Txikiak Baino...


1980ko otsailaren 03an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Jose Manuel Castells Artetxe, ESEI ren ordezkari nagusiari elkarrizketa
ESEI-ren l. kongresoaren ondoren
Txikiak Baino...
Jose Manuel Castells Artetxe da ESElren ordezkari nagusia. Alderdiko gehientsuenak bezala intelektual girokoa, ezkondua, guraso gaztea. Nahiz euskaraz ez jakin, euskararekiko kezkati. Hemendik gutxira argitaratuko du "La Euskadi autónoma y los funcionarios públicos" liburua.
–Funtzionario mallan beti eskatu da euskaraz jakin beñarra. Eta historian zehar ikusten denez, horrek inoiz ez du arazorik sortu.
Politika "kontsentsuatu" baten bidez orain ere hori aurrera eraman beharko litzatekeela dio, eta ez administrazio mailan bakarrik, irakaskuntzako arlo batzuetan ere bai.
-Aginte publikoak jarri beharko lituzke normal. Euskalduntzeko edo, hobe esanda, hizkuntzaren normalizazio batetara iristeko. Hau ez da diskriminazio bat egitea. Hori dioenak euskara auteskunde helburuetarako erabiltzea besterik ez du egiten.
Parlamenturako auteskundeetara bakarrik presentatzen al zarete?
Bai, bakarrik.
Paktorik egiteko posibilitaterik ez al zenuen?
–Beno Araban beste batzuekin, independienteekin eta abar, osaturiko talde baten barruan presentatuko gara, baina Gipuzkoa eta Bizkaian bakarrik. Paktorik egitea? Ezin. Alderdi haundiak ez dute txikiekin paktorik egiten, hauen siglak irenstea baizik.
–Parlamentario bakarren bat ateratzea pentsatzen al duzue?
–Ez, bat ez, ahal ditugun guztiak. Noski zalla dela. 14.000 boto lortu behar dira eta ESEI txikia izanik kanpaina egiteko diru gutxi izango du. Gainera ia saturaturik dagoen merkatu batetan lehen aldiz siglak aurkeztearen esanahia ikusiko da... Dena dela dugun oportunitate bakarra bezala ikusi dugu hau.
Zuen lehen helburua Parlamentuan norbait izatea da. Eta ez baduzue bat ere ateratzen?
–Beno neska, amorrazio piska bat izanen dugu baina berdin jarraituko garelakoan nago. Lehen ere, beste batzuekin batera joanez senadore bat izan genuen, gero galtzeko, eta ez ziren gure barruan gauzak aldatu. Ez eta CGVtik kanpo gelditu ginenean ere. Ideologikoki ez gara aitatuko.
Zer izan da, zure eritziz, Kongresu honen gauza positiboena?
–Ba lehen aldiz zarbait garela. Orain definizio politiko bat badugu. Orain arte egin zengatik ezagutzen zitzaigun, baina ez zegoen garbi zergatik egiten genuen hau edo zergatik ateratzen ginen haien alde.
Erabakitako puntu garrantzitsuen bezala alderdia sozialista demokratikoa eta marxistatzat hartzea deritzaio.
–Marxismoa ukatu duen alderdi asko dago.
Eta arazo nazionalari dagokionez betiko definiziotan ez gelditzen saiatu omen dira; historiako une bakoitzak adieraziko duela zenbaiterainoko botere politikoa lortu behar duen Euskal Herriak pentsatuz. Garrantzitsuena ez dela orain federalista edo konfederalista agertzea. Definizio hauetatik kanpo.
–Ekonomiko krisisa eta honen irtenbideak oso ponentzi polita izan dela deritzat, alternatibak eskaintzen dituena.
Zer irtenbide eskaini dezakezue zuek arlo honetan? Alderdi txikitxo bat zaretela onartu berria duzu...
–(farrez) Hori edozein arlotan esan diezaigukezu, baina aportazio organiko batzuk ematen ditugu. Langile mailan sindikatu nazional baten alde agertzen gara, baina siglarik aipatu gabe. Alderdiko gehienak, ni barne, ELAn afiliaturik daude, bainan ez gara sindikatu horren alde atera.
Biolentzia iraultzailea gaitzetsi eta demokratiko hildoa jarraitzea, alderdiekin, ezkerrekoekin, konfluentzi batera (ez konbergentzia, e!) iritsi beharra politikan eta eguneroko praxisan... Konbergentziaren idealismoak alde batera utzi, eta PCek adierazten duen hildoa begi hobeagokin ikusi, Europako ezkerraren pausoak jarraituz. Proposamenetan PSOE ere ez da atzera geratu. ..
–Hori ez dugu onartzen. Terrorismoaren aurkako fronte bat osatzea, une honetan, gauzak sektorializatzea deritzagu. Gauza desberdina izango litzateke mahai baten inguruan ahalik eta indar desberdinenak eseri eta eztabaidatzea. Gure herriari irtenbideak eskaintzeko beharrezkoa dugu, esate baterako, PSOE eta HBrekin kontatzea (Nafarroaren arazoa lekuko). Eta Madrili presiorik egin nahi bazaio, ba postura baterakoiak hartu behar.
Nafarroako herriaren borondate subiranoen alde agertu zarete. Nola adierazi beharko lukete hori?
–Derriorrez Espainiako konstituzioaren 47-2 artikuloa jarraitu beharko da. Ez gure gustoz, bainan hala da. Hori ala Zumalakarregiren bidea.
Eta ESEIkoek Zumalakarregirena onartzen ez dutenez, debatearen alde agertu dira, gauzak leun leun eraman beharko direla adieraziz. Nafarren arteko debate hori nolakoa izango da?
–Nahiz oso arriskutsua izan, derriorrez berreintegrazio forala onartu behar. Baina euskal autonomi perspektiba batetik ezin utzi nafarrei bere forua bakarrik amejoratzen. Gure eritziz gaurtik ia hasi beharko lirateke elkarrizketak' lau herrialdeak batzearen alde agertzen diren indar guztiekin, integrazio hori emateko zein izango diren bide erraz eta motzenak elkar erabakitzeko.
PILAR IPARRAGIRRE
9-10

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakESEI
PertsonaiazCASTELLS2
EgileezIPARRAGIRR1Politika

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude