Etorkizuna sortzen
Permakulturaren sortzaileetako bat den Bill Mollisonek, datorren kapitalismoaren kolapsoaren osteko suntsiketari aurre egiteko aholku hauek eman ditu.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Tolosaldeko Atarian elkarrizketa dotorea egin diote Andres Etxeberria Iztueta berastegiarrari eta gai ugari gozo bezain gordin goldatu ditu. Kazetariak zera galdetu dio artzain eta artisau jantziari: “Egoera honek zer gogoeta sorrarazi dizu?”; eta bere erantzunean, “uste izan dugu, mundu honetan dotore bizi garela, atzera egiteko eta gauzak okertzeko aukerarik gabe biziko ginela... Ekonomia arazoa badator eta lehen sektorean lanik egin nahi ez duen gizartea eraiki dugu. Egoera honetan itzuliko al gara lurreko lanetara, asentatuko al gara, egoera fantasma hauek utzita? Beheraxeago etorriko al gara, atzerapauso txiki bat eginda? Hauxe nire gogoeta”.
Permakulturaren sortzaileetako bat denak, Bill Mollisonek, datorren kapitalismoaren kolapsoaren ondorengo suntsiketarako nola prestatu eta gaitu behar garen esan berri digu. Aholku batzuk eman ditu, gutako bakoitzak ahalik eta azkarren abian jar ditzagun. Ea bada.
Lurra lantzen hasi, baratzea ez ezik, oinarrizko laboreak (artoa, garia eta abar) eta zuhaitzak eta arbolak (fruta arbolak, zuretarakoak...).
Lurrarekin lotu. Zeurea ez bada, senideren batena, auzokoa. Lurra lantzearen parte izan; hirian baino denbora gehiago igaro lurrean: erein, landatu, eraiki, hondakinak berbizitu, natura osatu...
Trebetasun praktikoak landu: sukaldea, zurgintza, joskintza, tresneria konponketa, eta abar. Eta jakintza horiek partekatu.
Elkarri laguntzeko talde bat aurkitu, elkar zaintzeko eta oinarrizko premiak elkarrekin asetzeko: higiene produktu naturalak, sendabelarrak, elikagaien eraldaketa.
Bizimodua erraztu, denbora eta espazioa berreskuratuz. Dirurik gabe egin daitekeen guztiaz jabetu: ariketak, eskulanak, sozializazioa, lorazaintza...
Gero eta gehiago kontsumitzeko logikatik urrundu. Artisau produktu kalitatezkoak eta ekoizle txikiek egindakoak lehenetsi. Trukea sustatu, eta balio afektiboa saritu.
Bertako haziak zaindu.
Loratu da. Kostata baina loratu da, bai, arkakaratsa (Rosa spp.). Lore arin, mehe, hegalari itxurakoa da, arrosa bat da eta lorea ere arrosakara eta zuriaren arteko kolorea du. Urtero loratzen da lurrin fina zabalduz. Lore horiek destilatu egiten dira, ia erabat kosmetikan eta... [+]
Duela egun batzuk Zeraingo mendietan nenbilela, gorpu bat topatu nuen bidearen erdian. Lehen aldia zen halakorik ikusten nuela, eta kosta zitzaidan identifikatzea. Bere tamaina txikia ikusita, kume bat izan behar zuela pentsatu nuen; baina oker nenbilen. Munduko ugaztun... [+]
David de Blasek abiatutako proiektua da Azpigorri Ahuntz Txorizoak, eta izenak argi uzten duenez, azpigorri arrazako ahuntzekin ari da lanean. “Urteetan industrian aritu nintzen lanean, baina pandemia garaian artzain eskolara joan nintzen, eta ikasketak amaitutakoan... [+]
San Roman auzoko jaietan bost neska adingaberi ukituak egiteagatik 18 urteko mutil bat atxilotu zuen Ertzaintzak Muxikan (Bizkaia). Udalak eta herriko Mugimendu Feministak elkarretaratzea deitu dute asteartean 20:30erako.
Ipurdia belztu egiten zaio. Tomate (Solanum lycopersicum) alea sano-sano ikusten da, landarean zintzilik, goitik behera begiratzen baitiogu. Buruz behera edo hankaz gora jarriz gero ipurdia beltz-beltz azalduko du. Ipurdian txanpon baten antzeko beltzune borobila, oso beltza eta... [+]
Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]
Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]
Askorentzat uda soinuaren egilea da hegazti hori eta, seguruenik, hau dela eta mila izen ditu Euskal Herrian. Hauetako batzuek bere ‘txrriiii-txrrriiii-txrriii’ kantu deigarriari egiten diote erreferentzia: txirritxori, zirringilo, irrigo edo kirrilo, adibidez. Beste... [+]
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Herri libre bat, Euskal Herriak erabaki lelopean, parte hartzera eta kaleak ikurrinaz betetzera dei egin du herri mugimenduak.
BiziLagunEkin desazkunde turistikoaren aldeko Donostiako plataformak ekainaren 15erako deitu du manifestazioa, Europa Hegoaldeko beste hainbat hiritako eragileek bezala. Turistifikazioa salatu eta hiri eredu alternatiboa aldarrikatuko dute.
Umetan aitarekin ikasi zuen Unai Zabala Zubelzu txaramarrak hurritz makilak egiten. “Perretxikotara joaten ginen bezala, makilak egitera ere ateratzen ginela gogoratzen dut, hamar bat urte nituela edo hasi izan nintzen”, dio. Urteekin, aitak jarduna utzi zuen, baina... [+]