Aurkezpen berezia Alegian, bi hankako piztientzat
Urriaren 13an Alegian aurkeztuko du ARGIAren Bizi Baratzea proiektuak Ilargia eta Landareak 2023ko agenda. Ilargiaren arabera datorren urtean garai bakoitzean zer lan egin azaltzen du, bai baratzean, basoan, lorategian eta fruitu-arboletan. Aurtengo agendaren gaia animaliak da, landareen inguruan bizi diren intsektu, hegazti, ugaztun, anfibioak... Alegiako aurkezpenean parte hartuko dute Jakoba Errekondo eta Antton Olariaga egileek, eta baita animalien gaia landuko duen Iñaki Sanz Azkue biologoak eta piztiei buruzko bertso zaharrak kantatuko dituzten Unai Agirre eta Eñaut Agirre anaiek ere. Beraz, ahozko azalpenak, ilustrazioak eta bertsoak uztartuko ditu hitzaldi berezi horrek.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Erabiltzaile oso anitzentzako da erreminta ederra 2023ko Ilargia eta Landareak agenda: baratzea zaintzen durtenentzako, ekologikoan ari diren laborarientzako, basoa kudeatzen dutenentzako, lorategia edo fruitu-arbolak dituztenentzako... Baita ingurumenarekiko jakinmina duten irakasleentzako ere. Euskal Herrian lurrari lotuta dagoen jakintza ematen du agenda honek, ilustrazio ederren bidez eta euskara aberatsean: ilargiaren zikloaren arabera 2023ko garai zehatz bakoitzean zer lan egin, zein landare zeinen ondoan jarri, nola ongarritu... guztia ingurumenarekiko errespetuz egiteko moduan, pestizidarik eta ongarri kimikorik erabili gabe.
Eskuak lurrean zikindu ez arren, hankak lurrean bizi nahi duen herritarrarentzat ere altxorra da agenda hau, laneko kontuak edo eguneroko bizitzako gauzak gogoan eramateko: agenda praktikoa da, aste osoko egunen ikuspegia ematen baitu ezker eskubi, anilladun liburuxka zabaltzean. Orrialde bakoitzean, garaian garai eskura ditugun bertako barazkien ilustrazioak ikus ditzakegu orrien behealdean. Eta goiko aldean, naturari loturiko esaera zahar bat. Euskal Herri osoko jai egunak markatuta agertzen dira, eta egun bakoitzean behar adina idazteko espazioa eskaintzen du.
Agenda erabilgarri honek, beraz, lurrari lotua den euskal kulturaren eduki osoa ematen digu ilustrazio ederren eta azalpen motzen bidez, ilargiak eta eguzkiak markatutako zikloen baitan.
Urriaren 13an aurkezpen oso berezia Alegian
Urtero gai bat izaten du ardatz ARGIAk kaleratzen duen agendak. Aurtengoan animaliak ditu gai gisa. Hitzaldian argi ikusiko da baratzeak eta bioaniztasunak nola elikatzen duten elkar. Jakoba Errekondok aurkeztuko ditu agendako edukiak, eta Antton Olariagak azalduko du nola egin dituen agendako ilustrazio ederrak, horiek erakusten dituen bitartean. Jarraian, Iñaki Sanz Azkue biologoak balioan jarriko du bioaniztasuna zaintzeko baratzeek duten garrantzia, eta zeinbat adibide bitxi ere emango ditu. Amaitzeko, Unai Agirre eta Eñaut Agirre anaiek animaliei buruzko hainbat bertso zahar sorta kantatuko dituzte.
Aurkezpena urriaren 13an izango da, ostegunez, 18:00etan Alegiako Kultur Etxean.
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Lanbidean urteak daramatzagun basozainok, gogoan ditugu 1989. urtean Euskal Herria bortizki kolpatu zuten mendiko sute handiak. Urtarriletik luze zetorren lehorte latza udazkenean lehertu zen haize bortitzen bultzadaz. Dozenaka sutek beltzez jantzi zuten lurraldea, bereziki... [+]
Bizitza azkar pasatzen dela entzun eta esaten dugu maiz. Hala ere, gizakiok urte dezenteko bizi-itxaropena daukagu. Hainbat urte izan ohi ditugu ongi garatu, bizi eta ugaltzeko. Badira, ordea, hori guztia denbora askoz ere laburragoan egin behar duten gu bezalako ugaztunak:... [+]
Historikoki, artzaintzari eta abeltzaintzari guztiz lotuta egon den bailara da Erronkaribarrekoa, baina azken hamarkadetan nabarmen eraldatu da eta turismoa bihurtu da jarduera nagusia. “Ekonomia horrela aldatu da, eta hamarkadaz hamarkada ardi, behi eta behor kopurua... [+]
Ez naiz aparretsia, orraztearen aparretsia, ezta gutxiagorik ere. Baina ikasturte berriari ekiteko, zer den ez den, lakarra zuzen-zuzen ederki asko eginda nator zuregana.
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Etorri dira herriko jaiak. Gureak sanferminen atarikoak dira, uztailaren abiatzea. Eta aurten berrikuntza bat izan dute. Artisten herria da gurea, eta apain-apain janzten dute jaietarako, baina aurten, ustekabean, herriko kale nagusiko sarrerako sagarrondoak lorez jantzita hartu... [+]
Pandemia garaian erabaki zuten Bea Lopez de Suso Marinak eta Iker Gonzalez Dominguezek landa eremura bizitzera joatea. “Nolabait, orduan berpiztu zen aspalditik landa eremuan proiektu bat sortzeko genuen grina”, azaldu du Lopez de Susok. Kuartangora iritsi zen... [+]