Gabonetan sortzen den kutsaduraren %57 oparien ondorioz da
Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO2 isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren ondorioz, eta aldiz liburuek kutsatzen dute gutxien. Gero eta gehiago dira, arrazoi ekologikoengatik zein sortzen duen estresagatik, opariak ez egiteko erabakia hartu duten herritarrak.
Eguberrietako ospakizunak ate joka dira, haurrek eta heldu askok opor egun batzuk izango dituzte, baina egun intentsu horiek energetikoki ere “intentsiboak” dira, eta hala erakusten du Frantziako Trantsizio Ekologikoko Agentziak (Ademe) egin duen ikerketa batek.
Opariak dira kutsadura gehien sortzen dutenak. Zehazki, isuritako karbono dioxido guztiaren %57 hortik datozela dio agentzia horrek, 3,6 milioi tona CO2
Ademek 2022ko ikerketa bat eguneratu du 1.254 herritarren artean galdetuta, eta emaitzak adierazgarriak dira. Frantziako Estatuan herritarrek 6,3 milioi tona CO2 isuriko dituzte Eguberriekin zerikusia duten ekintzen bidez, hala nola otorduak, bidaiak, festak eta opariak.
Opariak dira kutsadura gehien sortzen dutenak. Zehazki, isuritako karbono dioxido guztiaren %57 hortik datorrela dio agentzia horrek, 3,6 milioi tona CO2. Ondoren, bidaiatzeak sortzen du kutsadura gehien, %25, eta elikagaiek gero, %15. Hortik oso urrun daude dekoraziorako argi eta apaingarriak (%2), eta zaborra (%1).
Baina opari guztiek ez dute berdin kutsatzen, hor ere alde handiak daude. Produktu digitalak eta bitxiak dira karbono aztarna handiena uzten dutenak. Izan ere, opari guztien %4 baizik ordezkatzen ez duten arren, bien artean negutegi efektuko isurien %30 sortzen dute. Horrekin batera, gehien kutsatzen duen beste opari bat arropa da (%30), kopuru handitan eta erruz salerosten delako egunotan.
Metalak eta lur arraroak oparietan
Clarisse Albertinik Reporterre aldizkariko artikulu batean azaldu duenez, aparatu elektroniko eta digitalek hainbeste CO2 isurtzearen arrazoia da, bere barruan dauden bateriak, zirkuituak eta plakak egiteko, metalak, mineralak eta lur arraroak behar direla, eta horretarako materiala erauzi eta prozesatu egin behar direla.
Aparatu elektroniko eta digitalek hainbeste CO2 isurtzearen arrazoia da, bere barruan dauden bateriak, zirkuituak eta plakak egiteko, metalak, mineralak eta lur arraroak behar direla, eta horretarako materiala erauzi eta prozesatu egin behar direla
Gauza bera gertatzen da bitxiekin: “Bere fabrikazioa batez ere urrean eta beste metal preziatuetan oinarritzen da, eta horiek erauzteak energian oso intentsiboak diren meatzaritza prozesuak eskatzen ditu, askotan kontrolik gabeko ingurumen baldintzetan eginak”, dio Reporterre-k.
Aldiz, gutxien kutsatzen duten produktuen artean liburuak daude, %2 soilik, nahiz eta beraiekin ere 75.000 tona CO2 isurtzen den.
Estresa eta hutsaltasuna
Reporterre-k oparien inguruko hausnarketa harago eraman du ordea. Albertiniren esanetan, oparien erosketak “zama mental” handia sortzen du eta pertsonen larritasun iturri bilakatu daiteke.
OpinionWay-k egindako inkesta batean oinarritzen da hori esateko: galderei erantzun zieten %59k presioa sentitzen zuen opari “ideala” erosteko, %54 berriz, larri zebilen diru aurrekontuagatik, eta %38 denbora faltagatik. Kazetariak dioenez, gainera, joera hori gorantz doa azken hamar urteetan.
Opariek duten izaeragatik sarritan zakarretan amaitzen dute. Ademeren inkestaren arabera herritarren %27ak aitortu du sekula erabiliko ez duen opari bat jaso duela
Bestetik, opariek duten izaeragatik sarritan zakarretan amaitzen dute. Ademeren ikerketaren arabera herritarren %27ak aitortu du sekula erabiliko ez duen opari bat jaso duela, eta hori, gutxienez hamabi milioi opari dira Frantziako Estatuan. Are okerrago, inkesta horren arabera, milioi bat oparik zuzenean zaborretan amaitzen dute erabiliak izan aurretik.
Oparitzeari utzi?
Hori da aldizkari ekologistak artikulu amaieran egiten duen galdera. Albertinik azaltzen duenez, muturreko neurria dirudi, baina gero eta jende gehiago ari da erabaki hori hartzen: Gabonetan ingurukoei oparirik ez egitea.
Muturreko neurria dirudi, baina gero eta jende gehiago ari da erabaki hori hartzen: Gabonetan ingurukoei oparirik ez egitea.
Gabonei, hain materiala ez den “benetako” izaera itzularazteko parada egongo litzateke horrela, dio egileak: “Edozein modutan, premiazkoa dirudi urte amaierako festak modu ekologikoagoan –eta estresik gabe– ospatzea”.
Pirinioetako eta Iberiar Penintsulako mendien katalogoa gehitu dugu Mendiak aplikaziora. Abuztuan hazi zen mendi katalogoa, eta dagoeneko igoera mordoxka bat erregistratu dituzte erabiltzaileek. Webgune gisa kontsulta daiteke Mendiak.eus, baina erabilpen aproposerako, app bidez... [+]
Public Eye eta Unearthed Gobernuz Kanpoko Erakundeek eman dute gehiegikeria horren berri irailaren 23an plazaraturiko txostenean. Inportatzaileen zerrendan 93 herrialde ageri dira, eta horietatik hiru laurdenak diru sarrera txikiak edo ertainak dituzten herrialdeak dira.
Orain da unea eta ez dugu denbora askorik. Baina, zer egin? Nondik hasi? Nora jo? Badugu gaitasun teknikoa, bide-orri argi bat falta zaigu, adostasun zabal bat. Oinak lurrean eta lokatzari aurre egiteko prest, berandu baino lehen ekin beharreko bideaz aritu gara Marta... [+]
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]
Sarraskiak ez du etenik Palestinan, eta lurraldeko txoko guztietara hedatzen ari da. Uztailaren 31n, Hebrongo (Zisjordania) Hazien Bankuaren Ugalketarako Unitateari eraso zion Israelek; bulldozer eta makineria pisutsuarekin bertako instalakuntza eta azpiegiturak suntsitu zituen... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Abuztuaren amaieran azaltzen da, baina iraila du gogokoen. Udazkena hemen dela berritzen digu urtero. Udazkenari kolore bidea erakusten dio. Guri, ahoko zeruak jasota duen lurrinen bilduma erraldoiaren miaketa azkarra egin eta urteroko uztaldi nagusiaren dasta bitxienetakoa... [+]
Iruñeko Hirugarren Zigor Auzitegiak 5.850 eta 9.450 euro arteko zigorrak ezarri dizkie Baztango Aroztegiko zazpi auzipetuei, derrigortze edo bortxa delituagatik. Baztertu egin du, ordea, talde kriminala osatzen zutela.
Edozein arlotan, arazo bat suertatzen denean, eta ia inor ados jartzen ez denean, ohiko galdera plazaratzea da onena: Nori egiten dio mesede?
Sugea ikusi orduko: “Sugegorria!”. Telesforo Aranzadi zenak esaten baitzuen, begiek ez dutela ezagutzen dutena baino ikusten. Eta sugegorria ezagutu, ezagutzen dugunez (entzunaz, sikiera), hori bera izaten da joera: ikusten dugun suge oro sugegorria dela iruditzen... [+]
Artzain gisa hirugarren kanpaina du aurtengoa Koldo Vicente Eseberrik. Familia Otsagabikoa izan arren, Iruñean bizi izan zen txikitatik, baina abeltzaintzaren munduarekin harreman estua izan du beti. “Osaba artzaina zen, haragitarako ardiak zituen hemen, eta txikitan... [+]
Bada Garde. Urrutira gabe hor dago, urrutieneko mugaren guardan. Umetan ezagutu nuen Garde, ez dut gogoan zenbat urte nituen, baina landatuta geratu zitzaidan han ikusi nuena.-
Dei batek dena alda dezake. Eguna bai, bederen. Hurrengo orduetako martxa, sikiera. Ourensen dagoen lagunak jasotzen du Noainen dagoen Lugoko lagunaren deia. Dei bakar batek ekarri zituen Galizako elkarte bateko zortzi artzain eta ahuntzain bat etxera. Zoragarria izan zen... [+]
