Hortaz, erakunde armatuak azken hilabeteotako agirietan behin eta berriz bere egin duen “erantzuteko eskubide” horrek bazter utzi du, une garrantzitsuenetan, sarri berak aipatua izan duen “gehiengo sozial” horren prozesu politikoaren aldeko apustua. Bestera esanda, Euskal Herrian esparru politiko berri baterako jauzia egiteko indar sozial nahikorik ez badago indar armatua sobera dago, eta jauzirako indar sozial nahikorik badago berari dagokio politikoan erantzutea, irmo erantzun ere. Akabo oholtza gaineko maisutza! Pedagogiazko hezkuntza partehartzailea dagokigu subiranotasunaren aldekoei! Gatazken inguruko estrategiatan garapen iraunkorra esaten den zer horren ingurukoetan legez zera beharko luke abiapuntu izan: zerk/zeinek zer/zein mugatu? Horrixe bai erantzun beharra.

Beste egiaztapena zera izan nuen su-etena eteten zuen oraingo agiria, iaz sua eten zuen agiriarekin alderatu nuenean: bai zaila dela gure esparru politikoan kontzeptuak behingoz zehaztea! Zerikusi gutxiegi orduko eta oraingo agiri-testuen artean!. Hortaz, konponbidearen funtsezko korapiloetariko bat aukera politiko guztiak, burujabetzarena barne, hemengo gizartearen erabakiaren esku utziko dituen esparru politikoa lortzea denean, eta bazen orduko agirian, ez da zentzuzkoa oraingoan independentzia bera ia ezinbesteko mugatzat jartzea armak uzteko. Prozesuak argitasuna behar du, kontzeptuetan ere. Inork ez dezala hitzotatik ondorioztatu oraingo saiakerak huts eginaren errua erakunde armatuaren orubean etengabe jartzen duten horiekin kokatzen naizenik, ezta pentsatu ere, gaur gaurkoz banalerro politikoa bakarra eta lar zabala delako. Nor bere eremuan, baina kritiko, halabeharrez.

Eta zalantzak, gehiegi. Zelan gauzatuko du erakunde armatuak “erantzuteko eskubidea”? Eta hori baino lehen, zer egingo dute prozesuari berrekitearen alde dauden eragileek, are gehiago Estatua udaberriko hauteskundeetara arte makila erabiltzen hasi denean, mintzakideak espetxeratuz? Ez al dute horiek erantzuteko eskubidea politikatik bideratu behar? Ala nor bere hauteskundeen zurrunbiloan da sartua? Azkenean pentsatu beharko dut hauteskundeak oztopo bihurtu direla benetako demokrazia eskuratzeko.
Baina hemen ez da gauza handirik asmatu behar, funtsezkoa asmatuta dago; hona ekarritako aditu guztiek dute esana: politikaren bidez gainditzen dira gatazka politikoak, eta horretan legeak lagundu egin behar du, ez oztopatu, horretarako aldatu behar bada ere. Horretan sinestea falta zaie askori. Baina beste biderik ez dago.