Hondurasko herri indigena ugari ari dira borrokan zentral hidroelektrikoen eta meatzeen aurka eta ingurumenaren aldeko ehun ekintzaile baino gehiago hil dituzte 2002 eta 2014 urte artean. Sona handia izan du Berta Cáceres ekintzailearen heriotzak. Martxoaren 3an hil zuten Cáceres eta nazioartean ezaguna zen egindako borrokengatik.

Ekintzailearen senideak eta lagunak hitzaldi bira bat egiten ari dira Europan zehar. Biraren helburua da eskatzea Cáceresen heriotza argitzeko ikerketa batzorde independente bat martxan jar dezatela, baita salatzea ere 2009ko Estatu Kolpeaz geroztik herrialdea jasaten ari den errepresioa.

Valentzian egin dute geldialdia eta Berta Zúñiga Cáceres Berta Cáceresen alabak eta Rosalina Domínguez Hondurasko herri indigenen Batzorde Herritarreko (COPINH) kideak hartu dute hitza. “Nire amaren heriotza ez da ekintza isolatua. 2009ko estatu kolpeaz geroztik Hondurasko gobernuak martxan jarri duen errepresioaren parte da”, azaldu du Zúñigak. 

Errepresio horrek “areagotu egin du enpresa multinazionalen eragina, enpresa hidroelektrikoen eta meatzeen proiektuak bere gain hartu baitituzte askok”, gehitu du. Horren adibidetzat jo du DESA enpresak bultzatutako Agua Zarca proiektua. FMO Bankuaren, Finnfunden eta Boith-Hydro ingenieritza elkartearen (Siemens) laguntza du proiektuak eta Lenca herri indigena bizi den lekuari zuzen-zuzenean eragiten dio. Hain zuzen, Cáceresek herri indigena hori antolatu zuen proiektu horren aurka borrokatzeko.

Zúñigak salatu du proiektu horien onuradun bakarrak direla oligarkiak, inbertitzen duten bankuak eta enpresa multinazionalak, eta DESAri eta Hondurasko Gobernuari leporatu die bere amaren heriotza: “Manuel Zelayaren estatu kolpeaz geroztik, Karibeko herrialdea jasaten ari den ustelkeria, indarkeria eta militarizazio egoeraren adierazgarria da nire amaren heriotza”.

“Hasiera-hasieratik baztertu gaituzte ikerketa prozesutik”

Hondurasko poliziak lau pertsona atxilotu ditu Berta Cáceresen heriotzarekin lotura dutelakoan, baina Cáceresen senideek “ez dute konfiantzarik gobernuarengan”. Senideek salatu dute “hasiera-hasieratik" baztertu dituztela ikerketa prozesutik, eta gardentasun eza leporatu diote gobernuari. “Estatuak egin baldin badu froga zientifikoetan oinarritutako ikerketa, gaur bertan onartu beharko luke Giza Eskubideen Amerikako Batzordeak ikerketan parte hartzea, pertsona independenteek azter ditzaten orain arteko ekintza guztiak”. 

Gainera, adierazi du “DESA enpresarekin lotura duten militarrak atxilotu izanak” adierazten duela Estatuko agenteek Cáceresen heriotzarekin duten lotura, eta “hori arrazoi nahikoa da Agua Zarcako proiektua gelditzeko”.