Herritarren kexuaren gainetik pasaz, aitzina doa Gatika-Cubnezais itsas azpiko kable elektrikoaren eraikuntza
Obrak "abiadura handian" doazela deitoratzen dute makroproiektuaren kontrako kolektiboek. Landetako THT Ez taldeak hitzaldia antolatu du apirilaren 27rako, ozeanoei buruzko nazioarteko hainbat aditurekin, tartean, Paul Watson baleen aldeko ekintzaile amerikar-kanadarra.
2027rako bukatu nahi dute Gatika (Bizkaia) eta Cubnezais (Gironda, Frantzia) lotuko lituzkeen kable elektrikoen eraikuntza. REE Red Electrica Españolak eta RTE Reseau de Transport d’Electricite dira bultzatzaileak, eta behin bukatu eta kableak Iberiar penintsulako eta Frantziako Estatuko sare elektrikoetara konektatzea dute xede. Tentsio handiko makroproiektua litzateke: 400.000 voltioko 400 kilometro, 2.000 megawatt garraiatzeko –konparaketa gisa, "bi erreaktore nuklearren heina", egitasmoaren kontra borrokan dabilen THT Ez taldeko Sophieren hitzetan–. Itsasoko ekosistemarentzako kaltegarria izanik, egitasmoa geldiarazteko borrokan dabiltza hainbat kolektibo, besteak beste, Gatika inguruan antolaturiko Interkonexio Elektrikorik Ez eta Lapurditik hurbil den Landetako THT Ez taldea.
Arrazoia eman zien Baionako auzitegiak iazko abuztuaren 14an, lau hilabetez zundaketa obrak gelditzeko epaia emanda, eta hori, itsasoko bioaniztasuna errespetatzeko neurriak bideratu bitartean. Lau baldintza jarri zizkion epaileak RTE enpresari: dezibelio indartsuak igortzen dituen ontziaren inguruan, 750 metrotara, ugaztunik ez egotea; eta egonez gero, hogei minutuko geldialdi bat bideratzea; animaliak ez hurbiltzeko asmoz, soinu emisioak pixkanaka emendatu beharra; eta laugarrenik, etengabeko zaintza baten bideratzea, akustikoa zein bisuala. "Bost egunez eten zituzten obrak, eta gero berriz hasi. Horrela dabiltza, beraiena buruan, ingurua mespretxatzen eta ahal bezain laster aurreratzen", oroitzen du Sophiek. Aurtengo urtarrilaren 28an epaia berretsi egin zuen Paueko Dei Auzitegiak: "Gutxiesgarriak ez diren mehatxuak pairatzen dabiltza obrak diren uretako animalia populazioak".
Bizkaiko golkoa zeharkatzen duen Capbretongo itsaspeko arroilak arazo teknikoak eraginda, kableak lurretik bideratzen dabiltza Capbreton eta Seignosse hirien artean, ondotik berriz itsasoratzeko. Pasabide hori ez du onartzen THT Ez taldeak, besteak beste, zuhaitzen gehiegizko mozketa eragiten dielako.
Ekozidioaz hitzaldia
Makropoiektuaren kontrako mugimenduan ekimen berri bat gehitu du Landetako taldeak: "Nola justifikatu ekozidio bat trantsizio energetikoaren izenean?" galderaren inguruan hausnartuko dute hainbat ekologistek, apirilaren 27an Seignosse (Landak) hirian. Iaz Groelandian 149 egunez preso atxikitako Paul Watson baleen aldeko ekintzaileak hartuko du hitza, baita Sea Shepherd-eko Lamya Essemlali ekologistak eta GNSA Zuhaitzen Babeserako Frantziako Taldeko Thomas Brailek ere. Datorren astetik aitzina jarriko dute hitzaldiaren euskarazko itzulpena www.stoptht40.org webgunean.
Gatika-Cubnezais makroproiektuak kable eraikuntza gehiago ekarri ditzakeela diote aurkariek. Hain zuzen, trantsizio energetikoaren izenean, Europa mailako interkonexio elektrikoak bultzatzeko erabaki politikoa harturik du Europar Batasunak. Helburu hau ezarri die estatu kideei Bruselak: 2030ean, gutxienez elektrizitate-ekoizpenaren %15 inportatzeko aukera bermatzen dieten interkonexioa izatea. Demagun, X-Links makroproiektua ere hor da, Ingalaterra eta Maroko lotuko lituzkeen 4.000 kilometroko kablea. Egitasmo horri buruzko ikerketei fidatuz gero, Capbreton inguruetatik ere pasako litzake. Hori horrela, herritarren kezken bozeramaile, Gatika eta Cubnezais arteko makroproiektuari buruzko moratoria galdetu zuen Lionel Causse Landetako diputatu macronistak urte hastapenean.
Elkartasunez bertaratuko dira hitzaldira Gatikako aktibista batzuk, eta aitzinetik, sostengua adierazteko mezua zabaldu dute ere:
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]
7/2025 Errege Lege-Dekretua ekainaren 24an onartu zuen Espainiako Ministroen Kontseiluak baina atzera bota du Diputatuen Kongresuak, uztailaren 22an.
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]