Ezkio-Itsasoko tragikomedia
Bat: bihoa aurretik ezkiotarra naizela. Itsasoren desanexioaz hitz egiten da, eta jende askok uste du bere garaian Ezkiok Itsaso bereganatu zuela. Baina inoiz ez zen egon anexiorik, beraz, ezin orain desanexiorik egon. 1964ko agirietan “fusión voluntaria” aipatzen da.
2. Bat-egite hura “borondatezkoa” izan zen ala agintari frankistek beharturik elkartu ziren bi herriak? Itsasori banatzeko eskubidea aitortu zaio Gipuzkoako 2/2003 Foru Arauak ezartzen duen salbuespenagatik, alegia, “herritarren iritzia kontuan izan gabe hirurogeiko hamarkadan elkartu ziren udalerriek berriro banatu nahi badute…” ez dituztela 2. 500 biztanle izan beharko. Noski, 1964an herritarrei ez zitzaien galdeketarik egin eta herritarren botorik gabe hautaturiko udal-ordezkariek onartu zuten bat-egite hura; baina, antza denez, ez zen Ezkion eta Itsason aurkako iritzi sendorik agertu; benetan nahi izan ez zuena (Gabiria) ez zen elkartu.
3. Ez pentsa ia 50 urte elkarrekin konpondu ezinik eman ditugula bi herriok, bai zera! Nahiz eta udalerri disfuntzional samarra izan, sakabanaketa geografikoagatik batez ere, bizikidetza nahiko txukuna izan dugu ia beti, desadostasun eta kexa handirik gabe. Baina 2013ko uda ostean, Franco hil eta 38 urtera, benetan indartsu agertu zen Itsason Ezkiotik apartatzeko gogoa. (Esan ezin da egin, baina pentsatu bai, zenbait hilabete lehenago izandako liskar pertsonal batzuk gabe, orain ez ginatekeela honetaz arituko). Baina narratiba ofizialaren arabera, udal partekatua bihurtu zen itsasoarren arazo guztien iturburua.
4. Itsasok arazoak zituela? Bai, Ezkiok edo Gipuzkoako landa-herri txiki askok dituztenen oso antzekoak, eta, nire ustez, udal propioa ez izatearekin zerikusi gutxikoak. Baina, elkarrizketarako aukerarik gabe, de facto banatzeko bidea hartu zuen Itsasok. Egungo egoeraren argitan, hobe zuhurrago jokatu izan balitz, zauriak ireki eta giroa nabarmen gaiztotu baitzen.
Galderak Foru Aldundiari: Aldundian inork ez zuen susmatzen hau gerta zitekeenik? Nola murgildu ziren gure bi herriok hain prozesu luze eta neketsuan 2/2003 Foru Arauaz berme juridiko handiagorik gabe? Eta zer gara eta non gaude orain? Aldundiak bulartsu eta ozen esan du eskumena berea duela eta Itsaso udalerri dela... Baina Administrazio Zentralari dagokion guztian Ezkio-Itsasoko Udala gara
5. Ikusita Itsason bereizteko joera ari zela nagusitzen eta bazutela horretarako lege-zirrikiturik, hori errespetatzea erabaki zen Ezkion. Eta, “dibortzio” gehienetan bezala, tirabiratsu samarra izan zen negoziazioaren ondoren, banaketa adostu genuen, baina gauza asko partekatzen jarraituz ekonomikoki bideragarriak izateko. Itsason herri-galdeketa egin eta “berriro udalerri izatearen” (sic) alde egin zuen gehiengoak: 88 boto (aurka 26, zuriak 4, abstentzioa 21). Hasiera-hasieratik Foru Aldundiaren bedeinkazio guztiak izan zituen prozesuak.
6. Suziri, kanpai hots eta koktel artean, aurtengo urte-hasieratik bakoitzak geure bideari ekin genion, eta Itsasok Toki Erakundeen Erregistroan udalerri gisa sartzea eskatu zuen. Eta ezezkoa etorri da. Arrazoia? 27/2013 Legearen arabera, Espainian gutxienez 5.000 biztanle behar direla udalerri berri bat sortzeko (Itsasok 165 ditu). Hau nahi bezala konpontzen ez bada, etsipen eta buruhauste ederra!
7. Galderak Foru Aldundiari: Aldundian inork ez zuen susmatzen hau gerta zitekeenik? Nola murgildu ziren gure bi herriok hain prozesu luze eta neketsuan 2/2003 Foru Arauaz berme juridiko handiagorik gabe? Eta zer gara eta non gaude orain? Aldundiak bulartsu eta ozen esan du eskumena berea duela eta Itsaso udalerri dela… Baina Administrazio Zentralari dagokion guztian Ezkio-Itsasoko Udala gara. Itxurakeriak alde batera utzita, nola eta noiz arte funtziona liteke horrela? Eta azken galdera: konturatzen al da Aldundia Itsasori buruz egiten duen urrats orok eragina duela Ezkion ere? Bada, jakin beza egonezina handi samarra dela hemen.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Palestinan gertatzen ari dena ikaragarria dela erraten du jende orok karrikan barna, “Onartezina da! Genozidioa da!” bilakatu dira azken aldiko entzunenak. Egoera salatzeko elkarretaratzea egin, ordea, eta bidegabekeria dela pentsatzen duten hamar horietatik lau... [+]
Eusko Jaurlaritzak "Eskola inklusibo, ekitatibo eta kalitatezkoaren aldeko mahai" berria osatu duten gizarte-eragileei Euskadiko eskola-segregazioaren hasierako diagnostikoa eta erantzuna izeneko txostena banatu die, eztabaidatu eta adostasunak lortzeko. Debateak, beraz,... [+]
Udan zehar, mobilizazio sozial handia izan da eta herritarren plataformak sortu dira Lizarraldean biometanizazio-plantak direla eta: Viana, Lodosa, Los Arcos, Mendabia... Horietan guztietan erraz identifika daitezke gako berberak: 1/ Nafarroako Aldizkari Ofizialean proiektuak... [+]
Abuztua da. Iratxen bildu gara Jurramendi igotzeko. Gudarienetik baino, gurutzeen bidetik (via crucis) ekiteko gomendatu digute. Berbagai, Gazako egoera. Israelek, genozidioa gauzatzeaz gain, horren kontaketa ere isilarazi nahi du: ia 300 kazetari erail ditu, Al Jazeerako Anas... [+]
Suaren presentzia naturan milioika urtetan izan da (gizakion agerpena baino askoz lehenagotik). Horregatik, ohikoa da landare askok suaren aurrean adaptazio ugari edukitzea. Gure inguruan arruntak diren arteek eta ametzek, adibidez. Baita txilar askok eta otea bezalako sastraka... [+]
Ikasturte berriarekin batera, EHU Palestina plataformako kideok berriro batzen hasi gara, ikasgela, ikerketa eta gainerako unibertsitate-jardueretan Palestinan Israel egiten ari den genozidioa eta horren konplizeak salatu eta baztertzeko. Abiatu ginenean oso bakarti sentitu... [+]
Iraila, errutinara buelta, askorentzat ikasturte berria eta horri dagozkion zirrarak: ikasturtea norekin konpartitu, nor izan alboan, zer ikasi, nola eta nora joan… Batzuentzat, esperientzia berriak bizitzeko lehen aldia.
Aldiz, beste batzuentzat esperientzia berririk... [+]
Ez dakit literatura-ikasketak egin ditudanarengatik den, baina nekez onartzen dut hitzen erranahien deformatze ideologikoa. Azken hilabete hauetan, eta bereziki Frantzian Bruno Retailleau Barne ministro denez geroztik, militante hitza zentzu arrunt peioratiboan erabilia da. Nik... [+]
Genozidioaren faseak, guztiak larriak izanda ere, une batzuetan eskandalagarriak, zaratatsuak, izan ohi dira, baina beste zenbait unetan isilean garatzen dira, ia oharkabean.
Entzutetsuak dira populu indigenen sarraskia Amerikan, Gernikako bonbardaketa, holokausto nazia... [+]
Abuztuaren erdian hasi zen eskubaloira entrenatzen seme zaharrena; irailetik aurrera, astean lau entrenamendu ditu (hiru tekniko, bat fisikoa) eta asteburuetan partida. 15 urte ditu. Erdikoak, eskola-kirolaz gain, futbola eta eskubaloia. 9 urte ditu. Etxeko agendan, leku gehiena... [+]
Grebek laguntzen digute ideologizazioan, kontzientziazioan, kolektibizazioan. Greba prozesu bat da, lanuzteaz harago. Epe motzean emaitzak lortu gabe ere –galdetu bestela Gasteizko lorezainei edota Gipuzkoako erresidentzietako langileei–, borrokarako eta... [+]
Interneteko plataforma boteretsuenek fenomeno bat sortu dute: euren sistemen baitan, negozio eredu “burujabeak” sortzearen ilusioa.
Australiako Glitch estudioak Guiniverreko zaldunak 2D animazio telesaila argitaratu berri du Youtube plataforman. Istorioan, Dana... [+]
Pasa den asteburuaren atarian, eta, oraingoan bai, hainbat hedabidetan Bernedoko udalekuetan gertatutakoa (Dutxa hotz bat denontzat) masiboki hedatu ostean, iritsi zen hezitzaileen adierazpena. Bertan, beraien “oinarri ideologikoak argitzea” eta “egiteko moduen... [+]
Euskal Udalekuetan egondako haur eta gazteen guraso edo/eta tutore legal gisa, babes osoa adierazi nahi dizuegu Bernedoko begiraleoi. Guztiz gaitzesten ditugu hezitzaileak jasaten ari zareten jazarpena eta sare sozialen bidez, publikoki zein maila pribatuan, egin zaizkizuen... [+]