan ditugun zatiketek zaurgarri bihurtzen gaituzte, gero eta eszenatoki geopolitiko konplexuagoan”. Baieztapen horren abiapuntua bera ukatzen dugu. Gure ustez, politika militaristek, gastu militarra handitzeak eta armen ekoizpenak laguntzen dute, hain zuzen, eskubideak urratzen eta haietan atzera egiten. Beldurraren logika horretatik atera behar dugu, eta justizia sozial handiagoa ekarriko duten irtenbideetan aurrera egin.
Baliabideen inbertsioak eta berrikuntzak erabiliz ez dadila enpresa bakar bat ere militarismoaren eskaladaz baliatu. Justu alderantzizkoa proposatzen dugu: inbertsio eta berrikuntzok balia daitezela interes zibileko ekoizpen bihurtzeko xahuketarako eta gerrarako euskal ekoizpe izendatzen dugun gaur egungo industria. Ziur gaude prozesu horrek bideratuko gaituela, beste batzuekin batera, munduak behar duen eraldaketa ekosozialerantz.
Ana Gorostidi eta Xabier Sarasua, Bake Ekintza Antimilitarista taldeko kideak
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]
Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.
Era berean,... [+]
Euskal Herriko Mugimendu Feministak aurtengo Martxoak 8ko mobilizazioak "faxismoaren, erreakzionarismoaren eta zapalkuntzaren aurkako aliantzak" ehuntzean ardaztu ditu.
Kepa Kortak Naiz-en idatzitako “Musikariaren jakituria” artikuluan faxismoa definitzeko... [+]
Harea-erloju baten bidez irudikatu ohi da denboraren joana. Ospatu berri dugu Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoak 49 urte bete dituela iragan den otsailaren 27an. Urte hauetan guztietan, harearen pisuak ez du oraino estali Saharako populuaren askatasun-nahia eta... [+]
Datorren udaberrian, Stop AHT Zundaketak ekimenak bi urte beteko ditu. 2023ko maiatzean, ADIFek Itza, Sakana eta Goierriko udalei jakinarazi zien zundaketa geoteknikoak eta beste jarduketa batzuk egingo zituela AHTaren Nafarroako korridorea Euskal Y-arekin lotzeko alternatibak... [+]
UEMAk Telegram bidez banatzen duen “Euskararen Hemeroteka” kanalean honoko titularrak irakurri ditut bata bestearen atzetik: “Gipuzkoak euskararen aldeko bide-urratzaile izateko ardura hartu du”, eta jarraian “Udaltzainen hizkuntza eskakizunen... [+]
Iazko udan ere Alacant aldera hurbildu ginen eguraldi hobea aurkitu nahian eta, urtero bezala, egun batez, Benidorm erraldoian sartu ginen hango giroan murgildu, zerbait hartu eta seme-alabekin izozki edo gofre bat dastatzeko asmoz.
Hiri bitxia da, denetarik aurki dezakezu... [+]
Ongi etorria eman digu Unai Mendizabalek A eredutik D eredura aldaketa egitea erabaki dugulako Judimendi auzo eskolan. Bidea malkartsua izango dela ere ohartarazi digu Armentia Ikastolako guraso eta Arabako Ikastoletako lehendakariak. Gure esker ona adierazi nahi diogu eman... [+]
Ez dira gutxi azken boladan euskara bere onenean ez dagoela eta bere transmisioa bermatuta ez dagoela ohartarazten ari diren ahotsak. Bestetik, inork ez du ukatzen hezkuntzak ezinbesteko betebeharra duenik euskara eta euskal kulturaren biziraupenerako. Erronka estrategikoa... [+]
Azken asteetan zenbait unibertsitatetako ate irekien jardunaldietara joateko aukera izan dut. Semea aztertzen ari da zer ikasiko duen datozen urteotan eta, erabakia hartu aurretik, komeni da aukera guztiak begiratzea. Unibertsitate bakoitzak badu bere misioa, bere izaera, bere... [+]
Bost urte igaro dira pandemiaren hasieratik. Pandemia horrek ekarri zuen denok zaintza eredua ezagutzea, inondik inora ere behar bezala ez zebilena. Egoitzetako kutsatzeen eta hildakoen datuak, batez ere pribatuetan, zifra hutsak baino askoz gehiago izan ziren.
2020ko... [+]
Duela aste batzuk, gurean egon ziren El Salvadorko eta Kanarietako emakumeen eskubideen aldeko hainbat aktibista. Sexu- eta ugalketa-eskubideez eta eskubide horiek urratzeak emakumeengan dituen ondorioez aritu gara; hala nola El Salvadorren berezko abortuak izanda homizidio... [+]
Tasa edo zerga turistikoaren eztabaida urtetan luzatzen ari da, erakunde publikoetan ordezkaritza duten indar politikoen artean zabala den arren ezarri beharraren gaineko adostasuna. Eztabaidetako bat da zerga hori zein erakundek kobratuko duen: zenbait udalek (tartean... [+]
Ba al dakizue frantses batzuk harritu egiten direla mugaren alde honetan ere euskaldunak bagaudela jakitean? Ba bai, harrigarria bada ere, behin, Donostian, frantses batzuei entzun nien sinetsi ezinik beren buruari galdetzen: “Saint-Sébastien est au Pays... [+]