Gabonetan sortzen den kutsaduraren %57 oparien ondorioz da
Ikerketa baten arabera, Frantziako Estatuan 6,3 milioi tona CO2 isuriko dituzte herritarrek Gabonetan, eta opariak dira horren erantzule nagusiak: %57. Oparien artean, gehien kutsatzen dutenak aparatu elektronikoak eta bitxiak dira, metal eta mineralen erauzketaren ondorioz, eta aldiz liburuek kutsatzen dute gutxien. Gero eta gehiago dira, arrazoi ekologikoengatik zein sortzen duen estresagatik, opariak ez egiteko erabakia hartu duten herritarrak.
Eguberrietako ospakizunak ate joka dira, haurrek eta heldu askok opor egun batzuk izango dituzte, baina egun intentsu horiek energetikoki ere “intentsiboak” dira, eta hala erakusten du Frantziako Trantsizio Ekologikoko Agentziak (Ademe) egin duen ikerketa batek.
Opariak dira kutsadura gehien sortzen dutenak. Zehazki, isuritako karbono dioxido guztiaren %57 hortik datozela dio agentzia horrek, 3,6 milioi tona CO2
Ademek 2022ko ikerketa bat eguneratu du 1.254 herritarren artean galdetuta, eta emaitzak adierazgarriak dira. Frantziako Estatuan herritarrek 6,3 milioi tona CO2 isuriko dituzte Eguberriekin zerikusia duten ekintzen bidez, hala nola otorduak, bidaiak, festak eta opariak.
Opariak dira kutsadura gehien sortzen dutenak. Zehazki, isuritako karbono dioxido guztiaren %57 hortik datorrela dio agentzia horrek, 3,6 milioi tona CO2. Ondoren, bidaiatzeak sortzen du kutsadura gehien, %25, eta elikagaiek gero, %15. Hortik oso urrun daude dekoraziorako argi eta apaingarriak (%2), eta zaborra (%1).
Baina opari guztiek ez dute berdin kutsatzen, hor ere alde handiak daude. Produktu digitalak eta bitxiak dira karbono aztarna handiena uzten dutenak. Izan ere, opari guztien %4 baizik ordezkatzen ez duten arren, bien artean negutegi efektuko isurien %30 sortzen dute. Horrekin batera, gehien kutsatzen duen beste opari bat arropa da (%30), kopuru handitan eta erruz salerosten delako egunotan.
Metalak eta lur arraroak oparietan
Clarisse Albertinik Reporterre aldizkariko artikulu batean azaldu duenez, aparatu elektroniko eta digitalek hainbeste CO2 isurtzearen arrazoia da, bere barruan dauden bateriak, zirkuituak eta plakak egiteko, metalak, mineralak eta lur arraroak behar direla, eta horretarako materiala erauzi eta prozesatu egin behar direla.
Aparatu elektroniko eta digitalek hainbeste CO2 isurtzearen arrazoia da, bere barruan dauden bateriak, zirkuituak eta plakak egiteko, metalak, mineralak eta lur arraroak behar direla, eta horretarako materiala erauzi eta prozesatu egin behar direla
Gauza bera gertatzen da bitxiekin: “Bere fabrikazioa batez ere urrean eta beste metal preziatuetan oinarritzen da, eta horiek erauzteak energian oso intentsiboak diren meatzaritza prozesuak eskatzen ditu, askotan kontrolik gabeko ingurumen baldintzetan eginak”, dio Reporterre-k.
Aldiz, gutxien kutsatzen duten produktuen artean liburuak daude, %2 soilik, nahiz eta beraiekin ere 75.000 tona CO2 isurtzen den.
Estresa eta hutsaltasuna
Reporterre-k oparien inguruko hausnarketa harago eraman du ordea. Albertiniren esanetan, oparien erosketak “zama mental” handia sortzen du eta pertsonen larritasun iturri bilakatu daiteke.
OpinionWay-k egindako inkesta batean oinarritzen da hori esateko: galderei erantzun zieten %59k presioa sentitzen zuen opari “ideala” erosteko, %54 berriz, larri zebilen diru aurrekontuagatik, eta %38 denbora faltagatik. Kazetariak dioenez, gainera, joera hori gorantz doa azken hamar urteetan.
Opariek duten izaeragatik sarritan zakarretan amaitzen dute. Ademeren inkestaren arabera herritarren %27ak aitortu du sekula erabiliko ez duen opari bat jaso duela
Bestetik, opariek duten izaeragatik sarritan zakarretan amaitzen dute. Ademeren ikerketaren arabera herritarren %27ak aitortu du sekula erabiliko ez duen opari bat jaso duela, eta hori, gutxienez hamabi milioi opari dira Frantziako Estatuan. Are okerrago, inkesta horren arabera, milioi bat oparik zuzenean zaborretan amaitzen dute erabiliak izan aurretik.
Oparitzeari utzi?
Hori da aldizkari ekologistak artikulu amaieran egiten duen galdera. Albertinik azaltzen duenez, muturreko neurria dirudi, baina gero eta jende gehiago ari da erabaki hori hartzen: Gabonetan ingurukoei oparirik ez egitea.
Muturreko neurria dirudi, baina gero eta jende gehiago ari da erabaki hori hartzen: Gabonetan ingurukoei oparirik ez egitea.
Gabonei, hain materiala ez den “benetako” izaera itzularazteko parada egongo litzateke horrela, dio egileak: “Edozein modutan, premiazkoa dirudi urte amaierako festak modu ekologikoagoan –eta estresik gabe– ospatzea”.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.
Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]
Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]
Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]
7/2025 Errege Lege-Dekretua ekainaren 24an onartu zuen Espainiako Ministroen Kontseiluak baina atzera bota du Diputatuen Kongresuak, uztailaren 22an.
Euskal Herrian badugu inurrijale bat, baina ez da Ameriketan aurkitzen den ugaztun hori. Gurean hegazti bat da inurrijale amorratua dena, hainbeste gustatzen zaizkio inurriak ezen Debagoiena eta Debabarrenean inurrijale ere deitzen dioten. Eta hau, okil espezie bat da:... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Duplomb Legeak hiru neonikotinoide baimenduko lituzkeela salatu du ELB sindikatuak. "Aberrazio zientifikoa, etikoa, ingurumenezkoa eta osasunekoa" dela salatu du legearen kontrako sinaduren biltzaileak.
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]