Euskara, erasopean beste behin
Hainbatetan legez, euskarak kolpe gogorra jaso du aspaldidanik ezagunak dituen eragileen aldetik. CCOO sindikatuak helegitea jarri zion Barakaldoko Udalak 2021ean egindako lehiaketa publikoari, bertan ezartzen zen baldintzetako batean azpikontratatutako zerbitzuetako langileei gutxieneko euskara-maila eskatzen zitzaielako. Noski, sorpresarik ez justiziaren mailuak kolpea betikoen aurka jo duenean: EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak arrazoia eman dio sindikatuari. CCOOen ustez, euskaldunen kopuruaren araberako hizkuntza-eskakizuna litzateke bidezkoena; epaileen arabera, udalak ez du hizkuntza eskakizunen inguruko argudiorik eman, eta langile publikoei eta esparru pribatukoei ezin zaizkie hizkuntza-eskakizun berberak inposatu.
Alegia, euskaldunon eskubideak ondo arrazoituak egon beharko dira, edo ez dira onartuak izango. Bestalde, gaztelaniadunen eskubide osoak legez jasota egotea erabat naturaltzat dugu, baina euskaldunon eskubideak bermatzeko saiakerak inposaketa gisa aurkezten zaizkigu. Azkenik, euskaldunok erakunde publikoekin izango dugun harremana eta haiengandik jasoko ditugun zerbitzuak euskaraz izatea toki bakoitzeko hiztun-kopuruaren araberakoa izango da. Laburbilduz: eskubideak legeak aitortzen eta babesten dituen heinean existitzen badira, euskaldunon izatea egoeraren, kopuruaren eta uneko arrazoiketaren araberakoa izango da onartua.
Gaztelaniadunen eskubide osoak legez jasota egotea erabat naturaltzat dugu, baina euskaldunon eskubideak bermatzeko saiakerak inposaketa gisa aurkezten zaizkigu
Zartakoa ematearekin ase ez eta, gainera, erasoaren inguruko kontaketa kontrolatzeko ahaleginean neurria euskararen aurkakoa ez dela sinetsarazi nahi digute. Euskara maite dutela, Euskaraldian parte hartzen dutela, euskararen aldeko neurriek asko euskara gorrotatzera daramatzatela, langileen hobe beharrez ari direla, eta abar. Hau da, eraso bakoitzaren ondotik paseatzen dituzten betiko leloak. Larriena, euskaldunok behin eta berriz jasotzen dugun mezua: oinarrizko hizkuntza-eskubidea etengabe kolokan ditugun bigarren mailako hiritarrak gara.
Gizataldea, herria, nazioa… garen honi norberak jarri diezaiola nahiago duen izena, baina argi hitz egin dezagun: zapalkuntzak bizi gaitu. Gogoratu dezagun, inoiz baino gehiago, euskara dela gure territorio libre bakarra. Euskaraz bizitzen jarrai dezagun, hori baita euskaldunon erresistentzia ekintzarik handiena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]