Parece que no que se refire á economía –e á marcha da mesma, talvez demasiado estreita, temos que ver o noso benestar e a nosa felicidade– chégannos tempos bastante escuros… a nós tamén. E digo “a nós tamén”, porque o noso é unha pequena crise de prosperidade, pero no mundo son moito máis os que nunca saen da crise, os que esperan aos poucos que poderían caer da nosa mesa nunha situación incesante de vida ou morte.A característica
das sociedades desenvolvidas é que todo se manteña controlado e quéirase unha seguridade total, e non estamos preparados para incidencias, desgrazas, desgrazas ou imprevistos, mesmo cando estes sexan naturais ou naturais. Coa desaceleración da economía, as inundacións… queremos atopar aos causantes, responsables e culpables de todos os desastres.

Pero poderían os gobernos e as administracións facer algo para evitar ou paliar o que nos vén? Seguramente máis do que fixeron, pero non tanto como lles pedimos. Está a quedar claro que os gobernos gobernan menos do que pensa na economía e que outros poderes están a aplicar a lei aos políticos. Disto falou moi claro Ignacio Ramonet (ver Un mundo sen rumbo. Crise de fin de século, Madrid, 1997, ou Pensamento crítico vs. pensamento único, Madrid, 1998).As

autoridades son artistas nos seus tempos de prosperidade, coma se todo viñésenos da inesgotable ubre do goberno, e nos momentos de apuro son inmellorables “adornando” a situación real antes da elección e diluíndo a responsabilidade da verdade –e sobre todo as súas consecuencias– entre a cidadanía. En calquera caso, para saír ao lado dos gobernantes, hai que dicir que moitas veces lle pedimos demasiado á política, e que isto non pode arranxar todo. (Entre outras cousas, o filósofo bilbaíno Daniel Innerarity, que acaba de ser galardoado por Eusko Ikaskuntza, escribiu sobre isto e a decepción que isto prodúcenos respecto da política no seu libro A transformación da política).

Iso é o oposto. E o reverso? Pois, noutros casos, teriamos que pedir moito máis aos gobernos, porque teñen nas súas mans facer as cousas mellor. Un claro exemplo diso é para min o do Tren de Alta Velocidade (TAV). Xa dixen aquí antes: estou a favor do tren, con todos os seus custos, dun novo sistema ferroviario, pero tamén en contra deste proxecto concreto, e non entendo como se deu prioridade a este modelo entre nós. Con todo, con moita dor de tripas, recoñezo que o proxecto ten toda a lexitimidade e é moi democrático, porque ten ao seu favor unha porcentaxe moi alta do Parlamento Vasco (integrado polo catro principais partidos). Recoñecendo iso, non sei por que se están facendo as cousas tan mal: por que se está facendo unha oposición minoritaria, pero importante e cualificada, con ese orgullo, desprezo e desvergoña; por que non faise moito debate e debate máis tranquilo e tranquilo fóra do Parlamento; por que hai tanta propaganda oficial e tanta información non concreta; por que tan pouca transparencia cos pobos e as xentes afectadas polo proxecto (e escribo desde o Mar de Ezkio-Ezkio-) ).

Despois do sucedido coa central de Lemoiz e a autovía de Leitzaran, non sei por que temos que volver meter a pata no mesmo buraco, por que non pódense facer as cousas mellor. Si, xa o sei, respondeu que aquí os fanáticos insensatos de sempre se obstinan no seu camiño. Pero tamén é hora de preguntar, ano tras ano, que facemos tan mal aquí para atopar unha terra tan fertilizada polos fanáticos tolos…