Society
Environment
Politics
Economy
Culture
Basque language
Feminism
Education
International
Opinion
friday 09 may 2025
Automatically translated from Basque, translation may contain errors. More information here. 
Geuk “utzitako” tokia?
- Jakin aldizkariaren azken alerako urtearen errepaso bat eskatu ziguten hainbat laguni, kulturaren arloan nabarmenak iruditu zaizkigun gertakariak azpimarratuz. Ez dut han esandakorik hona ekarriko, baina bai kasko barnean kilika geratu zitzaidan kontu bat; azkura ematen duenak hatza nahi.
Xabier Mendiguren Elizegi idazleaDani Blanco
Literaturaren saltsan badira urtetik urterako aldaketatxoak, inongo joerari ez baizik zoriari zor zaizkionak, horrela esan baliteke; urte batean poesia-liburu bikainak atera litezke, baina zentzugabea litzateke hor bilakaera jakinik topatu nahi izatea, hurrengo urtea agorra eta hutsala gerta bailiteke alor berean. Aurten, adibidez, saiakera nabarmendu da beste generoen gainetik, baina goiz da oraindik mugimendu sakonik antzemateko.
Aldiz, esan liteke eta esan egiten dut, azken urteetako gertakari esanguratsuena, ikuspuntu soziologiko batetik, emakume idazleen plazaratzea izan dela. Bai kopuruz mordoxka azaldu delako denbora gutxian, bai kalitatez lan bikainak kaleratzen ari direlako. “Emakume idazle” kategoria ez dute maite, arrazoiz, emakume eta idazle diren hauetako gehienek, baina haren falta urtetan eta mendetan salatu eta deitoratu denez gero, barkagarri izan bedi izendapen hori erabiltzea. Oraintsu arte nolabaiteko kuota bete beharra aldarrikatu da han eta hemen (ohartu gabe agian kuota hori ezartzeak emakume idazle onen lanaren gutxiespena ekarriko zuela gerora); gaur, berriz, nik uste inongo kuotarik erabili gabe harro erakusteko moduko obra ari direla osatzen.
Ez zen hori buruan jiraka neukan kezka baina. Eman dezagun euskal literaturaren mundua feminizatu egiten dela. Baita edizioarena ere. Inguruko kulturetan neurri batean gertatu den prozesua da hori, eta ez litzateke harritzekoa gurean ere indartzea. Bejondeigula! Bagenuen premia. Hala ere, ez dakit guztiz zuzena litzatekeen joera berri hori emakumeak gizartean omen duen pisu gero eta handiagoaren adierazgarritzat hartzea.
Alegia, kazetari emakumezko batek komentatu zidan aurrekoan, beren lanbideak prestigioa galtzearekin batera aldegin dutela gizonezkoek beste arlo batzuetara, eta beren tokia emakumeei “utzi”. Informatika, ingeniaritza, garrantzi estrategikoa duten sektoreetara begiratu eta erabateko androkrazia ikusten dut, kardinalen konklabe bat balitz bezala. Literaturak, berriz, argi dago ez duela zerikusirik negozioen muinarekin eta mende berriaren martxan itzala galduz doala ere esango nuke.
Horregatik utzi ote diegu “geurea” zen sozietate pribatu honetako sukalderaino sartzen?
Aldiz, esan liteke eta esan egiten dut, azken urteetako gertakari esanguratsuena, ikuspuntu soziologiko batetik, emakume idazleen plazaratzea izan dela. Bai kopuruz mordoxka azaldu delako denbora gutxian, bai kalitatez lan bikainak kaleratzen ari direlako. “Emakume idazle” kategoria ez dute maite, arrazoiz, emakume eta idazle diren hauetako gehienek, baina haren falta urtetan eta mendetan salatu eta deitoratu denez gero, barkagarri izan bedi izendapen hori erabiltzea. Oraintsu arte nolabaiteko kuota bete beharra aldarrikatu da han eta hemen (ohartu gabe agian kuota hori ezartzeak emakume idazle onen lanaren gutxiespena ekarriko zuela gerora); gaur, berriz, nik uste inongo kuotarik erabili gabe harro erakusteko moduko obra ari direla osatzen.
Ez zen hori buruan jiraka neukan kezka baina. Eman dezagun euskal literaturaren mundua feminizatu egiten dela. Baita edizioarena ere. Inguruko kulturetan neurri batean gertatu den prozesua da hori, eta ez litzateke harritzekoa gurean ere indartzea. Bejondeigula! Bagenuen premia. Hala ere, ez dakit guztiz zuzena litzatekeen joera berri hori emakumeak gizartean omen duen pisu gero eta handiagoaren adierazgarritzat hartzea.
Alegia, kazetari emakumezko batek komentatu zidan aurrekoan, beren lanbideak prestigioa galtzearekin batera aldegin dutela gizonezkoek beste arlo batzuetara, eta beren tokia emakumeei “utzi”. Informatika, ingeniaritza, garrantzi estrategikoa duten sektoreetara begiratu eta erabateko androkrazia ikusten dut, kardinalen konklabe bat balitz bezala. Literaturak, berriz, argi dago ez duela zerikusirik negozioen muinarekin eta mende berriaren martxan itzala galduz doala ere esango nuke.
Horregatik utzi ote diegu “geurea” zen sozietate pribatu honetako sukalderaino sartzen?
Most read
Using Matomo
#1
#2
#3
Lurraren Defentsan Euskal Herria Bizirik
#4
Mikel Garcia Idiakez
Newest
2025-05-09
Olaia L. Garaialde
Menopausian elikadura lagun izateko tresnak
Andrea Velasko dietista eta nutrizionistak elikaduraren bidez menopausiak eragindako aldaketak kudeatzeko zenbait gako eman ditu.
2025-05-09
Uxue Gutierrez Lorenzo
Ondo ereindako uzta
BRN + Auzoko eta Sain mendi + Odei + Monsieur le crepe eta Muxker
Zer: Uzta jaia.
Noiz: maiatzaren 2an.
Non: Bilborock aretoan.
---------------------------------------------------------
Ereindako haziek ura, argia eta denbora behar dute ernaltzeko. Naturak berezko ditu... [+]
2025-05-09
Euskalerria irratia
On May 18th they will celebrate the Feast of Creation in Takonera
After a six-year hiatus, on May 18, the Surge party will be held in Takonera to support Model D public schools. There will be shows, games for children and concerts by Gorka Urbizu and/or Borla.
2025-05-09
Idoia Rodriguez Mondragon
It's for your benefit.
Seeing how many psychologists, doctors, therapists... share miraculous methods, one can think that the education of children is an international concern and that we have all become experts.
2025-05-09
Xabier Letona Biteri
47 million euros more was "safe" to guarantee the safety of the Esa reservoir
The President of the Ebro Hydrographic Confederation (CHE) made the announcement at the beginning of the week: The fourth adaptation of the works for the expansion of the Esa reservoir will be launched this year and 47 million euros will be spent to stabilize the right side of... [+]
2025-05-09
Arabako Alea
Vitoria-Gasteiz gardeners meet with the city council for the first time
The City Council of Vitoria-Gasteiz said the company is calling for negotiations. The unions have asked him to defend the workers of Vitoria-Gasteiz against the US investment fund that owns Enner.
2025-05-09
Onintza Irureta Azkune
Patxi Saez Beloki Member of ZirHika
“Even doing Hikaz, you learn by doing”
For the first time in the series, there will be a hike. Eighty-three villages have been registered. The initiative is organized by the ZirHika operative group, which was created last year to promote the Hitano, together with Taupa. We interviewed Patxi Saez Beloki, member of... [+]
2025-05-09
Lurraren Defentsan Euskal Herria Bizirik
The solution is not technical, it is social; the answer to Arnaldo Otegi
In recent weeks, the debate on renewable energies has been spreading in the media. In the Basque Country, we first had the media case of the attack suffered by Aritz Ochandiano, whom he attributed to his support for renewable energies; a few days later, the great blackout, and... [+]
2025-05-09
Urko Apaolaza Avila
Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”
Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]
2025-05-08
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
The American Robert Prevost will be the new pope, Leo XIV
He will be the 267th pope of the Catholic Church. The conclave lasted only one day.
2025-05-08
Mikel Garcia Idiakez
Negotiations between public education teachers and the government continue on Friday
2025-05-08
ARGIA
Iratxe Sorzabal has been acquitted by the National Court because self-incrimination was "the result of ill-treatment"
2025-05-08
Unai Lomana Uribezubia
In the interview conducted by the New Sueskun River:
"We have organized a joyful event to proclaim that Basque belongs to all of us"
The Sorioneku movement has called for a mobilization for Saturday. In the morning they will meet from village to village in the bridges of Navarre and in the afternoon they will start a demonstration in Pamplona. It has been revealed that it will not be a "traditional"... [+]
Eguneraketa berriak daude