Aínda que sempre teremos a necesidade de debater sobre a educación, na CAV estamos na véspera da aprobación da lei que regulará a educación nos próximos anos. Isto significa que necesitamos o debate, o intercambio de ideas, incluso un choque medido, por que non. Por desgraza, paréceme que algúns empezaron a superar os límites, saltando facilmente da opinión á mentira. Por suposto, este tipo de ataques son especialmente dolorosos cando os recibes pola boca do teu compañeiro de viaxe.

En primeiro lugar, a Igrexa é a única institución que non ten nada que corrixir, porque é a única que actúa ao amparo do imperfecto, do omnipotente, do omnipotente. Os demais non temos máis que facer autocrítica, aceptar as melloras e empezar a traballar con humildade. Neste sentido, as Ikastolas teñen unha chea de cuestións a mellorar, non teño ningunha dúbida, e correspóndelles identificalas e corrixilas para que poidan avanzar. De feito, a Confederación de Ikastolas reafirmou a súa intención de abordar os maiores retos da sociedade (segregación, inmigrantes, eúscaro…). Con todo, parécenme inaceptables as declaracións dalgúns sectores durante estes días: Definindo as ikastolas como “un enorme instrumento de segregación”, “un instrumento de reprodución da desigualdade por orixe e nivel social” ou “unha institución de deglución do sistema público”. Aínda por riba, a Ikastola chegou a equipararse con fondos de investimento infames como Iberdrola, Confebask ou Blackstone. Non fai tanto EH Bildu equiparouse á extrema dereita, acusándolle de supremacía por defender medidas a favor do eúscaro. Todo en nome do pensamento da esquerda.

Non sei si coa igrexa, pero unha vez máis nos atopamos coa nación. Somos unha nación oprimida, e quen temos claro isto podemos ver facilmente que os ataques máis violentos contra o noso pobo e a lingua proveñen moitas veces das institucións públicas: o xuíz que intervén porque o eúscaro “é difícil”, que o eúscaro reciba o mesmo recoñecemento legal que as linguas estranxeiras ou que se poidan recibir en castelán moitos servizos públicos teoricamente en eúscaro, entre outros. A lista é interminable, polo que non é de estrañar que as formas de creación, organización e acción das comunidades vascas buscáronse fóra da administración pública. Claro, para os que teñen como eixo España (moi lexítimo), todo isto é unha ficción, contas de nacionalistas, problemas secundarios. Ostia!, neste país son os sindicatos os que denuncian as medidas a favor do eúscaro, hai que loitar polo dereito aos exames en eúscaro e padecer unha e outra vez que somos excluíntes por pedir o coñecemento da nosa lingua. Non sei si déronse conta, pero non somos normais. E, con todo, somos algo, somos alguén, e non imos aceptar que nos negue ser.

Afortunadamente, compartimos algo: o abandono na Educación Pública é vergoñosa. E é inaceptable a situación que viven moitos centros públicos, a que sofren directamente os alumnos. Por iso considero imprescindible fortalecer a Escola Pública, dotala dos recursos necesarios e escoitar o que a comunidade educativa local ten que dicir. Pero teña claro: A desaparición das ikastolas só supón o fin das mesmas, xa que quen xestionan a educación pública seguirán gobernando e na mesma liña, como sempre.

Euskadi necesita unha Escola Pública sa e forte para garantir o dereito á educación. Euskal Herria necesita Ikastolas para sobrevivir. Polo mesmo camiño. Pola educación, a lingua e o pobo.

Danel Abando Olabarri, profesor