Que foi o campamento Gdeim Izik?

O chamado “Campamento da Dignidade” foi a maior manifestación dos saharauís desde 1975. O Sahara foi até 1975 a colonia de España e, desde entón, é o pobo en mans de Marrocos. Baixo un réxime duro, seguimos a nosa loita de liberación. Temos máis de cincocentos desaparecidos, moitos presos e presas, somos testemuñas de como nos rouban a riqueza natural que hai nas nosas terras. En 2010 creamos a reivindicación de Noam Chomsky como inicio da primavera árabe: Campamento Gdeim Izik.
Empezamos a construír o campamento o 10 de outubro de 2010. Máis de 20.000 saharauís achegáronse ao “espazo libre” que creamos a uns quilómetros do Aaiun, capital do territorio ocupado. O campamento mantívose en pé durante vinte e oito días. Neses días construímos unha cidade, construímos na nosa terra o que sería o noso estilo de vida, nas nosas jaimas, libres, sen colonos marroquís, lonxe da policía marroquí.

Como viviron os saharauís o “Campamento da Dignidade”? Que sentía?

Puidemos sentir o que é ser libres. Víase a dignidade dos saharauís, e deixamos ao carón a opresión que vivimos no día a día.

Como é ese día a día dos saharauís?

Desde pequeno tomamos conciencia de que vivimos baixo unha ocupación. A distinción comeza na escola. Nas clases fanse dúas filas. Nunha pon aos marroquís e na outra aos saharauís. Non nos deixan falar na nosa lingua, tamén hai diferenzas á hora de pór as notas… Aínda que nunca aprendemos a nosa lingua, Hassania, na escola, fálase en todas as casas, grazas a iso! Corremos o risco de recibir unha malleira na rúa. Tamén hai desaparicións, violacións de mulleres… Na nosa loita a muller é un axente activo. Na década de 1970 a xente que se marchou da zona ocupada construíu en Alxeria os asentamentos de refuxiados, nos que a muller participou activamente. Hoxe nestes campamentos son as esposas as que teñen os cargos máis importantes. Comparando con outros países do mundo árabe, a muller saharauí ha conseguido moitas cousas.
Un dos temas máis graves é o caso dos mozos. Os mozos instruídos non ven a posibilidade de sobrevivir no seu país e esténdense polos barcos.

Como terminou Gdeim Izik?

A última agresión tivo lugar o pasado 8 de novembro no centro da capital. Ás 06:30 da mañá entraron no campamento, dunha maneira moi violenta, informaron as autoridades. Helicópteros, camións… entraron militares de todo tipo, con todo tipo de armas. Vimos á xente gritando, sen saber onde dirixirse, os nenos non podían respirar polo gas lacrimóxeno, os vellos no solo… Non se pode contar con palabras o que se viu alí. Pero a nosa resposta foi contundente. A xente achegouse aO Aiún e durante longas horas levaron a cabo protestas na cidade. Pola súa banda, os militares chamaron aos colonos marroquís a saír á rúa e enfrontarse aos saharauís. Despois duns meses duros: máis de douscentos detidos, violacións, torturas…

Vostede foi un dos detidos.

Permanecín dous meses en segredo. Pero detivéronme o mesmo día que decidín saír. Pasei tres días en mans da policía. Me torturaron, como a todos os demais, e acusáronme de ser un dos organizadores do campamento, Gdeim Izik. Pero no xuízo posterior deixáronme en liberdade. A partir de entón, saín varias veces do país sen problemas, pero en outubro de 2011 recibín a noticia de que o tribunal militar abriu o sumario cando estaba a cursar un curso de español para tres meses en Euskal Herria. Atopáronme e chamaron para que me dese alcance.
Estou en Euskal Herria desde entón. En febreiro de 2013 celebrouse un xuízo militar no que me condenaron a cadea perpetua, xunto a outros vinte e catro compañeiros. Mentres estou fóra, o meu obxectivo é difundir a nosa historia o máis posible.

O teu caso é diferente, non?

É a segunda vez que me xulgan polo mesmo, o cal non é legal. Ademais, un tribunal militar non pode procesar aos civís, como ocorreu no noso caso. Foron xulgados e condenados polo asasinato de once policías e o secuestro de 20.000 persoas, pero no xuízo durou nove días, non se presentaron probas concluíntes. Só mostraron un coitelo de cociña que non contiña sangue. Trátase dunha obra de teatro preparada para enviar unha mensaxe clara ao pobo saharauí. Quíxose mostrar ás persoas que se atopan na zona ocupada que lles vai a pasar si continúan loitando.

Vostede pediu asilo político a España.

Pedín asilo político en xaneiro de 2012 e aínda están en tramitación. Proximamente teño unha reunión co Ministerio do Interior. España ten grandes relacións e intereses económicos con Marrocos. Haberá que ver que postura toma esta vez.

E como está a opción de extradición?

Marrocos e España chegaron a un acordo de extradición, e poden enviarme a Marrocos a calquera hora do día. A min non me importa, porque tiven a oportunidade de explicar cal é a nosa situación en Euskal Herria e en España. Si España extradítame, quedará moi claro que apoia a política de ocupación de Marrocos no Sahara. Creo que é bastante difícil que ocorra, pero a posibilidade está aí. Irei ao cárcere, pero o apoio que España segue dando á forza ocupante vai quedar en evidencia e iso sería bo.