Herritarren kexuaren gainetik pasaz, aitzina doa Gatika-Cubnezais itsas azpiko kable elektrikoaren eraikuntza
Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile amerikar-kanadarra.
2027rako bukatu nahi dute Gatika (Bizkaia) eta Cubnezais (Gironda, Frantzia) lotuko lituzkeen kable elektrikoen eraikuntza. REE Red Electrica Españolak eta RTE Reseau de Transport d’Electricite dira bultzatzaileak, eta behin bukatu eta kableak Iberiar penintsulako eta Frantziako Estatuko sare elektrikoetara konektatzea dute xede. Tentsio handiko makroproiektua litzateke: 400.000 voltioko 400 kilometro, 2.000 megawatt garraiatzeko –konparaketa gisa, "bi erreaktore nuklearren heina", egitasmoaren kontra borrokan dabilen THT Ez taldeko Sophieren hitzetan–. Itsasoko ekosistemarentzako kaltegarria izanik, egitasmoa geldiarazteko borrokan dabiltza hainbat kolektibo, besteak beste, Gatika inguruan antolaturiko Interkonexio Elektrikorik Ez eta Lapurditik hurbil den Landetako THT Ez taldea.
Arrazoia eman zien Baionako auzitegiak iazko abuztuaren 14an, lau hilabetez zundaketa obrak gelditzeko epaia emanda, eta hori, itsasoko bioaniztasuna errespetatzeko neurriak bideratu bitartean. Lau baldintza jarri zizkion epaileak RTE enpresari: dezibelio indartsuak igortzen dituen ontziaren inguruan, 750 metrotara, ugaztunik ez egotea; eta egonez gero, hogei minutuko geldialdi bat bideratzea; animaliak ez hurbiltzeko asmoz, soinu emisioak pixkanaka emendatu beharra; eta laugarrenik, etengabeko zaintza baten bideratzea, akustikoa zein bisuala. "Bost egunez eten zituzten obrak, eta gero berriz hasi. Horrela dabiltza, beraiena buruan, ingurua mespretxatzen eta ahal bezain laster aurreratzen", oroitzen du Sophiek. Aurtengo urtarrilaren 28an epaia berretsi egin zuen Paueko Dei Auzitegiak: "Gutxiesgarriak ez diren mehatxuak pairatzen dabiltza obrak diren uretako animalia populazioak".
Bizkaiko golkoa zeharkatzen duen Capbretongo itsaspeko arroilak arazo teknikoak eraginda, kableak lurretik bideratzen dabiltza Capbreton eta Seignosse hirien artean, ondotik berriz itsasoratzeko. Pasabide hori ez du onartzen THT Ez taldeak, besteak beste, zuhaitzen gehiegizko mozketa eragiten dielako.
Ekozidioaz hitzaldia
Makropoiektuaren kontrako mugimenduan ekimen berri bat gehitu du Landetako taldeak: "Nola justifikatu ekozidio bat trantsizio energetikoaren izenean?" galderaren inguruan hausnartuko dute hainbat ekologistek, apirilaren 27an Seignosse (Landak) hirian. Iaz Groelandian 149 egunez preso atxikitako Paul Watson baleen aldeko ekintzaileak hartuko du hitza, baita Sea Shepherd-eko Lamya Essemlali ekologistak eta GNSA Zuhaitzen Babeserako Frantziako Taldeko Thomas Brailek ere. Datorren astetik aitzina jarriko dute hitzaldiaren euskarazko itzulpena www.stoptht40.org webgunean.
Gatika-Cubnezais makroproiektuak kable eraikuntza gehiago ekarri ditzakeela diote aurkariek. Hain zuzen, trantsizio energetikoaren izenean, Europa mailako interkonexio elektrikoak bultzatzeko erabaki politikoa harturik du Europar Batasunak. Helburu hau ezarri die estatu kideei Bruselak: 2030ean, gutxienez elektrizitate-ekoizpenaren %15 inportatzeko aukera bermatzen dieten interkonexioa izatea. Demagun, X-Links makroproiektua ere hor da, Ingalaterra eta Maroko lotuko lituzkeen 4.000 kilometroko kablea. Egitasmo horri buruzko ikerketei fidatuz gero, Capbreton inguruetatik ere pasako litzake. Hori horrela, herritarren kezken bozeramaile, Gatika eta Cubnezais arteko makroproiektuari buruzko moratoria galdetu zuen Lionel Causse Landetako diputatu macronistak urte hastapenean.
Elkartasunez bertaratuko dira hitzaldira Gatikako aktibista batzuk, eta aitzinetik, sostengua adierazteko mezua zabaldu dute ere:
Auzo elkarteak, herri mugimenduak eta ekologistak batu ziren asteazkeneko kontzentrazioan. Lantegien jardueraren amaiera itxaroten ari dira duela hamar urte.
1984an, Lemoizko zentral nuklearrak bere ateak betirako itxi zituen, konpondu gabeko urteetako gatazka eta zauriak atzean utzita; zentralaren azpiegitura ia berdin mantendu da, eta gertatutakoa, isilpean iraun du. Orain, tokikoek hainbat proiektu proposatu dituzte Basorda kalako... [+]
Nahiz eta jakina izan inkestak ez direla errealitatearen isla zehatza, interesgarria da bistadizo bat ematea, beti eskaintzen baitigute gai zehatzekiko tenperatura sozialaren arrastoren bat. Are garrantzitsuagoak dira, gai zehatzetan sartuegiak edo katramilatuak egoteagatik,... [+]
Jando Iriart Larraineko auzapeza eta Jone Alastuei Uztarrozekoa, Buruz-Buru emankizunean juntatu ditugu, Pirinioetako herrien egoeraz solastatzera. Auzo herriak dira Larraine (Zuberoa) eta Uztarroze (Nafarroa), eta Larraineko bortuaren bi aldeetan kokatzen dira. Ekonomia,... [+]
Noizbehinka aipatu ohi da zientzia, edo hobe esanda akademia, gizartetik urrunegi dagoela. Gauzak honela, aditu eta arituen arteko distantzia ahalik eta txikien izatea da jasangarritasunaren zientziaren zioetako bat. Jasangarritasunaren arloan aritzen garen zientzialariok... [+]
Eskatutako kafea zerbitzatu zain nago tabernan, telebistan baleen inguruko dokumentala: “Arrak borrokan ari dira emea nork estaliko, borroka gordina eta arriskutsua, irabazle bakarra izango duena”. Soinu banda epikoak indartzen du ustezko gudaren intentsitatea... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Lurraren historian espezie askok komunikazio konplexuak garatu dituzte, baina gutxik dute erleen dantzaren pareko kode sofistikatua. Erle langileek elikagai-iturrien kokapena adierazteko erabiltzen duten dantza ez da soilik naturaren mirari bat, baita zientziaren begietatik... [+]
Askorentzat uda soinuaren egilea da hegazti hori eta, seguruenik, hau dela eta mila izen ditu Euskal Herrian. Hauetako batzuek bere ‘txrriiii-txrrriiii-txrriii’ kantu deigarriari egiten diote erreferentzia: txirritxori, zirringilo, irrigo edo kirrilo, adibidez. Beste... [+]
Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]