Hegoafrika eta fantasma mexikarra
Hegoafrikarren haserrea eta Afrikako Kongresu Nazionalaren Gobernua kontrola galtzen ari dela erakusten du Marikanako meatzarien altxamenduak John Carlinen ustez. Asteburuan izango dira ehorzketak eta tentsio soziala eta ezinegona herrialde osoan zabaltzen ari direla dio Sudáfrica y el fantasma mexicano artikuluan, El Paísen. Zenbait pasarte hautatu eta euskaratu ditugu.
"Tentsioa Hegoafrika osora zabaltzen ari da. Marikana ez da gatazka lokala, ez da aberrazio tragiko bat. Pandoraren kaxa ireki da eta jokoan dagoena bakea da, 1994an Nelson Mandelak presidentetza hartu zuenetik egindako lorpenik handiena. Mandelaren oinordekoek Afrikako Kongresu Nazionalean (ANC) kontrola eta sinesgarritasuna galdu dute; istiluak herrialde osora zabaltzeko arriskua gora doa".
(...)
"Marikanako altxamendua herrialdeko gune beltzetan urte honetan izandako milaka istiluetan dramatikoena da, eta herritar beltzek boterean den klasearen aurkako frustrazio eta sumina irudikatzen du. Kasu zehatz honetan, meatzarien frustrazioa sortu zen, ikusi zutenean konplizitatea sortu zela platino meategiaren jabe den Lonmin enpresa britainiarraren eta bizitza guztian ordezkatu zituen Meatzarien Sindikatu Nazionalaren artean (NUM). Meatzariek erabaki zuten NUMek, herrialdeko sindikaturik handienak, beren interesak defendatzeari utzi ziola, eta Amcu sortu zen, plan estrategikorik edo ideologia definiturik gabeko erakundea, baina meatzarien sentimenduak hobeto adierazten dituena. Poliziak Amcuko meatzarien aurka egin zuen tiro".
(...)
"Meatzarien suminak ekintza biolentoak eta bi polizia matxeteekin kolpeka hil izana ekarri du. Baina hau ez dator soilik pentsatzen dutelako soldata miserableak kobratzen dituztela. Agintari sindikalak ikusten dituzte, nolabait esateko, erregeen pare bizitzen. NUMeko presidenteak 25 aldiz gehiago irabazten du Amcu-rekin bat egin zuten meatzariek baino. Sarraskiaren ondoren Marikanako meategian agertu zenean, ezin izan zuen garraiatzen zuen polizia autotik atera, hilko zuten beldurrez".
(...)
"Gertatu dena da, NUM bezala, duela 20 eta 30 urte apartheidaren aurkako borrokaren abangoardian egon ziren sindikatuak, ANCren Gobernua bezala, burgestu egin direla, eta herritarrekin harremana galdu dute".
(...)
"Mexikon PRIren urrezko garaietan bezala, hauteskunde orokorrak esanahirik gabekoak dira ANCko agintaritza hautatzeko egiten diren barne hauteskundeekin konparatuz gero, eta hor erabakitzen da etorkizuneko presidenteen eta ministroen izaera. Enpresari beltz aberats berri, politikari eta sindikalista talde txiki batek boterea zentralizatzen dute".
(...)
"Bada soluziorik? Bai. Lehenengo egungo altxamendua kudeatzeko inteligentzia politikoa izan behar du ANCk, jendearekin berriz konektatu behar du, konbentzitzeko hitzak erabili behar ditu eta ez balak. Bigarrenik –eta hau gabe aurrekoa soluzio kosmetiko hutsa izango da–, ANCk bere oinarrizko printzipioetara itzuli behar du eta gogoratu Mandelak kartzelatik atera zenean esan zuen bezala, alderdiaren ordezkariak 'herriaren zerbitzariak' direla".
Iturria: El Paísen: Sudáfrica y el fantasma mexicano.
Brasil, Errusia, India, Txina eta Hegoafrikak osatutako aliantzak Johannesburgon egin duten azken goi-bilerako eztabaidagai nagusia izan da partaide gehiago onartzea. Saudi Arabia, Arabiar Emirerri Batuak, Iran, Egipto, Argentina eta Etiopia gonbidatu dituzte.
Patricia Goliath epaile hegoafrikarrak eman du agindua Amazon konpainia Lurmutur Hirian eraikitzen ari zen egoitza eta biltegiaren obrak geldiarazteko, khoisan komunitate indigenen aldarrikapenak aintzat hartu ez direlako. Salatu dutenez, Amazon "lur sakratuetan"... [+]
Covid aldaera azkar zabaldu da mundu osoan Hegoafrikan azaroan atzeman zenetik, eta estuasunean jarri du beste behin herrialde gehienetako osasungintza, kasu honetan batez ere lehen arreta –Euskal Herrian 40.000 positibo zenbatu dira astebetean–. Aitzitik, hainbat... [+]
Hegoafrikan segregazio arrazistaren kontra borrokatu zuen Desmond Tutu artzapezpikua 90 urterekin hil da Lurmuturreko Hirian. Bakearen Nobel Saria jaso zuen 1984an, apartheida ezabatzeko egindako lanagatik. Hegoafrikako Gobernuak astebeteko dolu ofiziala iragarri du eta mundu... [+]
Omicron aldaeraz Hego Afrikako agintariak ohartarazi zituen Angelique Coetzee medikuak dio sintomak "ezohikoak baina arinak" direla. Neke handia da deskribatu duen sintoma, eta gaixo horiek ez dute usaimenik ez dastamenik galdu.
Hegoafrikan sustraituriko San komunitatekoa da Katrina Esau; okupazioak, kolonizazioak, Apartheid zein neokolonizazioa pairaturik, bidean anitz utzi behar izan duen komunitatekoa. Tartean, N|uu haien ama-hizkuntza. 88 urterekin N|uu mintzo duen azken hiztuna da eta... [+]
Hegoafrikan sustraituriko San komunitatekoa da Katrina Esau; okupazioak, kolonizazioak, Apartheid zein neokolonizazioa pairaturik, bidean anitz utzi behar izan duen komunitatekoa. Tartean, N|uu haien ama-hizkuntza. 88 urterekin N|uu mintzo duen azken hiztuna da eta baliabiderik... [+]
Hegoafrikan sustraituriko San komunitatekoa da Katrina Esau; okupazioak, kolonizazioak, Apartheid zein neokolonizazioa pairaturik, bidean anitz utzi behar izan duen komunitatekoa. Tartean, N|uu haien ama-hizkuntza. 88 urterekin N|uu mintzo duen azken hiztuna da eta... [+]
Hegoafrikako Ekialdeko Lurmuturrean hezurrez egindako gezi punta bat aurkitu zuten 60ko hamarkadan, baina oraintsu jakin da tresnaren datazioaren emaitza: piezak 60.000 urte dauzka.
Pandemiak eragin duen txerto eta oinarrizko medikamentuen eskasiagatik, Osasunaren Mundu Erakundeak esan du Afrikan milioi erdi bat pertsona hil daitezkela HIESarekin zerikusia duten gaitzekin, Democracy Now hedabideak jaso duenez.
216 osasun-langile kubatarrez osatutako brigada heldu da igandean Hegoafrikara, herrialdeak koronabirusarekin laguntzeko eskatu eta gero. Afrikara bidalitako laugarren brigada kubatarra da Hegoafrikakoa.