Paisaia ezezagunak

Arginetxe Baserria Seguran
Arginetxe Baserria Seguran
Hala datozkigu, paisaia ezezagunak. Kultura da, beti, paisaia moldatu eta taxutzen duena. Gure bizimoduaren pulamentuak planeta berotzen ari duela jakinaren gainean, izan ere guk kosta ahala kosta sekula eta beti gainean behar, datorkigunaz jabetzen ahal gara! Hobe dugu!

Landare berozaleentzako harrera aurreskua antolatzen dugun artean, hotzepelak eta beroberak adio esan behar handirik gabe xorro-xorro badoaz. Eta landare batek, gure aldamenean milaka urte eta gero nazka-nazka eginda, gu haizea hartzera bidali eta alde egiten duenean ludi osoa aldatzen da. Errepikaezina den oreka bat betirako suntsitzen da. Kate askotako begi izaki, alde egiten duen landareak beste landare, animalia, perretxiko, bakterio eta abar guztien bizimodua zalantzan jartzen du, batzuetan bateren baten zapuzteraino. Naturaren kaos zoragarrian batzuen amaiak eta besteen krisiak hurrengoaren aukerak dira. Eta aurrera egiteko gai direnek hurrengo oreka bat josten dute, bakoitzaren bizitzeko grinaren irriaz landarearteari aparteko grazia txertatuz, berebiziko dir-dir bat itsatsiz. Emaitza berria, bakarra eta parekorik gabea izango da. Beste paisaia bat. Gure espeziearen bizimoduak biztu eta neurri batean behartutakoa, kultur paisaia. Estetikatik, eta are gehiago etikatik, urrun dagoen ikuslearen ikuspegiko paisaia.

Badoazen paisaiak beharresten ditugu, gero; berandutxo. Baratz-erriberak, zumardiak, belazeak, metak, zuhaitz-motzen basoak, gaztainadiak, artadiak... Mitologia sailetik aztertzen ditugu, mozolo alaenok.

Umetan ezkontezintzat genituen negarra eta barreari ekin diet bart, dakarzkigun paisaiotaz berriketan. Negarra, gaitzak kereta estuegira daraman pinu beltzaren ordezkoaren bila, mendebaldetik dakargun eukalipto txatxu zatarraren aldeko demari arrazoia aitortzerakoan. Barrea, irribarre zuria, berriz, mendi handien hegoaldean, tartean zuhaitz eta zuhaiska bakan batzuk berde nabarmen azaltzen dituzten labore sail amaigabeak urrezko egiten direnekoa, atari aurrean, etxean genuelako. Euriaren gaineko euriak zuhaitzak sekula baino mardulago jantzi ditu eta belardiak, ur-asetuta fas-fas, ezin segatu. Belarrak, laboreen senide, garatu, loratu, fruitua ekarri eta urreztatu dira. Geure hegotik geure iparrera etorri da. Hegora hegoragotik datorkie.

Azkenak
Ei politikariak, “pope” akademikoek esaten badizuete, aktibatuko al zarete behingoz?

Behetik gorako komunikazioetan ez da erraza mezuen garrantzia transmititzea eta makinaria politikoa aktibatzea. Askotan, gure mezuak "belarri batetik sartu eta bestetik atera" egiten direla sentitzen dugu. Beraz, gaurkoan, nazioarteko ikertzaile ospetsu batzuek... [+]


Mundu mailako lapurra

Azeria kanido bat da, otso eta txakurren familiako haragijalea. Animalia zuhur, maltzur eta argiaren fama dauka, eta ez alferrik! Ez da indartsuena izango, baina beti moldatzen da han eta hemen, mokaduren bat lortzeko.


2024-04-29 | Jakoba Errekondo
Pagoaren kontuak

Geroxeago baina hemen da. Inguruan dituzten gainontzeko zuhaitzak baino beranduago janzten dira pagoak (Fagus sylvatica). Bizitzeko baldintza “gogorragoak” nahi izaten ditu: toki hezeak eta freskoak. Baina izotzari beldurrak bizi da.


2024-04-28 | Axier Lopez
Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]


Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz
"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]


Eguneraketa berriak daude