Kapitalismoaren biktimak
Miren Peña, 43 urteko emakume langile nafarra, sistema kapitalista honen azken biktima da oraingoz. Sistema honi berdin zaio bere zerbitzura dauden pertsona hauen egoera humanoa, etekinak baizik ez ditu bilatzen. Miren bakarrik bizi zen eta 20 urteko alaba zuen. Bizitzari uko egin zion martxoaren 21ean, bere bankuaren gutuna jaso ostean. Arazoak zituen hipoteka ordaintzeko, langabezia prestazioa bukatu baitzitzaion. Gutunean bankuak jakinarazi zion ez zuela betetzen hipoteka birnegoziatzeko baldintzetako bat. Oraindik ez zen etxegabetzerik egon, baina dirudienez, gutun hori izan zen azken tanta egoera dramatikoak gain hartzeko.
Miren LAB sindikatura afiliaturik zegoen. 2013ko irailean kaleratu zuten hamar lankiderekin Orkoiengo Faurecia plantatik –Volkswagen hornitzen duen enpresa–. Lanik gabe, langabezia prestazioa jasotzen hasi zen eta hilero-hilero ordaintzen zuen hipoteka. Baina prestazioa amaitzean hipotekari aurre egiteko zailtasunak etorri ziren. Bankuaren gutuna jaso ondoren, Laboral Kutxako bulegoan bilera baterako deitu zuten martxoaren 23rako. Bazterketaren marra igarota eta balizko etxegabetzearen beldur, Mirenek nahiago izan zuen bilera horretara ez joan, bi egun lehenago aitak hilda aurkitu zuen Artika herriko bere etxean. Bere buruaz beste egin zuen. Aritmetika kapitalista zoritxarrekoa bete da: despidoari gehitzen badiozu etxegabetzearen beldurra, heriotzarako probabilitate handiagoa izango duzu.
Miren ez da lehena ezta azkena izango ere, tamalez. Bi urtetik hona Euskal Herrian jadanik hainbat lagunek egin du bere buruaz beste, etxegabetu egin behar zituztelako, langabezian geratu zirelako edo bi arrazoiengatik batera. Langile baten azkeneko suizidioa ere Nafarroan gertatu zen, Altsasuko Sunsundegui enpresatik kanporatua izan zen pertsona batena, hain zuzen. Ea behinik behin halako egoerek beste sistema ekonomiko-sozial bat eraikitzera bultzatzen gaituzten, ororen gainetik giza duintasuna errespetatuko duena.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Quina és la proporció d'un menjar adequat. D'on ve el pa que porto a la boca tots els dies. Per què no tinc gana? Qui decideix que tu no ets jo, que nosaltres no som iguals? Com es fa el menjar. On s'alcen les altes torres i on s'aixequen les muralles mortals. Qui menja amb les... [+]
Els quatre presidents belgues (Emmanuel Macron, Keir Starmer, Friedrich Merz i Donald Tusk) van exigir el 10 de maig a Vladimir Putin un alto-el-foc de més de 30 dies de durada. El president rus va respondre: “Comencem a negociar la pau a Istanbul el 15 de maig”.
Tots dos... [+]
Immers en xarxes d'informació, he arribat a diverses informacions sobre l'activisme digital. Quan penso en els activistes digitals, penso també en les formes d'organització, ja que no tots compartim problemes. Alguns aborden l'activisme digital des de la comunicació, uns altres... [+]
Bilboko hooligan inbasioari buruz idatz nezakeen, baina herri txiki batean bizi naiz ni eta ez dut sufritu. Euskaraldiari buruz idatz nezakeen, eskerrak emateko euskarari bizkarra ez ematen lagundu gaituzuenoi, baina ez da hori gorputzak eskatzen didana.
Egunak daramatzat gai... [+]
Pasa den asteko berria dugu: Irunen 67 urteko garraiolari bat hil zen, kamioia kargatzen ari zela. Errepidean izan balitz, “eragozpenak errepidean” entzungo genuke; ondoren, baxu antzean, “kamioilari bat hil da istripuan”. Gipuzkoa aldean trena hartzea... [+]
No soc molt partidari de la conspiració. I molt menys soc partidari de les conspiracions. Però hi ha un que, encara que al principi em sorprengués incrèdul, no trigarà a convèncer-me. Ho haureu vist donant tornades per la vostra xarxa social favorita: Conspiració... [+]
La casa era l'espai dels morts i els vius en els vells costums bascos. Els nens que naixien morts o els que havien mort abans de ser batejats s'enterraven al costat d'un mur exterior, a l'abric de la teulada. Els cognoms també estaven units a una casa, la casa donava nom a la... [+]
Imajinatu kiroldegiko igerileku bat, sei kortxo ilarekin. Lerro horietako baten aurrean zutunik zaude. Lehenengo kalean adineko bi andre-gizon ikusten dituzu, beraien taularekin astiro-astiro igeri egiten. Bigarren kalean, aldiz, bi neska gazte dabiltza bata bestea baino estilo... [+]
En Hazparne s'obre –tret que ja s'hagi fet en el moment de publicar-lo– la nova llibreria. Es dirà Et’abar. Serà una petita botiga que tindrà una oferta de publicacions en basca. No serà només a l'interior d'Ipar Euskal Herria. De fet, durant els últims quatre anys la... [+]
La limitació de Trump s'ha traduït en una sèrie de mesures fiscals boges i erràtiques que han portat a nombrosos països de la Unió Europea a destinar ajudes econòmiques a sectors i empreses desfavorits. Per exemple, el Govern central de Madrid acaba d'aprovar un pla de xoc... [+]
Històric, un tribunal de la Monarquia Espanyola ha aprovat la següent resolució: "Els funcionaris encarregats de la vigilància d'Iratxe Sorzabal li van aplicar elèctrodes per a obligar-lo a declarar, la qual cosa suposa una vulneració flagrant dels seus drets humans... [+]
Una cosa inesperada... en aquest inici d'any Iberdrola ha obtingut més de dos mil milions d'euros de beneficis, però no està en condicions de tirar als cels coets, tresors, graners... o el que sigui, perquè l'any passat ha guanyat un 27% menys que en el mateix període. Algun... [+]
Hezkuntzari buruzko eztabaidan, gutako batzuk erabiltzen ari garen neologismoa (uste dut horrela deitu ahal diogula) da pedagogismoa, agian azalpenik behar duena. Asmoa da pedagogiari aukera bat ematea, bi gauzak bereizita. Zientifizismoa eta zientziaren arteko bereizketan... [+]