Azken 20 urteetan etxebizitzetako ur grisak birziklatzen ditu Kataluniako herri batek
Ura aurrezteko ordenantzak onartu nahi dituzten udal guztiak, tartean Bartzelona, Sant Cugat del Vallèsera joaten dira. Udalerri horrek ura aurrezteko bere lehen araudia onartu zuen 2002an, eta 2008an eta 2018an eguneratu zuen, murriztaileagoa izan zedin.
Gaur egun, Katalunian hogeita hamar bat udalek ordenantzak onartu dituzte eraikuntza berrietan ur grisak aprobetxatzera behartzeko. Baina politika minoritarioa izaten jarraitzen du, horri buruzko legeria gehiegi ez dagoelako, ez autonomikoa, ezta ere Espainiako Estatukoa.
Bartzelonaren kasuan, Jaume Collboniren gobernuak zehaztu du ordenantza berriak 16 etxebizitza edo gehiagoko sustapen eta birgaitze handi guztiei eskatuko diela ura aprobetxatzeko sistema horiek ezartzea. Proposamena partaidetza-prozesuaren fasean dago orain, eta urte amaierarako onartzea aurreikusten da.
Bartzelonako etxebizitza batean biztanleko eta eguneko 100 litro baino gutxiago kontsumitzen dira. Horietatik herena, 35 litro inguru, komunontziaren deskargarenak direla kalkulatzen da. Kopuru hori dutxa, bainuontzi eta konketetako urarekin estal daiteke, horiek 40-50 litro erabiltzen baitituzte batez beste (80 litro hoteletan), Barcelona Cicle de l 'Aigua udal-enpresaren kalkuluen arabera. Ur grisen artean ontzi-garbigailua, harraska eta garbigailua ere sartzen dira, baina horiek ez dira kontuan hartzen berrerabiltzeko instalazioetan, koipeak, detergenteak eta beste produktu kimiko batzuk izan ditzaketelako.
Nola funtzionatzen du?
Hasteko, aurrezteko egokitutako eraikinek hiru tutu-sistema bereizi izan behar dituzte. Alde batetik, ur grisen hustubidea, sotora eramaten dituena. Bertan kokatu ohi da iragazketa-prozesua egiten den depositua. Saneatu ondoren, ura berriro gorantz ponpatzen da etxebizitza guztietara, zisternak betetzeko. Eta hirugarren hodiak ur beltzak botatzen ditu. Administrazio eta adituek diotenez, hodi-sistemaren konplexutasun horri esker, sustapen edo birgaitze integral berrietan bakarrik da bideragarria.
Higiezinen gutxieneko tamainan sartzen da aldagai ekonomikoa. Sant Cugat del Vallèsen, zortzi etxebizitzatatik aurrera errentagarria dela uste dute. Bartzelonan 16 planteatu dituzte. "Hasieran inbertsio handia da, obra-gastuagatik eta ekipoak berak balio duelako, baina azkar amortizatzen da eta uraren fakturan aurrezten da", dio Sílvia Gonzálezek, Aqua Españako Ur Grisen eta Euri-uren Batzorde Sektorialeko koordinatzaileak, sektore hidrikoko enpresen elkarteak.
Bartzelonako Udalaren kalkuluen arabera, 16 etxebizitzako eraikin baterako instalazioak 760 euro balioko lituzke etxe bakoitzeko; mantentze-lanetarako, 93 euro urtean; ura urtean 500 m3 aurreztuko litzateke, eta inbertsioa 10 urtean amortizatuko litzateke. Gainera, uste dute aurrezpen ekonomikoa urtean 150 eurotik gorakoa izango litzatekeela bizileku bakoitzeko.
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Vichamako (Peru) aztarnategian, arkeologoek 3.800 urte inguruko estatuatxo berezi bat aurkitu berri dute. Caral zibilizazioaren azken arokoa da, eta bi apo irudikatzen ditu.
Aztarnategi bereko hainbat hormairuditan gosetea, lehortea eta, finean, ingurumen krisiari lotutako... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
François Bayrouk dimisioa eman eta ordu gutxitara izendatu du Emmanuel Macron Frantziako presidenteak ordezkoa: Sébastien Lecornu izango da lehen ministro berria, aurretik Defentsa ministro izandakoa eta Macronen oso gertukoa. Oposizioa haserre mintzatu da, ezker zein... [+]
Erdialdeko Amerikan izan da ARGIA uztailean, meatzaritza metalikoko megaproiektuek sortzen dituzten kaltean bertatik bertara ezagutzen. Guatemala eta Honduraseko meatzeak bisitatu ditu, eta El Salvadorren ere izan da, bertako egoera politikoaren berri jasotzen: herrialdean... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]
Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.