Lan dualtasuna
Hauteskunde giroan bete-betean sartuta gauden honetan, hazkunde xumea erabiltzen ari da PPren gobernua krisialdi amaiera irudikatzeko. Atzeraldiko sintoma nagusiak ez dira gehiegi aldatu, hor daude defizit publikoa –iaz ere ezarritako mailatik gora egin zuena– eta zor publikoa (BPGren %97,5, azken urtetako handiena) edo zor pribatua ezer gutxi jaitsi izana, baita deflaziorako joera ere. Nolanahi ere den, atzeraldiaren eragina batez ere lan merkatuan islatzen da Espainiako Estatuan eta, gutxiago bada ere, Hego Euskal Herrian. Lanaren egoera tamalgarriak eragiten du, hain zuzen, inkesta guztietan jendearen ustearen eta Madrilgo Gobernuaren iritzi mediatikoaren arteko talka.
Jakina da Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Antolakundea (ELGA) edo Nazioarteko Diru Funtsa bezalako nazioarteko erakunde liberalak beraiek edo ekonomialari ortodoxoak ere ez datozela bat Espainiako Estatuko atzeraldiaren irteeraren iritziarekin. Horiek guztiek onartzen dute geldialdia ez dela eten, eta langabezia ugariak eta pobreziak luzaroan iraungo dutela. Arazoaren onarpen horrekin batera ekimenaren beharra azpimarratzen dute erakunde horiek, baina orain arte jorratutako bidetik jotzea eskatzen dute, lan merkatuko dualtasuna ekiditeko beste erreforma bat bultzatzea alegia. Aurreko lan erreformek ez dute langabeziaren jaitsiera ekarri eta orain lan merkatuko dualtasuna gaitz guztien iturri gisa irudikatzea paradoxikoa da erreformen ondorio arrunta izan den neurrian.
Langabezia garaia lan merkatuaren dualtasunak eragiten duela esatea okerra da guztiz. Lan merkatu dualean bi lan kategoria ematen dira, lan baldintza desberdinak dituztenak. Kategoria batekoek ziklo ekonomikoarekiko babes gehiago dute eta bestekoak oso zaurgarriak dira. Horrelako lan merkatuak lan egoera ezaberdinak ditu, baina horrek ez du zertan langabezia handitu, halabeharrez. Langabezia handitzeak soilik kategoria ahuleneko langileengan izango du eragina, modu sinplean esanda. Hots, bereizi egin behar dira langabezia handiagoa ala apalagoa egoteko arrazoiak eta langabeziak kategoria desberdinetan gehiago ala gutxiago eragiteko azalpenak. Ustez egoera dual hori sorrarazi duten instituzio eta arau berdinak egon dira langabezia maila apaleko garaietan ere.
Erreforma berriak ekarriko lukeen kontratu bakarrak, kaleratze automatikoa eta are merkeagoa bihurtuta, ez luke enplegu galera ekidingo eskariak erortzen jarraitzen duen artean. Eta funtsean langabezia garaiaren eta motelaldiaren arrazoi nagusia eskariaren izozteak izaten jarraitzen du, petrolioaren prezio jaitsierak, euroaren truke apalagoak, eta batez ere, Europako Banku Zentralaren diru hedatze masiboak behin behinekoz izozketa hori epeldu duten arren. Hain zuzen ere, ekonomialari liberalek Espainiako Estatuko enplegu narriadura azaltzeko sarri erabiltzen duten argudioa hauxe da: aldi bateko kontratuek hazkunde garaian kontratazioa errazten dute, baina krisialdian kaleratzea ugaldu. Beraz, argudio bera erabilita eskatzen duten kontratu bakarrak, enplegu egonkorraren babes murrizketan oinarritzean, enpleguaren narriadurarako joera are gehiago indartuko luke.
Azken buruan, dualtasunak mahai gainean ipintzen duen arazoa ez da enpleguan duen eragina, sorrarazten dituen desberdintasun sozialak baizik.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
A few weeks ago, the President of the European Union, Ursula von der Leyen, reported on the need for military spending of eight hundred billion euros. This expenditure is said to be in response to a military threat to which Europe is exposed, and it has been confirmed that there... [+]
The Department of Education reported on diagnostic evaluations in February: He talked about the mid-stage of 2023 and the end-stage of 2024. Since the disastrous results would show that we have a structural problem, the department decided to comply with the procedure (publish... [+]
Totally dedicated to the tendency of dispersion that we carry in the genes that I was walking down the street, in some useless abstraction that distracts you from the physical and curricular paths. A girl who hasn't turned thirty before. Something fell out of his pocket. The girl... [+]
I have to clean two different places at the same time. Not an ordinary cleanliness, but something that forces us to explore in a different way the landscapes that surround us in our day to day, which also makes us move the structures within ourselves along with the external... [+]
Bilboko Kafe Antzokian, hemen argitaratutako nire kolaborazioen bilduma den Zapalduon pedagogia liburuaren aurkezpenean, entzuleen arteko emakume batek bota zidan galdera. Ohikoak ditudan gaiak aletuz joana nintzen hitzaldian, eta Euskal Herriaren egungo egoeraren kezka jada... [+]
Professor Jeffrey Sachs of Columbia University is interviewed by Yanis Varoufakis on the DiEM25 movement’s YouTube channel. This explains that in international politics the United States of America plays poker, Russia plays chess and the Chinese play Go. The latter was... [+]
Last week, during the blackout, seeing ourselves vulnerable, we began to investigate many people in order to understand what happened: how does the infrastructure that transports electricity work? Why is it getting old? I am fascinated by the physical phenomenon of electricity... [+]
Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]
The pandemic has revealed, in all its crudeness, the consequences of the neoliberal model of care for the elderly, children and the dependent population. Now is the time to consolidate the critical discourses and community alternatives that flourished during the lockdown.”... [+]
“Even with all the shortcomings, the unions have done more for humanity than any other human organization that has ever existed. They have contributed more to dignity, honesty, education, collective well-being and human development than any other association of people.” ... [+]